Türk Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘Yazık ettik, kentlerimizi betonlaştırdık’ itiraflarının aksine, Kürt kentlerinde betonlaştırmanın önü açılıyor. Kayyum atanan Van Büyükşehir Belediyesinin herhangi bir kritere dayanmadan verdiği inşaat ruhsatları ile birlikte Van önü alınamaz bir çarpık kentleşme durumu ile karşı karşıya kalırken, şimdi de kentin en önemli tarihi yapılarından olan ve aslında Ermeni kültürünü yansıtan Van Evleri için yıkım çalışmaları başlatıldı.

Saman, tuz, odun külü ve keçi kılıyla yapılan çamurdan üretilen yazın serin, kışın da sıcak tutan, Kerpiç ve ahşap yapılı tarihi Van Evleri'nin çoğu bakımsızlıktan yıkıldı. Ermeni kültürünü yansıtan bu evlerin bazıları da deprem nedeniyle yıkıldı. Osmanlı döneminde Tuşba kentinde yapılan taş yapılardan geriye kalanlar ise sadece camiler. Van merkezde kalan evlerde 1972'ye kadar kullanılıyordu. 1974 yılında yapılan ilk imar planı bu yapıları koruma amacı gütmediği için buradaki yapılar, imar planı ile beraber yok edildi.

Van’da özellikle son yıllarda artan betonlaşma ile birlikte sayısı iyice azalan Van Evleri'ni tamamen ortadan kaldıracak uygulamayı ise kayyumun yönettiği Van Büyükşehir Belediyesi hayata geçiriyor. Belediye yönetimi Van’ın kent estetiğini bozduğu ve tehlike arz ettiği gerekcesiyle Fen İşleri Daire Başkanlığına bağlı Kent Estetiği Şube Müdürlüğü bu kerpiç binaların yıkılması için çalışmalarını hızlandırdı.

‘RANT İÇİN YENİ ALANLAR AÇILACAK’

Alınan yıkım kararına sert tepki gösteren Van Çev Der Başkanı Ali Kalçık, şunları söyledi:

“AKP ve kayyumun tüm derdi tarihimizi, kültürümüzü yok etmektir. Bu evler onlar çok ciddi rant alanlarıdır. Bu rant alanlarını ele geçirmek için gerekçeler yaratarak Van Evleri'nin yıkılması bir vahşettir. Bu uygulamayı kesinlikle doğru bulmuyoruz, tarihi evlerimiz kaç tane kaldı ise korunması ve onarılması gerekirken metruk diye adlandırılması onların beyinlerinin metruk olduğunun göstergesidir. Van Evleri ilk şehirleşmeyi anlatan yapılardır. İmarda, kentleşmede önemli dönüm noktalarıdır ve geleceğe taşınması gereken değerlerdir. Bundaki tek amaç az kalan doğal yerleri betonlaştırmaktır. TOKİ mantığı ile betonlaştırma sürüyor. Bunların yeşile, kültüre, doğaya saygısı yoktur. Kentlerimizi beton yığınları haline çevirdiler. Halkı kandırmaya çalışıyorlar. Sahil kıyıları için söylediklerini hatırlıyoruz ve sonradan kıyıları yok ettiler. Van kentinin kimliği bile kalmadı."