Kuraklık nedeniyle Dicle Nehri sularının, özellikle Musul barajı için kullanılmaya başlandığı aralık 2021’de su seviyesi düşünce antik yapılar ortaya çıkmaya başladı. Bu kalıntılar, dalgaların altında uyuyan Tunç Çağı şehrinin insanlarına aitti.

Fırsatı değerlendiren Alman Fribourg-en-Brisgau ve Tübingen üniversitelerinin arkeologları ve Kürt Arkeoloji Örgütü alana giderek kazı yapmaya başladı. İlk sonuçlar 31 Mayıs’ta sunuldu.

Eski bir sarayın yıkıntıları 2018 yılında, bir önceki kuraklık döneminde belirmişti. Bu nedenle arkeoloji ekipleri harekete geçmeye hazır bekliyorlardı. Bu kez sarayın tamamı haritalandırıldı ve ortaya çıkarıldı.

Saray sayesinde arkeologlar 3400 yıllık Zahiku kentinin yıkıntılarını tespit etti. Bu kent muhtemelen M.Ö. 1350 yılında bir depremden sonra yıkılmış.

Kent Mittani Krallığı’nın bir parçasıydı. Akdeniz’den bugünkü Bağdat’a kadar yayılan Mittani Krallığı halen de çok iyi bilinmiyor.

Mittaniler bugünkü Rojava merkezli olarak kurulmuş, Habur üçgeninde yer alıyordu. Krallıkta çoğunlukla Hurriler yaşıyordu. Hurriler, Kürtler tarafından kendi ataları olarak değerlendiriliyor. Bölge daha sonra Asurların hakimiyetine geçmiş.

AFP’nin haberine göre Fribourg Üniversitesi’nden Ivana Puljiz, "Bu krallığın Mısırlılarla eşit muamele gördüğünü biliyoruz, ancak elimizdeki tek ve nadir bilgi Suriye'deki Til Brak'taki kazılardan geliyor" dedi.

Ocak ve Şubat 2022’de yapılan kazılar sonucunda arkeologlar Mittani Krallığı’na ilişkin daha fazla bilgi edinmeyi umuyor.

Şehir iki bölüm üzerinde kurulmuş gibi görünüyor. Saray o sırada muhtemelen Dicle Vadisi'ne bakan bir terasta inşa edilmiş. Alman arkeolog, "Keşfedilen depolama tavan arası özellikle büyük yapılmış.  Bu da bölgenin her yerinden çok miktarda mal ithal edildiğini ve korunduğunu gösteriyor" dedi.

Kazılardan çömlek ve kavanozlarda çivi yazılı yazılarla kaplı yüzden fazla kil tablet bulundu. Bu eserlerin bundan böyle restore edilmesi ve daha sonra deşifre edilmesi gerekiyor. Tamamı ham toprak olan binalar ve bu kil yazılar oldukça iyi korunmuş görünüyor. Uzmanlar bunun, binaların kendi içlerine çökmesi ve ardından yüksek duvarların koruyucu bir örtü gibi düşmesinden kaynaklanabileceğini düşünüyor.

Bugün, Musul rezervuarlarından gelen su, yeniden harabeleri kapladı. Zahiku şehri, bir sonraki kuraklığa kadar yine sular altında olacak.