6 Şubat 2023 tarihinde Bakurê Kurdistan’ın Mereş kentinin Bazarcix ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.8 ve 7.7 şiddetinde meydana gelen depremler Mısır, Lübnan, Suriye ve Irak'ta da güçlü bir şekilde hissedildi. Deprem Suriye'nin İdlib, Halep, Hama, Lazkiye ve Tartus illeriyle Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim kontrolündeki Şehba, Kobanê, Minbic ve Reqa kentlerinde ve işgal altındaki Efrîn'de büyük yıkımlara yol açtı.

Suriye ve Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’ndeki tahribatı ele alırsak…

İŞGAL ALTINDAKİ BÖLGELER

Türk devleti işgali altındaki Efrîn ve İdlib kentleri de depremden dolayı büyük zarar gören yerlerden. Yüzlerce binanın yıkıldığı belirtilirken bu bölgelerde yaşanan ölümler ve depremin tahribatı gizleniyor. Efrîn İnsan Hakları Örgütü’nden edindiğimiz bilgilere göre, Efrîn’de insani bir felaketin yaşandığı ve yüzlerce kişinin enkaz altında olduğu.

Efrîn: Türk işgali altındaki Efrîn kenti, Suriye’de depremden dolayı en büyük zararı yaşayan yer. Kent merkeziyle Cindirês ve Mabata ilçelerinin zarar gördüğü kentte asıl bilançonun gizlendiği belirtiliyor. Kent merkezine 20 kilometre uzaklıkta bulunan Cindirês ilçesinde 257 bina tamamen yıkıldı. Bu binalarda en az 756 kişinin yaşamını yitirdiği, binlerce kişinin halen enkaz altında olduğu belirtiliyor. Mabata ilçesinin güneybatısındaki Kaxırê köyünün de yüzde 70’i yıkılmış. Köyden net bilgi alınamazken yüzlerce kişinin halen enkaz altında olduğu belirtiliyor.

İdlib: Türk devleti güdümündeki Heyet Tehrir El Şam (HTŞ) çetelerinin işgali altındaki İdlib kentine bağlı Atarib, Sarmada, Harim, Bisnia, Salqim, Azmarin ve Keferhom bölgeleri de deprem nedeniyle zarar gördü. 195 belde ve köyün etkilendiği kentte 718 yapının yıkıldığı belirtiliyor. Türkiye-Suriye sınırındaki Asya Barajı’nın bir kısmı yıkıldı, suyun taşması nedeniyle çevredeki Al Tilol köyü de sular altında kaldı. Yaşanan ölüm ve yaralanmalar ise işgal altındaki diğer bölgeler gibi bilinmiyor.

ŞAM HÜKÜMETİ BÖLGELERİ

Şam hükümetini güçlerinin denetimi altındaki Halep, Hama, Lazkiye ve Tartus illerinde de büyük zarar oluştu. Şam hükümetine bağlı Sağlık Bakanlığı, deprem nedeniyle kontrolleri altındaki bölgelerde bin 408 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 2 bin 341 kişinin ise yaralandığını bildirdi.

Halep: Halep’in doğusundaki Al Şaar, Musharaqa, Paradise, Salahaddin, Al Kelasa ve Aziziye Mahalleleri depremden dolayı büyük yıkımın yaşadığı yerlerden. Şam hükümeti yetkilileri, deprem yüzünden yaklaşık 4 bin kişinin yaşamını yitirdiğini, 7 bin civarında kişinin de yaralı olduğu ya da haber alınamadığı belirtiliyor.

Lazkiye: Depremde etkilenen bölgelerden Lazkiye’de ise en çok zararı Jabla beldesi ve Ramla Janubi Mahallesi gördü. Lazkiye merkez ve kırsalındaki 102 bina yıkıldı. 506 kişi yaşamını yitirirken, 792 kişi de yaralandı.

Hama: Hama kentinde yaşanan tahribatın merkezi ise kuzeyindeki Erbain bölgesi oldu. Deprem nedeniyle birçok binanın yıkıldığı bildirilen Hama’da, 47 kişi yaşamını yitirdi, 75 kişi de yaralandı.

KUZEY VE DOĞU SURİYE ÖZERK YÖNETİM BÖLGESİ

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Sağlık Komitesi ise kontrolleri altındaki bölgelerde 6 kişinin yaşamını yitirdiğini 57 kişinin ise yaralandığını duyurdu. Halep’in Şêx Meqsud ve Eşrefiyê mahallelerinde 6 kişi yaşamını yitirirken 47 kişi de yaralandı. Şehba’da 5, Kobanê kentinde 3 kişi Minbic kentinde ise 2 kişi yaralandı.

Şehba Kantonuna bağlı Babinis ve Til Qerah köylerinde ve Halep'te Kürtlerin çoğunlukta yaşadığı Şêx Meqsud ve Eşrefiyê Mahallesi’nde ise 6 kişi yaşamını yitirdi.

2 BİN YILLIK KALE DE ZARAR GÖRDÜ

Kuzey ve Doğu Suriye’de depremin etkilediği yerlerde biri de Fırat Nehri üzerinde bulunan ve Halep’e 115 kilometre uzaklıktaki Necim Kalesi. Milattan Sonra 68 yıllarına kadar dayandığı belirtilen kalenin doğu duvarının bir kısmı yıkıldı.

BAB EL HAWA SINIR KAPISI DA ETKİLENDİ

İdlib kentindeki Türk işgali altındaki Suriye-Türkiye arasındaki Bab El Hawa Sınır Kapısı’da depremden etkilendi. Sınır kapısına açılan yollarda da tahribat meydana geldi. Suriye’deki depremzedelere yardımlar da Bab El Hawa Sınır Kapısı’nda geliyor.

625 OKUL ZARAR GÖRDÜ

Deprem nedeniyle Kuzey ve Doğu Suriye ile Şam yönetimindeki bulunan okullarda zarar gördü. Kuzey ve Doğu Suriye Eğitim Komitesi’nin ajansımıza paylaştığı verilere göre;  Fırat Bölgesi’ne bağlı Eyn Îsa, Kobanê ve Sirîn’de 15 okul zarar gördü, okullara ise 7 gün ara verildi. Minbic’de 138 okul zarar görürken bunlardan 6 okul ise kapatıldı. Dêrazor’da 9 okul zarar gördü. Reqa’da 115 okul zarar görürken bunlardan 36 okul ise kapatıldı. Tebqa’da 41 okul zarar görürken mühendislerin çalışmalarının sona ermesiyle okullara verilen ara sona erecek.  Şehba Bölgesi’nde ise 15 okul zarar gördü, 5 okul ise kullanılamaz hale geldi. Cizre Bölgesi’nde ise 39 okul zarar gördü.

Şam hükümetinin resmi verilerine göre, denetimleri altındaki bölgelerde 248 okulda zarar meydana geldi.

BELEDİYE HAREKETE GEÇTİ

Kuzey ve Doğu Suriye Yerel Yönetimler ve Çevre Yönetimi Komitesi’nden depremden zarar gören yapılar için yaptıkları incelemelerine ilişkin ajansımıza şu bilgileri verdi;

Efrîn-Şehba Bölgesi: Şehba Halk Belediyesi bölgedeki meclis ve komün örgütlenmeleriyle birlikte depremzedeler için iş birliğine gitti. Zarar gören yapıların onarımı için çimento, toprak ile çakıl gibi malzemeler temin edildi ve halka dağıtıldı.

Fırat Bölgesi: Fırat Bölgesi Mühendisler Odası işbirliğiyle ortak bir komite kuruldu. Fırat bölge halkı 68 yapı için belediyeye başvuruda bulundu. Belediyeye bağlı ekipler 88 yerin kontrolünü yaparak petrol istasyonları ve okullarında aralarında bulunduğu 15 yapının zarar gördüğünü tespit etti. Zarar gören 31 yapının enkazı da kaldırıldı.

Tebqa: Tebqa Yerel Yönetim Komitesine bağlı Acil Durum Ekipleri ve itfaiye ekipleri koordinasyon halinde deprem nedeniyle meydana gelen hasarı tespit etmek için teyakkuza geçti. Yerel Yönetim Komitesi bünyesinde acil durum komitesi kuruldu. Yine hasar gören binaların tespiti, incelenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması için bir komite oluşturuldu. Zarar gören toprak bir ev yıkıldı, 7 ev onarıldı. Kent merkezinde bulunan 2 bina ise tedbir amaçlı tahliye edildi.