Bu sayede, ülkenin enerji dönüşümünün daha ‘güvenli’ bir şekilde hayata geçirilmesi hedeflenirken, bu dönüşümün maliyetinin on milyarlarca Frank olacağı tahmin ediliyor.  

Yüzde 58’i aşkın oy oranıyla kabul edilen ve 2018’de yürürlüğe girecek yasa, yeni nükleer santral inşasını yasaklarken, motorlu araçların salacağı karbondioksitin sınırlandırılmasını ve yenilenebilir enerjilere verilen teşvikleri arttırmayı öngörüyordu.

Yasayla,  2050 yılına kadar ülkenin tüm enerji ihtiyacının yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilmesini sağlayacak yasalar dizisinin de önü açılmış oluyor.

Ancak mevcut 5 nükleer santralin ne zaman kapatılacağına dair kesin bir tarih verilmiyor. Kasım 2016’da oylamaya sunulan ve nükleer santrallerin tümünün en geç 2029’da kapatılmasını öngören yasa reddedilmişti.

Halen elektriğinin yüzde 60 kadarının su, rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlandığı İsviçre’de nükleer santrallerden sadece birinin kapatılmasına ilişkin bir tarih verilebiliyor. Elektriğin yüzde 40’lık kısmı ise bu nükleer santrallerden sağlanıyor.

YAVAŞ İLERLEYEN BİR NÜKLEER KARŞITLIĞI

İsviçre’de nükleer enerjiden çıkış tartışmaları Fukuşima Faciası’nın yaşandığı 2011 yılında başlamıştı. Mayıs 2011’de hükümetten yapılan açıklamada, mevcut 5 nükleer santralin yenilenmemesi ve yenilerinin eklenmemesi isteği duyurulmuştu.

Nükleerden tümüyle çıkan İtalya’nın yanı sıra Almanya, 2022 yılında tümüyle nükleeri terk etmeyi kararlaştırmıştı. Belçika’da 2025’e kadar var olan iki santralin kapatılması gündemde iken, Fransa’da elektriğin yüzde 75’ini sağlayan nükleerin bu sektördeki payının 2025’te yüzde 50’ye düşürülmesi hedefleniyor.

6 yıl aradan sonra gelen nükleer yasası sayesinde önümüzdeki yıllarda santral sayısının 4’e ineceği kesin gibi. 44 yıldır faaliyette olan Bern Kantonu’ndaki Mühleberg Nükleer Santrali’nin 2019 yılında kapatılması planlanırken, diğer 4 santral için henüz belirlenmiş bir tarih yok.

Zira şimdiye kadar diğer santrallerin ‘güvenlik sorunu oluşturduğuna’ dair herhangi bir uzman raporu bulunmuyor.

DÜNYANIN EN ESKİ NÜKLEER SANTRALİNİN KAPATILMA TARİHİ BELLİ DEĞİL

İsviçre’de dikkat çeken bir diğer nokta ise, halen faaliyette olan dünyanın eski nükleer santralinin burada olması. Almanya sınırındaki Beznau 1 adlı santral 1969 yılından bu yana faaliyette ve dünya rekorunu elinde tutuyor. Ancak bu santraldeki bazı sorunlar nedeniyle şimdilik elektrik üretimi durdurulmuş durumda.

Beznau 2 adlı nükleer santral ise, 1971’den bu yana faaliyette ve halen kapatılmasına ilişkin bir karar bulunmuyor.

Benzer şekilde 1979’da faaliyete geçirilen Gösgen ile 1984’de işletilmeye başlanan Leibstadt santralinin kapatılmasının 2030’u bulabileceği yorumları yapılıyor. St-Gallen Üniversitesi’nden Rolf Wüstenhagen’e göre, bu süreç 10 ila 15 yıl arasında olacak.

Birçok Avrupalı uzman ise, nükleer santrallerin kullanım sürelerinin en fazla 40 yıl olması gerektiğinin altını çiziyor.

TEMİZ ENERJİYE GEÇİŞ PAHALI OLACAK

İsviçre’deki enerji dönüşümünün maliyetinin ise nükleere oranla fazla olacağı tahmin ediliyor. Barajlardan elde edilen elektriğin doğal yaşama verdiği zarara rağmen küresel ısınmaya yol açmaması nedeniyle yenilenebilir ve temiz kabul edildiği biliniyor.

İsviçre’deki barajların mevcut durumda maliyetinin getirisinden fazla olduğu ve son olarak hükümetin üretici şirketlere 120 milyon Frank aktardığı duyurulmuştu.

Hükümet, barajlardan elde edilen enerjiye ek olarak güneş, rüzgar, jeotermik ve biyo enerji santralleri için daha fazla teşvik ödemeye hazırlanıyor. Bu kapsamda yine eski binaların enerji tasarrufuna uygun hale getirilmesi için ise yıllık 450 milyon Frank bütçe ayrılıyor. Bu sayede elektrik tüketiminin 2035’e kadar 2000 yılına oranla yarı yarıya azaltılması hedefleniyor.

Ülkenin enerji ihtiyacının 2050’ye kadar tümüyle yenilenebilir kaynaklardan sağlanması hedefinin tutturulabilmesi için ise yıllık 1 milyar Frank harcanacağı tahmin ediliyor.