Küresel ısınmanın boðucu etkisi
Küresel ısınmanın boðucu etkisi
Bilim insanlarının tahminlerine göre Pasifik Okyanusunun ortasında en yüksek noktası 5 metre olan Tuvalu adaları küresel ısınma nedeniyle yok olacak ilk insan yerleşimi olacak. Kimi tahminler adaların küresel ısınma trendlerinin mevcutşekilde devam etmesi durumunda 50 sene sonra yok olabileceðini gösteriyor.
Küresel ısınmanın etkisiyle dünyadaki deniz seviyesinin yükselmesi en çok okyanuslardaki ada ülkelerini endişelendiriyor. Deniz seviyesinin yükselmesinin Hindistan, Bangladeş, Vietman ve Çin gibi ülkeler için etkisi çok ciddiyken Pasifikteki ada ülkeleri için bu etki büyük oranda ölümcül olacak.
ADA ÜLKELERÝ ETKÝLENMEYE BAŞLADI BÝLE
Çevre örgütlerinin yüzyılın sonuna kadar öngördükleri 7 metrelik yükseliş Kiribati, Vanuatu, Marshall Adalatı, Tuvalu ve Papua Yeni Gine’nin bazı adalarını tamamen yok edecek. Bilim insanlarının tahmini ise deniz seviyesinin 1 metre yükseleceði yönünde.
Vanuatu’ya baðlı Tegua adasında 2006 yılında kıyı şeridindeki bir köy adanın daha yüksek kesimlerine taşındı. Kiribati’de de onlarca aile tahta kulübelerinin sular altında kalmasıyla taşınmak zorunda kaldı. Mikronezya’da her sene su seviyesinin 21,4 milimetre yükseldiðinin açıklanmasının ardından onbinlerce ada sakini Yeni Zellanda’ya oturum izni için başvurdu.
Ada ülkelerinin sorunu deniz seviyesinin adaları tamamen yutması deðil. 20 santimlik bir yükseliş dahi okyanusta daha büyük dalgaların oluşmasına, büyük fırtınalara sebep olacaðından düşük rakımlı adalarda yaşam tamamen imkansız hale gelebilir.
ADALILAR BÝRLEŞTÝ
Deniz seviyesindeki yükselişten en çok etkilenmesi beklenen ülkelerden biri olan Tuvalu, uluslararası alanda haklarının daha iyi korunması için ada ülkeleriyle bir birlik kurdu. Birliðin amacı küresel ısınmaya karşı alınacak önlemler konusunda lobi faaliyetinde bulunmak. Bu birlik Hollanda’dakine benzer bir deniz doldurma işlemi konusunda da finansal destek arıyor.
Ancak ABD, Çin, Hindistan gibi büyük devletler karşısında bu ülkelerin ne lobi faaliyetleri ne de finansal destek arayışları bir sonuç vermiş deðil.
Tuvalu’yu korumak için kurulan Alfo Tuvalu adlı kuruluşun çalışan Fanny Heros, ada ülkelerinin yok olması durumunda bunun tarihte bütün devletlerin sorumlu olduðu ilk yıkım olacaðını kaydetti.
Tuvalulular 26 kilometrekarelik bir alan içinde 12 bin nüfusla yaşayan bir millet. Deniz seviyesinin 1 metre yükselmesi bu ada ülkesinde yaşanmasını artık imkansız hale getirecek.
Hükümetlerarası Ýklim Deðişikliði Panelinin verilerine göre Tuvalu’da 1961-2003 yılları arasında deniz seviyesi yıllık ortalama 1,8 mm yükseldi. Ancak bu yükseliş 1993-2003 yılları arasında baz alındıðında yıllık 3,1 mm’ye tekabül ediyor. Atmosfere sera etkisi yapan gazların salınımının azalmaması durumunda önümüzdeki yıllarda bu yükselişin çok daha artacaðıdüşünülüyor.
FELAKET SENARYOSU HAZIR
Ada ülkeleri, topraklarının yok olmasını engellemek için gösterdikleri çabanın yanı sıra felaket durumunda ise uluslarını nasıl koruyacaklarının da planını yapıyor. Uzmanlara göre ada devletlerinin halkları „sürgün“de güvenli topraklarda bir gün kendi varlıklarını koruyabilir.
Ancak dünyada artan nüfus nedeniyle hali hazırda ciddi bir habitat sorunu yaşanıyor. Bu durumda hangi ülkelerin ada ülkelerinin halkınıbir bütün olarak kabul edip onlara bir arada yaşayabilecekleri araziler verebileceði ciddi bir tartışma konusu. Yerleşimcileri kabul edecek ülkeler çıksa dahi bu halklara verilecek arazilerin yerel halk tarafından istenmeyen ve verimsiz topraklar olacaðı neredeyse kesin gibi.
MALDÝV ADALARI EN HAZIR ÜLKE
Maldiv Adalarında yaşayan halk felaket senaryolarına en hazırlıklı ülke konumunda. Ülkenin turizm gelirlerinden düzenli olarak yeni ülke satın alamak için oluşturulan bir fona para aktarılıyor. Ada halkı olasıbir göç durumunda Sri Lanka ya da Hindistan kıyılarında toprak alarak o bölgeye göç etmeye sıcak bakıyor.
300 bin nüfuslu adanın çevresindeki sular geçtiðimiz yüzyılda 20 santimetre kadar yükseldi. Bu yüzyılda artışın çok daha yüksek olacaðı tahmin ediliyor.
ANF NEWS AGENCY
Küresel ısınmanın etkisiyle dünyadaki deniz seviyesinin yükselmesi en çok okyanuslardaki ada ülkelerini endişelendiriyor. Deniz seviyesinin yükselmesinin Hindistan, Bangladeş, Vietman ve Çin gibi ülkeler için etkisi çok ciddiyken Pasifikteki ada ülkeleri için bu etki büyük oranda ölümcül olacak.
ADA ÜLKELERÝ ETKÝLENMEYE BAŞLADI BÝLE
Çevre örgütlerinin yüzyılın sonuna kadar öngördükleri 7 metrelik yükseliş Kiribati, Vanuatu, Marshall Adalatı, Tuvalu ve Papua Yeni Gine’nin bazı adalarını tamamen yok edecek. Bilim insanlarının tahmini ise deniz seviyesinin 1 metre yükseleceði yönünde.
Vanuatu’ya baðlı Tegua adasında 2006 yılında kıyı şeridindeki bir köy adanın daha yüksek kesimlerine taşındı. Kiribati’de de onlarca aile tahta kulübelerinin sular altında kalmasıyla taşınmak zorunda kaldı. Mikronezya’da her sene su seviyesinin 21,4 milimetre yükseldiðinin açıklanmasının ardından onbinlerce ada sakini Yeni Zellanda’ya oturum izni için başvurdu.
Ada ülkelerinin sorunu deniz seviyesinin adaları tamamen yutması deðil. 20 santimlik bir yükseliş dahi okyanusta daha büyük dalgaların oluşmasına, büyük fırtınalara sebep olacaðından düşük rakımlı adalarda yaşam tamamen imkansız hale gelebilir.
ADALILAR BÝRLEŞTÝ
Deniz seviyesindeki yükselişten en çok etkilenmesi beklenen ülkelerden biri olan Tuvalu, uluslararası alanda haklarının daha iyi korunması için ada ülkeleriyle bir birlik kurdu. Birliðin amacı küresel ısınmaya karşı alınacak önlemler konusunda lobi faaliyetinde bulunmak. Bu birlik Hollanda’dakine benzer bir deniz doldurma işlemi konusunda da finansal destek arıyor.
Ancak ABD, Çin, Hindistan gibi büyük devletler karşısında bu ülkelerin ne lobi faaliyetleri ne de finansal destek arayışları bir sonuç vermiş deðil.
Tuvalu’yu korumak için kurulan Alfo Tuvalu adlı kuruluşun çalışan Fanny Heros, ada ülkelerinin yok olması durumunda bunun tarihte bütün devletlerin sorumlu olduðu ilk yıkım olacaðını kaydetti.
Tuvalulular 26 kilometrekarelik bir alan içinde 12 bin nüfusla yaşayan bir millet. Deniz seviyesinin 1 metre yükselmesi bu ada ülkesinde yaşanmasını artık imkansız hale getirecek.
Hükümetlerarası Ýklim Deðişikliði Panelinin verilerine göre Tuvalu’da 1961-2003 yılları arasında deniz seviyesi yıllık ortalama 1,8 mm yükseldi. Ancak bu yükseliş 1993-2003 yılları arasında baz alındıðında yıllık 3,1 mm’ye tekabül ediyor. Atmosfere sera etkisi yapan gazların salınımının azalmaması durumunda önümüzdeki yıllarda bu yükselişin çok daha artacaðıdüşünülüyor.
FELAKET SENARYOSU HAZIR
Ada ülkeleri, topraklarının yok olmasını engellemek için gösterdikleri çabanın yanı sıra felaket durumunda ise uluslarını nasıl koruyacaklarının da planını yapıyor. Uzmanlara göre ada devletlerinin halkları „sürgün“de güvenli topraklarda bir gün kendi varlıklarını koruyabilir.
Ancak dünyada artan nüfus nedeniyle hali hazırda ciddi bir habitat sorunu yaşanıyor. Bu durumda hangi ülkelerin ada ülkelerinin halkınıbir bütün olarak kabul edip onlara bir arada yaşayabilecekleri araziler verebileceði ciddi bir tartışma konusu. Yerleşimcileri kabul edecek ülkeler çıksa dahi bu halklara verilecek arazilerin yerel halk tarafından istenmeyen ve verimsiz topraklar olacaðı neredeyse kesin gibi.
MALDÝV ADALARI EN HAZIR ÜLKE
Maldiv Adalarında yaşayan halk felaket senaryolarına en hazırlıklı ülke konumunda. Ülkenin turizm gelirlerinden düzenli olarak yeni ülke satın alamak için oluşturulan bir fona para aktarılıyor. Ada halkı olasıbir göç durumunda Sri Lanka ya da Hindistan kıyılarında toprak alarak o bölgeye göç etmeye sıcak bakıyor.
300 bin nüfuslu adanın çevresindeki sular geçtiðimiz yüzyılda 20 santimetre kadar yükseldi. Bu yüzyılda artışın çok daha yüksek olacaðı tahmin ediliyor.
ANF NEWS AGENCY
