Seçimlerin normalde 2025 yılında yapılması planlanıyordu. Ancak 19 Mayıs'ta bir helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve ekibinin hayatını kaybetmesinin ardından, geçici bir hükümetle seçimlere gitme kararı alındı. 

İran’daki seçim, Gazze'deki savaştan nükleer meseleye kadar hem iç gerilimleri hem de jeopolitik krizlerin yaşandığı bir dönemde gerçekleşiyor. Bu seçimler aynı zamanda ABD’deki başkanlık seçimlerinden beş ay öncesine denk geliyor. 

Seçimlerde altı aday yarışıyor ve bunlar arasında “reformcu” olarak nitelendirilen tek bir aday var. Pek tanınan biri değil ama buna rağmen aşırı muhafazakar olanların üstünlüğünü sarsmayı umuyor. 

Mesud Pezeşkiyan kendisini üç favori adaydan biri olarak öne çıkıyor. Pezeşkiyan’ın adaylığı nedeniyle bu seçimlerin 2021’deki seçimlerden daha çekişmeli geçebileceği iddia ediliyor. 

Pezeşkiyan'ın iki ana rakibi muhafazakar Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ve aşırı muhafazakar eski nükleer müzakereci Said Celili. 

45 yıl önce İslam Cumhuriyeti'nin kurulmasından bu yana sadece 2005 yılındaki seçimler ikinci tura kalmıştı. Cuma günü gerçekleşen seçimlerin de ikinci tura kalma ihtimali var. 

Salı günü Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney, seçimlerin yüksek katılımlı geçmesi için çağrıda bulundu. 

Pezeşkiyan ayrıca zorunlu örtünme konusunda da bir çözüm bulunması yönünde çağrıda bulunuyor. Pezeshkian "40 yıldır başörtüsünü kontrol etmeye çalışıyoruz ama durumu daha da kötüleştirdik" dedi. 

Diğer adayların çoğu bu konuda temkinli bir duruş sergileyerek ahlak polisinin görevlendirilmesine karşı olduklarını açıkladılar. 

Seçimin kesinliklerinden biri bir sonraki cumhurbaşkanının, önceki iki cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve İbrahim Reisi gibi Şii bir din adamı değil, en azından görüntüde sivil bir kişi olacağını gösteriyor. 

Böyle bir sonucun ortaya çıkması halinde 85 yaşında olan ve 35 yıldır İran'ın başında bulunan Ayetullah Hamaney'in potansiyel halefi olarak düşünülemez.