İnsan Hakları Derneği (İHD) Wan Şubesi, Van Yüksek Güvenlikli, Van T Tipi, Patnos L Tipi, Ahlat T Tipi, Iğdır S Tipi, Erzurum Dumlu 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli, Erzurum H ve Kars T Tipi cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerini raporlaştırdı. Rapor, dernek binasında yapılan basın toplantısı ile kamuoyuna açıklandı.

Raporu okuyan İHD Şube Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Salih Coşkun, tecrit ve hak ihlallerinin en üst seviyeye çıktığını belirtti.

Raporda, “Özellikle yüksek güvenlikli hapishanelerde tutulan mahpuslar beden ve ruh sağlıkları için uzun süre veya süresiz sosyal yalnızlaştırmaya maruz bırakılmamalıdır. Pandemi ile birlikte başlayan süreçte mahpusların ortak alan faaliyetlerinin yaptırılmaması mahpusların içinde bulunduğu tecrit koşullarının ağırlaşmasına neden olmuştur” denildi.  

Coşkun şunları ekledi: “Mahpusların dış dünya ile iletişim kurması, toplumdan tamamen kopmadan, meydana gelen gelişmeleri takip edebilmesi için en önemli iletişim araçlarının başında süreli ve süresiz yayınlar gelmektedir. Mahpuslar kitaplar sayesinde birçok konuda kendilerini geliştirirken gazete ve dergiler sayesinde toplumda yaşanan gelişmeleri takip edebilmektedir. Bu durum tecridin mahpuslar üzerindeki etkilerinin bir parça olsun azalmasına neden olmaktadır. Ancak hapishanelerde kitaplara getirilen kısıtlamalar ile dergi ve gazetelere getirilen yasaklamalar nedeniyle mahpuslar ifade özgürlüğü kapsamında bilgi ve kanaatlere ulaşma özgürlüğü ve haber alma hakkından faydalanamamaktadır. Bu uygulamalara derhal son verilmelidir.”

Sürgünler, hasta tutsakların durumu ve keyfi disiplin cezalarına dikkat çeken Coşkun şunları şunları ifade etti:  

“Tutsaklar, ailelerinden uzak bölgelere sürgün edilen mahpusların aileleri kapalı görüş yapabilmek için uzun seyahatler yapmak durumunda kalmakta, bu durum mahpus ailelerinin sağlığını da riske atmaktadır. Bu sebeple mahpuslara daha fazla telefon hakkı sağlanmalı ve en azından ziyaretçi listesindeki herkesle telefon ile görüşebilme imkanı sağlanmalıdır. Hapishanelerde yüzlercesi ağır, binlerce hasta mahpus bulunmaktadır ve hasta mahpusların sağlık hakları sistematik bir biçimde ihlal edilmektedir. Ağır hasta mahpusların infazları durdurulmalı ve derhal tahliye edilmeleri için gerekli işlemlerin yapılmalıdır.

“Yaşanan sürgünlerin keyfi kararlar sonucu gerçekleştiği mahpuslar tarafından bildirilmiştir. Yine, ağırlaştırılmış hapis cezası ile hüküm giyen bazı mahkumların sosyalleşmesinin önüne geçilerek günde sadece bir saat tek başına havalandırmaya çıkmalarına izin verilmektedir. Aynı şekilde bu kişilerin sosyal aktivitelere de katılmalarına izin verilmediği aktarılmıştır. 25 yıldan fazla hükümlü olan bazı mahpusların ise tek kişilik koğuşlarda tutuldukları ve diğer mahkumlarla görüşmelerine izin verilmeyerek adeta tecrit uygulandığı tarafımıza aktarıldı. Yanı sıra bazı mahpusların cezalarının infazı bir yılın altına düşmesine ve hiçbir disiplin cezasının olmamasına rağmen cezaevi gözlem kuruluna birer ay arayla yazılan dilekçeleri cevapsız bırakılarak mahpuslara yönelik ayrımcılık yapıldığı ve mahpusların yaşamış oldukları bu belirsizlikten dolayı psikolojik sıkıntılar yaşadıkları, tarafımıza aktarılmıştır.”