Türkiye’deki gıda pahalılığı özgündür

HDP Mersin eski Milletvekili Rıdvan Turan, Türkiye’deki gıda pahalılığının temel sebebinin küresel iklim krizi ve Ukrayna savaşının ötesinde, iktidar politikaları olduğunu söyledi.

HDP eski milletvekili Rıdvan Turan, Ukrayna'daki savaşın ciddi anlamda Türkiye’yi etkilediğini, İsrail-HAMAS savaşına diğer aktörlerin katılımıyla devam edecek III. Dünya Savaşı’yla birlikte devasa bir kıtlığın konuşulur hale gelebileceğini belirtti. 

ANF’ye konuşan Yeşil Sol Parti Mersin eski Milletvekili Rıdvan Turan, gıda enflasyonunun ortaya çıkmasının hem küresel hem de Türkiye'ye ilişkin sebepleri olduğunu belirterek, “Türkiye gıda enflasyonunda çok önde gelen ülkelerden bir tanesi. Dünyada gıda fiyatları düşüyorken Türkiye'de geçtiğimiz yaz sezonunda tam tersine arttı. Dolayısıyla burada dünyada bir artış var, Türkiye de bundan etkileniyor, diyemiyoruz. Dünyada artış değil, birkaç periyottur azalış var” dedi. 

Türkiye’de sebeplerden bir tanesinin, belki dünyayla aynı denilebilecek olan iklim koşulları, küresel ısınmaya bağlı olarak meydana gelen kuraklık olduğunu kaydeden Turan, “Mesela bu sene rekoltede ciddi düşüşler var; özellikle zeytin, zeytinyağı, üzüm gibi ürünlerde ciddi rekolte düşüklükleri yaşandı. Aynı zamanda biberden domatese pek çok kalemde de düşüklükler var. Kuraklığa dayanıklı olan bitkilerin durumu fena sayılmaz ama onun haricinde bir azalma var” diye konuştu. 

GİRDİ FİYATLARI ÇOK FAZLA

Türkiye’nin kendine özgü sorunlarına da dikkat çeken Turan, şöyle devam etti: “Tarımda eğer fosil yakıtları başta olmak üzere mekanize tarım yöntemlerini yoğun olarak kullanıyorsanız, bunlardaki fiyat artışına bağlı olarak çıktıda fiyat artar. Arz yönlü bir enflasyon söz konusu ise dolayısıyla bu ürün nihayetinde tarladan çıktığında yüksek fiyatlı olacak. Bu fiyatlar artmaya devam edecek. Örneğin en basitinden mazot, çiftçinin traktöründe kullandığı bir şey. Artış var mı? Evet. Hem de olağanüstü boyutta ve 50 liraya dayandı. Bir çiftçi, traktörüne litresi 50 liraya mazot koyup üretim yaptığında ne kazanacak? Gübrenin ana maddesi doğalgaz ama Türkiye’nin doğalgazı yok. Dolayısıyla yani Türkiye’de üretilen gübreler buradaki ihtiyacı karşılayabilecek düzeyde değil zaten. Daha önceki dönemlerden kalan gübre fabrikalarının da özelleştirilmesiyle beraber bunlar çiftçiyi sübvanse eden fabrikalar olmaktan çıktı.”

KITLIĞI KONUŞABİLİRİZ

Ukrayna'da süren savaşın ciddi anlamda Türkiye’yi etkilediğini, İsrail-HAMAS savaşına diğer aktörlerin katılımıyla devam edecek III. Dünya Savaşı’yla birlikte artık gıda enflasyonunun konuşulmayacağını belirten Turan, “Çünkü devasa bir kıtlığı konuşur hale gelebiliriz. Şimdi gıda enflasyonunu konuşuyoruz. Yani olan bir şeyin fiyatının artışını konuşuyoruz ama bir süre sonra gerçekten bir tüketim malzemesinin, yani gıdanın olmayışını ve insanların açlıktan kırıldığını konuşuyor olabiliriz. Ne yazık ki böyle jeopolitik bir riskle karşı karşıyayız” şeklinde konuştu.