Devlet medyasında yer alan bir habere göre, İran'da helikopter kazasında hayatını kaybeden aşırı muhafazakâr İbrahim Reisi'nin halefini seçmek üzere Haziran sonunda yapılacak erken cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday kayıtları 30 Mayıs Perşembe günü başladı.

İran'ın resmi haber ajansı İrna, “14. cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylar için kayıtlar sabah 8.00’de başladı ve beş gün boyunca İçişleri Bakanlığı'nda akşam 18.00’ya kadar devam edecek” dedi.

Başlangıçta 2025 baharında yapılması planlanan seçim, 19 Mayıs'ta ülkenin kuzeydoğusunda Reisi ve aralarında Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir-Abdullahiyan'ın da bulunduğu yedi kişinin beklenmedik ölümünün ardından seçim tarihi 28 Haziran olarak belirlenmişti. 

Bir yetkili devlet televizyonuna yaptığı açıklamada “Perşembe günü erken saatlerde yaklaşık otuz kişi içişleri bakanlığına gitti” ancak “hiçbiri aday olmak için gerekli temel koşulları karşılamıyordu” dedi.

İran seçim yasasına göre adayların özellikle 40 ila 75 yaşları arasında olması, en az bir üniversite yüksek lisans derecesine sahip olması gerekiyor. 

İran'da siyasi akımların başlıca adayları geleneksel olarak başvuru sürecinin son günlerinde kayıt yaptırıyor.

Anayasa uyarınca, İslam Cumhuriyeti'nin en yüksek otoritesi olan Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney, geçici Cumhurbaşkanı Muhammed Mohbir'e acil olarak bir cumhurbaşkanlığı seçimi düzenlemesi talimatını vermişti.

Adayların 11 Haziran'a kadar, muhafazakarların hakim olduğu ve seçim sürecini denetlemekten sorumlu, seçilmemiş bir organ olan Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından onaylanması gerekecek.

Bu organ 2021 yılında birçok “reformist” ve “ılımlı muhafazakar” ismi geçersiz sayarak muhafazakâr ve aşırı muhafazakâr kesimin adayı İbrahim Reisi'nin ilk turda kolayca seçilmesini sağlamıştı.

Ancak rekabetin neredeyse ortadan kaldırılması nedeniyle birçok seçmen sandığa gitmeyerek boykot etmişti. Seçime katılım oranı sadece %49 ile 1979 İslam devriminden bu yana bir cumhurbaşkanlığı seçimi için en düşük oran olmuştu.