Amerikan devlet çekirdeğinin İsrail'in politikalarını desteklediğini kaydeden gazeteci Aykan Sever, şunun da altın çizdi: "Tabii İsrail de etkisiz eleman, sadece Amerika'nın buradaki koçbaşı falan değil, karşılıklı bir etkileşim var." 

Yeni Özgür Politika gazetesi yazarlarından Aykan Sever, İsrail ile İran ve bağlı güçler arasındaki savaşla ilgili ANF'nin sorularını yanıtladı. 

HAMAS'a yönelik İsrail’in başlattığı savaş bir yıla yaklaşırken bu defa lideri dahil Hizbullah'ı vurmaya başladı. Son gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

İsrail'in baştan beri bir stratejisi var. Sadece Filistin değil, Lübnan'ın işgali de söz konusuydu. Lübnan'ın bütününü işgal etmeyi önlerine koymuyorlarsa da bunun ana nedeni ellerindeki askeri gücün, yani insan gücünün yetersizliği. Yoksa teknolojik olarak pekâlâ yakıp yıkıp çıkabilirler, bunu görüyoruz zaten. Bir diğeriyse Suriye'nin güneyini işgal... Bu hedeflerden vazgeçilmiş değil. Bu Netanyahu yönetiminin tabii ki tek başına yaptığı bir şey değil. ABD'nin çekirdeğiyle bir biçimde uyuşuyorlar. Amerikan politikacılarla tamamen uyuşmayabilirler. Örneğin en son Netanyahu'nun Amerika ziyaretinde Dışişleri Bakanı Blinken'e bağırdığı söylendi. Örneğin Biden, kara harekâtını desteklemediklerine dair açıklam ayaptı ama Pentagon, askeri güçlerini hemen gönderdi. Sonuçta Amerikan devlet çekirdeği İsrail'in bu politikalarını destekliyor. Tabii İsrail de etkisiz eleman, sadece Amerika'nın buradaki koçbaşı falan değil, karşılıklı bir etkileşim var, tek yönlü değil.

Sizin de dediğiniz gibi en büyük desteği ABD’den alıyor ve hep oradaki seçimler beklenir mi gibi bir algı da vardı. Peki ne oldu da bu plan devreye sokuldu?

Seçim öncesi Amerikan yönetimi, İran'a karşı kendisinin dahil olduğu bir savaş istemez gibi şeyler vardı, ancak artık bu geçerli değil. Lübnan'a gönderilen askeri güç, sadece orası için değil, Ortadoğu'nun geneline özellikle de İran'a karşı bir savaş için geliyor. Tabii burada Suriye'nin de hedef olduğunu unutmayalım. Sonuçta hemen olmayacak belki ama seçim sonrasını beklemek gibi bir durum yok. Muhtemelen İran'ı daha fazla zorlayacaklar.

İran da saldırı gerçekleştirdi, açıklamaları da sert. ABD ve İsrail, İran’ı daha büyük bir savaşa zorlar mı?

İran, şu ana kadar izlediği çizginin aksine balistik füzelerle ciddi bir misilleme yaptı. Neler yapabileceğini de bir anlamda göstermiş oldu. Karşı tarafı duraklattı denilebilir. Ayrıca daha önemlisi kendi rafinerilerine bir saldırı olursa Suudi Arabistan, Azerbaycan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn gibi bölgedeki tüm rafineri ve petrol sahalarını vuracaklarını duyurdular. Bu da önemliydi. Bu tehdit gerçekleşirse zaten 3. Dünya Savaşı hem geri dönülmez bir noktaya girer hem de kapitalizmi genel işleyişi içerisinde de çok ciddi bir açmaza sokmuş olur. Gerçekten büyük bir saldırı olur.

Diğer önemli bir şey ise İran tehdit ettiği ülkeler arasında Azerbaycan'ı da sıraladı. Türkiye ile Azerbaycan arasında karşılıklı savunma anlaşması olduğu için bu bir anlamda Türkiye'ye de meydan okumak sayılabilir. İran'ın saldırısı sonrası Amerika da daha temkinli yaklaşmaya başladı.

Bir nevi geri adım mı attı?

İran’ın misillemesinden önce ve hemen sonrasında İran'a dönük doğrudan saldırıdan bahsederken, şimdi yaptığı açıklamalarda limitli cevap verme noktasına geriledi. İsrail ise nokta atışı gibi rafineri, başka bir şey ya da kişileri olabilir doğrudan suikast ya da belli yerlere saldırı gibi işleri gene örgütlemeye çalışacaktır. Savaşı büyütmek istiyorlar. Bunun arayışı bitmez. Amerika'nın temkinli yaklaşması onun da görece süngüsünü düşürebilir. Bundan tabii emin olamayız. Lübnan'a, Gazze'ye saldırılar devam ediyor. Dolayısıyla hep gündemde savaşı büyütmeyi tutacak bir politika tarzı izleyecektir İsrail.