MİT ve KDP’nin eliyle Şengal’e yönelik gerçekleşen saldırılar

DAİŞ çetelerinden temizlenip özerkliğine kavuşmasından sonra MİT ve KDP istihbaratının eliyle son 6 yıldır birçok saldırıya uğrayan Şengal direnişini sürdürüyor, özerkliğinde ısrar ediyor.

3 Ağustos 2014’te DAİŞ çetelerinin soykırımına maruz kalan Şengal, 13 Kasım 2015’te HPG gerillaları ve Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) savaşçılarının aylarca süren direnişinden sonra özgürlüğüne kavuştu. Şengal'de fermanlara ve ihanete verilecek en büyük cevap olarak örgütlenen Şengal halkı, öz savunma ve özyönetim örgütlenmesine gitti.

Ancak Demokratik Özerklik Yönetimi’ni ilan eden Şengal, hem Türk devleti hem de KDP’nin hedefi haline geldi. KDP’ye bağlı çeteler ile Türk ordusu 2017’de saldırılar başlatırken, merkezi Irak hükümeti de Şengal’deki özerkliği sonlandırmak için birçok yönteme başvurdu.

Türk devleti ise son günlerde yeniden Şengal’e yönelik katliam girişimlerine koyuldu. 27 Şubat 2023’de YBŞ komutanları Pîr Çeko ve Agir Cefrî, 1 Mart 2023’te ise Êzidxan Asayişi Yönetim Üyesi Şêrzad Şemo Kasım hava saldırılarıyla katledildi. Türk devletinin bu saldırıları, YBŞ ve Şengal Asayişi’nin KDP’nin eliyle Şengal’e yerleştirilen MİT ajanlarına yönelik operasyonundan hemen sonra yaşanması dikkat çekti. “İntikam Operasyonları” adıyla 24 Şubat’ta gerçekleşen Şengal güvenlik güçlerinin operasyonlarında Seed Casim Mirad ve Selah Berces isimli iki MİT ajanı yakalanmıştı.

6 YILDIR DEVAM EDEN SALDIRILARIN KRONOLOJİSİ

KDP’ye bağlı çeteler ile Türk devlet güçlerinin Şengal’e yönelik saldırıları, 2017 yılından bu aralıksız biçimde sürüyor. Şengal’in özgürleşmesine öncülük eden birçok Êzidî siyasetçi, devrimci,  savaşçı ile sivil halkın katledildiği bu saldırıların kronolojisi ise şöyle:

3 Mart 2017: KDP’ye bağlı “Roj Pêşmergeleri” isimli çeteler, Şengal'in Xanesor ilçesine saldırdı. Türk devletinin Başika'da eğittiği çetelerin saldırısında Êzîdxan Özgür Kadın Hareketi (TAJÊ) üyesi Nazê Nayif, 7 YBŞ savaşçısı ve HPG gerillası katledildi. O saldırıda ağır yaralanan gazeteci Nûjiyan Erhan ise 22 Nisan 2017’de şehit düştü.

24- 25 Nisan 2017: Türkiye’nin sınırlarına yaklaşık 170 km uzaklıkta olan Şengal, ilk kez Türk savaş uçaklarının saldırısına maruz kaldı. Şengal’e bağlı Kesre ve Amude köyleri ile Dêrik'in Qereçox dağına düzenlenen hava saldırısında Çira Radyosu da hedef alındı ve bir genç katledildi. Aynı gece Rojava Kurdistan’ına yönelik de eş zamanlı olarak gerçekleşen saldırılarda 20 YPG/YPJ savaşçısı şehit düştü.

15 Ağustos 2018: Türk ordusunun Şengal’e düzenlediği hava saldırısında Êzidî Koordinasyonu Üyesi Mam Zekî Şengalî (İsmail Özden) ve onun güvenliğini sağlayan Mahir Serhat Şengalî şehit düştü.

13 Aralık 2018: Türk devletinin Şengal’e düzenlediği hava saldırısında Kobanêli üç sivil; Xelîl Xalid Cio, Mistefa Hecî ve Mehmûd Xan Temo katledildi. Kobanê’den Şengal’e geçimini sağlamak için gelen bu siviller, su değirmeni işinde çalışıyorlardı.

19 Kasım 2019: Türk ordusuna bağlı SİHA'lar sabah saatlerinde Xanesor'a yönelik hava saldırısı gerçekleştirdi. Saldırıda 6 Şengal Savunma Birlikleri (YBŞ) savaşçısı şehit düştü.

15 Ocak 2020: Şengal’in Dugirê köyüne yönelik gerçekleşen hava saldırısında Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) Komutanı Zerdeşt Şengalî ve savaşçılar Şervan Cila ve Êzdîn Şengalî şehit düştü.

15 Haziran 2020: Gece saatlerinde Türk devletinin savaş uçakları Şengal, Maxmur ve Medya Savunma Alanları’na yönelik hava saldırısı düzenledi. Şengal’e yönelik saldırıda Xanesor ve Serdeşt hastanesi hedef alındı.

30 Haziran 2020: DAİŞ çetelerinden korunmak için Şengal dağına sığınan sivil halk, Türk devletinin gerçekleştirdiği hava saldırılarına maruz kaldı.

23-26 Ağustos 2020: Türk ordusunun üç gün boyunca Medya Savunma Alanları ile Şengal’in birçok noktasını hedef alan saldırılar gerçekleştirdi. 26 Ağustos’taki saldırıda Xanesor’a bağlı Behrava köyünde bir araç SİHA’ların hedefi oldu ve 2 kişi şehit düştü.

9 Kasım 2020: Şengal’e bağlı Barê köyü bir kez daha Türk devletine ait SİHA’ların hedefi oldu. Bu saldırıda ise 2 YPŞ savaşçısı şehit düştü, 2 kişi de yaralandı.

16 Ağustos 2021: Şengal’e yönelik SİHA saldırısında YBŞ Komutanı Seîd Hesen ile YBŞ savaşçısı Îsa Xwedêda şehit düştü. Seid Hesen, savaştan siyaset ve diplomasiye kadar birçok alanda Êzidxan’ın özgürlük mücadelesine öncülük etmişti.

17 Ağustos 2021: Türk savaş uçakları bu kez Şengal Dağı eteklerindeki Sikêniyê köyünde bulunan hastaneyi hedef aldı. Bu saldırıda 3 sağlık görevlisi ve tedavi gören yaralı 4 YBŞ savaşçısı katledildi. Hastane ise tamamen tahrip oldu.

7 Aralık 2021: Türk devletine ait SİHA’lar’ın Xanesor'da gerçekleştirdiği saldırıda Şengal Özerk Yönetimi Yürütme Konseyi Eşbaşkanı Merwan Bedel Xwedêda (Dijwar) şehit düştü, araçta bulunan iki çocuğu ise yaralandı.

11 Aralık 2021: İşgalci Türk devletine ait savaş uçakları Şengal'e bağlı Xanesor Halk Meclisi binasını bombaladı. Saldırıda meclis binası tamamen yıkıldı.

21 Ocak 2022: Türk devletinin Şengal'e yönelik silahlı insansız hava aracı (SİHA) ile yaptığı saldırıda Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) Komutanı Azad Êzdîn (Sileman Şemo Yusuf) ile YBŞ savaşçısı Enver Tolhildan (Nacî Hecî Sebro) şehit düştü.

1 Şubat 2022: Türk ordusunun Medya Savunma Alanları’na dönük gece saatlerinde gerçekleştirdiği kapsamlı hava saldırısında Şengal de hedef alındı.

15 Haziran 2022: Şengal’in Sinûnê ilçesinde bulunan Halk Meclis’ine yerleştirilen bombanın patlaması sonucu Xidir Şivan Naso ve 12 yaşındaki Selah Naso şehit düştü, 8 kişi de yaralandı.

2 Mayıs 2022: Irak Başbakanı Mustafa El Kazimi’nin talimatıyla Irak ordusuna bağlı güçler, Şengal Asayiş Merkezi ile Sinûn’e bağlı Digurê köyüne saldırdı. YBŞ ve YJŞ savaçşıları ile Şengal Asayiş güçlerinin direnişi sonucusu Irak ordusu geri çekilmek zorunda kaldı. Bu direnişte YBŞ Üyesi Şervan Êzîdxan û YJŞ Üyesi Feraşîn Şengalî şehit düştü.

29 Ağustos 2022: Türk ordusuna bağlı SİHA’lar Xanesor ile Barê köyü arasında seyahat halinde olan bir aracı bombaladı. Bu saldırıda 2 YBŞ savaşçısı şehit düştü, iki savaşçı da yaralandı.

11 Eylül 2022: Xanesor’a bağlı Behrewa Köyü’nde YBŞ’e ait bir araç SİHA’ların saldırısına uğradı. Bu saldırıda her hangi bir can kaybı veya yaralanma yaşanmadı.

26 Eylül 2022: Til Ezer ilçesi Türk devletinin hava saldırılarına maruz kaldı.

6 Kasım 2022: Türk devleti Serdeşt Kampı’na yönelik hava saldırısı gerçekleştirdi.

28 Ekim 2022: Cidal şehir merkezine yakın bir yerde sivillere ait bir araç Türk devletine bağlı SİHA’ların saldırısına uğradı. Bu saldırıda her hangi bir can kaybı veya yaralanma yaşanmadı.

29 Ekim 2022: Xanesor ilçesinde bir ev bombalandı. Şans eseri bu saldırıda da herhangi bir can kaybı veya yaralanma yaşanmadı.

1 Kasım 2022: Êzidî halkının kutsal mekanlarından olan Hesin Meman Kubbesi bombalandı.

3 Kasım 2022: HPG gerillları ile YBŞ savaşçılarının DAİŞ çetelerine karşı 11 ay süren direnişine ev sahipliği yapan Şengal’in tarihi El Nasır Mahallesi’nde yine Türk devleti bir aracı bombaladı. Saldırıda Mihsen Şemo isimli Şengalli sivil şehit düştü.

27 Şubat 2023: Türk devletine ait silahlı insansız hava araçları Şengal’de bir aracı hedef aldı. Saldırıda YBŞ komutanları Pîr Çeko (Seed Elî Bedel) ve Agir Cefrî (Xeyrî Xidir Xelef) şehit düştü, bir savaşçı da yaralandı. 

1 Mart 2023: İşgalci Türk devleti, dün öğlen saatlerine doğru Şengal merkezinde Êzidxan Asayişi'ne ait bir aracı hedef aldı. Bu saldırıda ise Êzidxan Asayişi Yönetim Üyesi Şêrzad Şemo Qasim şehit düştü.