Rojhilatê Kurdistan (Doğu Kürdistan) devriminin öncülerinden Rêzan Cavîd (Yûsif Rebanî) işgalci Türk devletinin 6 Ağustos 2022 günü Qamişlo’ya yönelik gerçekleştirdiği saldırıda şehit düşmüştü. Geride bıraktığı yaşamında dört parça Kürdistan’da Kürt halkının özgürlüğü için mücadele eden Rêzan Cavîd, Demokratik ve Özgür Doğu Kürdistan Topluluğu (Komelgeha Demokratîk û Azad a Rojhilatê Kurdistanê- KODAR) Yürütme Konseyi üyesiydi.

Rêzan Cavîd’i mücadele arkadaşı Kürdistan Özgür Yaşam Partisi (PJAK) Genel Meclis Üyesi Ehwen Çiyako ANF’ye anlattı.

Rêzan Cavîd’in sadece Kürdistan’ın değil aynı zamanda Ortadoğu’nun da büyük bir devrimcisi olduğunu belirten Çiyako “Heval Rêzan gerçekten sadece bir parçanın devrimcisi ya da sadece bir Kürt devrimcisi değildi. Öyle bir devrimciydi ki dört parça Kürdistan için yüreği atıyordu ve pratik olarak da dört parça Kürdistan’da çalışma yürüttü” diye konuştu.

‘MAHABAD’DAN ÇIKIŞI ÇOK ANLAMLIYDI’

Rêzan Cavîd’in Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın felsefesi ve düşüncesinin İran ile bölge halkları içinde yayılmasını istediğini ve bunun için de çalışmalar yürüttüğünü hatırlatan Çiyako, Cavîd’in Kürdistan tarihi için önemli bir kent olan Mahabad’da 1981 yılında dünyaya geldiğine atıfta bulunarak şunları söyledi:

“Düşman Mahabad’da kurulan Kürdistan Cumhuriyeti saldırdı ve onu yıktı, öncülerini idam etti. Bundan dolayı da Kürt halkının Mahabad’da bir daha başkaldırıp ona karşı duracağını tahmin etmiyordu. Heval Rêzan gibi kimselerin varlığı ve bu şehirden çıkıp devrime katılmaları düşmanın amacına ulaşamadığının en açık göstergesiydi ve bu yüzden de çok anlamlıydı.”

'ROJHILAT’IN ARAYIŞI APOCU HAREKET İLE BULUŞTU'

Humeyni rejiminin imha ve inkar siyaseti nedeniyle Doğu Kürdistan’da Kürt örgütlerinin çalışmalarının durduğunu, buna rağmen Kürt gençlerinde rejim karşıtı arayışlar gelişmeye devam ettiğini belirten Ehwen Çiyako, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan önderliğindeki hareketin örgütlenme anlayışı ve felsefesinin Rojhilat Kürdistan’daki arayışla bütünleştiğini ifade etti. Rêzan Cavîd’in doğduğu zaman dilimine dikkat çeken Çiyako devamla şu hususları kaydetti:

“Rêzan arkadaşın doğduğu dönem olarak Kürt halkının Rojhilat Kürdistan’da büyük bir saldırı altında olduğu dönemdir. İslam Devrimi sonrasında Humeyni rejimi iktidara gelmişti ve ilk saldırıları Kürdistan’a dönüktü. Kuşkusuz o dönem doğan arkadaşlar için çok zorlu yıllar oldu. Lakin olarak savaş içinde büyüdüler ve bundan dolayı işgalciye karşı besledikleri öfkeyle büyüdüler. Rêzan da diğer arkadaşlar gibi devrime katılma kararı aldığı yaşa gelinceye kadar Rojhilat Kürdistan’da sessizlik vardı. Çünkü Rojhilat Kürdistan’a öncülük eden örgütlerin çalışmaları durmuştu, boşluk oluşmuştu.

Rojhilat Kürdistan gençleri yeni bir yöntem arayışına girişiyordu. Öte yandan Rêber Apo ve hareketimiz Kürtlerin olduğu her yere müdahale etmek istiyordu. Yani Rojhilat Kürdistan gençleri içindeki arayış ve aynı şekilde Apocu hareketin tüm Kürdistan’ı kapsayan stratejisi diyebiliriz ki 1990’lı yıllarda el ele verdi. Heval Rêzan da bu arayışla 1998-1999 yılında Uluslararası Komplo’nun geliştiği dönemde Apocu hareketi tanıyan Rojhilatlı gençlerden biri oldu. Yani Rêzan arkadaşın Özgürlük Hareketi’ni tanıması özel bir zamandı. Düşmanın her yönüyle bizleri umutsuz bırakmaya çalıştığı bir dönemdi.

‘HEM GERİLLA HEM DİPLOMATTI’

Rêzan Cavîd’in önce Doğu Kürdistan’da yürütülen örgütleme çalışmalarında yer aldığını, ardından da 2003 yılında Özgürlük Hareketi saflarına katıldığını ve PJAK’ın kuruluşunda yer aldığını hatırlatan Çiyako “Heval Rêzan gerçekten de numuneydi, mütevazı kişiliği, bilgiyi paylaşması nedeniyle çok seviliyordu. Çok heyecanlı ve mütevazi bir arkadaştı. Diyebilirim ki ideolojik anlamda gittikçe sürekli kendini geliştiriyordu bunun etrafına da yayıyordu. Hem pratiğe geçiriyordu hem de arkadaşları ile paylaşıyordu” dedi.

Rêzan Cavîd’i yeri geldiğinde bir gerilla, yeri geldiğinde ise bir diplomat gibi her alanda Kürt ulusal birliği için çalıştığını, bu nedenle düşmanların hedefi haline geldiğini PJAK Genel Meclis Üyesi Çiyako, onun mücadele hayatını devamla şöyle anlattı: “2013 yılında Hewlêr’de ulusal birlik çalışmaları yürütüldüğünde heval Rêzan, Rojhilat Kurdistan temsilcisi olarak o toplantılara katıldı. Orada da önemli bir rol oynadı. Sonrasında KODAR’ın kuruluşuna öncülük eden arkadaşlardan oldu ve zaten KODAR Eşbaşkanı olarak seçildi. KODAR Eşbaşkanı olduğu yıllarda ise birçok çalışmamızda önemli sonuçlar elde ettik.”

‘DEVRİMİ ÖRGÜTLEMEYE ÇALIŞAN BİRİYDİ’

Rêzan Cavîd’in Rojava Devrimi deneyimini Rojhilat ile bütünleştirmek istediğine vurgu yapan Çiyako, “Rojava Kürdistan devrimini anlamaya çalışıp Rojhilat Kürdistanı’na taşımaya çalışan arkadaşlardan biriydi. Rojava Kürdistan devrimine destek verme hem de Rojhilatê Kürdistan’da devrimi örgütlemeye çalışan biriydi” diye konuştu.

PJAK Genel Meclis üyesi Ehwen Çiyako, Rêzan Cavîd’in şehadetine ilişkin de çarpıcı noktalara dikkat çekti. Tarih boyunca Kürt karşıtlığında İran ve Türk devletinin işbirliği içinde olduğunu hatırlatan Çiyako, şunları paylaştı: “Doğrudur, Rêzan arkadaş Türk devleti tarafından katledildi fakat Türk ve İran devletlerinin de birçok alanda birbirlerine yardım ettiklerini biliyoruz, birinin yapamadığı işi diğeri yapıyor. Daha önce Kandil’e yönelik saldırılarda da böyle oldu. Birçok kez İran devleti uçaklarını PJAK üzerinde uçuramadığı için istihbaratını harekete geçirdi, bilgi paylaştı ve Türk ordusu da saldırılar gerçekleştirdi. İran devleti Rêzan Cavîd’in Rojhilat Kürdistanı için rolü ve etkisini gördü. Heval Rêzan, Rojava’ya geçip Rojava Devrimi’ni daha çok tanımak ve Rojava Kürdistan tecrübesini Rojhilat Kürdistan’a taşımak istedi ve bu da İran’ı korkuttu. Rojava Devrimi’nin tecrübesini İran’ın egemenliği altında bulunan Doğu Kürdistan’a taşımak isteyen biri Tahran rejimi tarafından hazmedilmez. Zaten Suriye İnsan Hakları Örgütü, iki devletin karıştığı bir saldırı olduğunu açıkladı. Bunlar da İran ve Türk devletiydi.”

‘MÜCADELESİNİ YAŞATACAĞIZ’

Rêzan Cavîd’in mücadelesini yükseltme kararlığında olduklarını ifade eden Çiyako, “Onun yolunu sürdüreceğiz, hayallerini, rüyalarını özgürlükle buluşturacağız. Hem Rojhilat Kürdistan’da hem de İran’da ne olursa olsun, hangi zorluk olursa olsun, düşmanımız ne kadar vahşi olursa olsun, Rêzan Heval’in izlediği Rêber Apo’nun çizgisi, felsefesi, ulusal çizgi, demokratik konfederalizm çizgisi, demokrasi çizgisini biz Rojhilat Kürdistan ve İran’da geliştireceğiz. Bu yönüyle kuşkusuz önce de kararlıydık ama öylesi şehadetler kararlığımızı büyütüyor; Heval Rêzan’ın mücadelesinin Rojhilat Kürdistan ve İran’da etkisiz kalmasına izin vermeyeceğiz” vurgusunu yaptı.