İsviçre seçime gidiyor

İsviçre’de 22 Ekim Pazar günü Federal Meclis seçimleri yapılacak. Bu seçimlerde Meclis’te daha fazla temsil edilmeyi hedefleyen Kürtler, iddialı.

İsviçre Demokratik Kürt Toplum Kongresi (CDK-S) Federal Meclis seçimlerinde kanton ve isim bazlı desteğin yanı sıra Bern ve Aargau’da SP ve Yeşiller’i destekliyor.

İsviçre siyasal yapısı iki meclisten oluşuyor. Bunlardan ilki, 46 üyeli Kantonlar Meclisi (Ständerat), diğeri ise 200 üyeli Ulusal Meclis’tir. 52. Dönemi kapsayacak olan seçimlerde seçilecek olan parlamenterler, 2027’ye kadar görev yapacak. İsviçre Federal Meclisi oldukça istikrarlı bir yapıya sahip. 1919’dan beri İsviçre Halk Partisi (SVP), Liberal Demokrat Parti (FDP), Hristiyan Demokrat Parti (CVP) ve Sosyal Demokrat Parti (SP) partileri tarafında şekillendiriliyor. Son iki seçimde hem sağ partilerde hem de sol partilerde bölünmeler yaşandı. Yeşiller (Grün) ve Liberal Yeşiller, büyük başarı sağlayarak ciddi bir güç konumuna geldi.

5 BİN 909 KİŞİ YARIŞIYOR

Federal İstatistik Dairesi’nin açıkladığı verilere göre; 20 kantonda 5 bin 909 kişi Ulusal Meclis’teki sandalye için yarışıyor. Bu rakam dört yıl öncesine göre bin 264 kişi. Yani yüzde 27 daha fazla. Bu seçimin bir başka özelliği ise, kadın adayların çokluğu. Adaylar arasında kadınların oranı, yüzde 41.

GÖÇMEN KARŞITI SAĞ YÜKSELİŞTE

Bu seçimlerde sol partiler, sosyal devlet, ekoloji, eğitim ve çevre konularını öncelerken SVP’nin başını çektiği sağ partiler ise, göçmen karşıtlığı üzerinden politikalarla seçmenin karşısına çıkıyor. Özellikle son yıllarda artan göçmen akını seçimlerin temel gündemini oluşturuyor. İsviçre nüfusunun yüzde 39’una yakınını göçmenler oluşturuyor. Sağ partiler, seçim propagandalarını göçmen politikalarının daha da sertleştirilmesi vaadiyle sürdürüyor. Yapılan kamuoyu araştırmaları da bu eğilimin giderek güç kazandığını gösteriyor.

GÖÇMEN ADAYLARDA DA ARTIŞ

Son seçimlerde katılım oranı yüzde 45 olarak gerçekleşti. Hafta sonu yapılacak olan seçimlerde göçmen kökenli adayların oranında bu yıl artış olmasına rağmen hala yüzde 20’lere ulaşmış değil. Kürt ve Türkiye kökenli çok sayıda adayın yarıştığı seçimlerde; Basel’de Mustafa Atıcı, Sibel Arslan ile Zürih’te Hüseyin Mamaklı, seçilmeye en yakın duran adaylar olarak görülüyor. Türkiyeli adayların en fazla olduğu kanton Zürih ve Aargau. Bu iki kantonda 7 Türkiyeli aday seçimlerde yarışıyor. Bern Kantonu’nda da 5 Türkiyeli aday yarışıyor. Seçimde toplam 37 Türkiyeli ve Kürt aday yarışıyor.

KANTON VE İSİM BAZLI DESTEK

Aktif çalışma yürüten Kürtlerin hedefi, Meclis’e daha fazla parlamenter sokmak. İsviçre Demokratik Kürt Toplum Kongresi (CDK-S), seçimler için bir Seçim Komisyonu oluşturmuş durumda. Seçim Komisyonu uzun süredir çalışma yürütüyor.

Komisyon’dan Ahmet Yaman, İsviçre'de yaşayan Kürtler olarak partileri değil, daha çok adayları destekleyeceklerini dile getirdi. Yaman, “Sol partilerle bir dostluğumuz var ama bu seçimde Kanton bazlı özgün durumlara göre aday destekleme kararımız var. Bern ve Aargau’da SP ve Yeşilleri destekliyoruz. Diğer yerlerde isim bazlı destek vereceğiz” dedi.

DAHA FAZLA KÜRT PARLAMENTER

Kürtlerin, İsviçre’deki parti tercihi, daha çok sol partiler. Bu partilerin başında da SP geliyor. SP’nin yanı sıra Yeşiller, Basel’de BastA, Yeşil Liberaller ve PdA ve partilerin ortak oluşturduğu Sol Güç Birliği.

Şu an Meclis’te iki Kürt parlamenter var. Basel Kantonu’nda seçilen Mustafa Atıcı ve Sibel Arslan. Atıcı ve Arslan'ın yeniden aday ve seçilme şansları yüksek. Basel Kanton Başkanı olan Konya Kürtlerinden Bülent Pekerman, Liberal Yeşiller’den aday ve Meclis’e girmeye hazırlanıyor. Bern Kantonu'nda da genç siyasetçi Leyla Güzel, seçime iddialı hazırlanan isimlerin başında geliyor. Luzern Kantonu’nda ise Ömer Reşitoğlu ve Erbil Güneş yarışıyor.

CDK-S EŞBAŞKANI MAMAKLI İDDİALI

Federal Meclis’e en fazla parlamenter yollayan kanton, Zürih. 36 parlementerin seçileceği Zürih’te CDK-S Eşbaşkanı Hüseyin Mamaklı, Yeşiller’den aday. Seçimlere oldukça iddialı hazırlanan Mamaklı’nın seçileceğine kesin gözüyle bakılıyor. Kürt nüfusunun en yoğun olduğu kantonların başında Zürih geliyor. Ahmet Yaman, “Meclis Eşbaşkanımız adayımız ve kazanması için çaba gösteriyoruz. Tabii sadece Kürt adaylar değil geçen dönemde Meclis’te yer alan Kürt dostları var. Onların da seçilmesi için elimizde gelen desteği sunacağız” diye konuştu. 

KÜRT DOSTLUK GRUBU ÇOK ÖNEMLİ

Ahmet Yaman, İsviçre’nin Kürt toplumunun yoğun yaşadığı bir yer olduğunu hatırlatarak, şunları söyledi: “Meclis’te alınan kararlar bizi de bağlıyor. Türkiye’de Kürtlere yönelik baskılara, hak ihlallerine karşı Meclis’in aldığı kararlar, uluslararası arenada etki yapıyor. Yine her Meclis seçimlerinden sonra oluşturulan Kürt Dostluk Grubu, önemli çalışmalara imza atıyor. Bunun için geçmiş dönemde gerek soru önergeleriyle gerekse diğer alanlarda yaptıkları katkılar nedeniyle bu dostların yeniden seçilmesi bizi mutlu eder.” 

DESTEKLENEN ADAYLAR

Yaman, şu adayları açıkça desteklediklerini paylaştı: “Lozan ve Aargau kantonlarında Sosyalist Parti (SP) ve Yeşiller’i (Grüne) destekleyeceğiz. Cenevre’de SP’den aday olan Abdullah Öcalan’a Özgürlük İnisiyatifi Üyesi Laurence Fehlmann Rielle, Yeşiller Grubu Başkanı Nicolas Walder, Sol İttifak’ın adayı Cenevre eski Belediye Başkanı Kürt dostu Remi Pagani, Federal Parlamento Kürt Dostluk Grubu Başkanı Carlo Sommaruga, Solothurn Federal Parlamenteri Franziska Roth, Basel BastA Sekreteri Franziska Stier, Türk devletinin kimyasal saldırılarını sürekli Meclis gündemine taşıyan St.Gallen Federal Meclis Üyesi Claudia Friedl, Ticino Kantonu Milletvekili ve Abdullah Öcalan’a Özgürlük İnisiyatifi Sözcüsü Dr. Beppe Savary-Borioli, Ticino Kobanê Komitesi Kurucusu Adriano Venuti, Zürih Federal Milletvekili Fabian Molina'nın seçilmesi için açık destek sunuyoruz.” 

POSTA YOLUYLA OY TAMAMLANDI

Seçmenler, 23 Eylül itibarıyla posta yoluyla oy vermeye başlamıştı. Posta ile oy verme işlemi 17 Ekim’de sona erdi. Oyunu kullanmamış seçmenler, 22 Ekim Pazar gününe kadar oylarını belediyelerde oluşturulan sandıklara giderek kullanabilir.