GÖRÜNTÜLÜ

Kürt Kurumlarından UNESCO’ya Anadil Mektubu

İsviçre'nin Cenevre kentinde, Kürdistan’ın dört parçasından gelen Kürt dernekleri, 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’ne (UNESCO) bir mektup gönderdi.

CENEVRE

Cenevre Kürtçe Dil Platformu üyeleri, kentteki merkez postanede bir araya gelerek ortak hazırladıkları mektubu UNESCO’ya iletti.

Mektubu gönderen heyette, Kuzey Kürdistan adına İsviçre Kürt Enstitüsü'nden Fatma Şık, Doğu Kürdistan adına Cenevre Doğu Kürdistanlılar Derneği’nden Baban Ailassi, Rojava adına Cenevre Rojava Kürt Kültür Derneği’nden Aziz Kalo ve Güney Kürdistan adına Giawdat Sofi yer aldı. Mektubun gönderilmesinin ardından heyet adına basın açıklaması yapıldı. Açıklamayı Kurmanci lehçesiyle Fatma Şık, Sorani lehçesiyle ise Baban Ailassi gerçekleştirdi.

KÜRTLER UNESCO'DAN ANADİL İÇİN ADIM BEKLİYOR

Fatma Şık, 21 Şubat Dünya Anadil Günü’nün önemine vurgu yaparak Kürdistan’ın dört parçasından gelen kurumların ortak bir platform oluşturduğunu belirtti. Şık, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

"Biz, dört parça Kürdistan’dan gelen Kürtler olarak bir araya geldik ve Cenevre’de Kürtçe Dil Platformu’nu kurduk. Bugün, Dünya Anadil Günü vesilesiyle UNESCO’ya bir mektup gönderdik. Bu mektupta anadilimizle ilgili taleplerimizi dile getirdik. Ayrıca UNESCO ile yüz yüze görüşme talebinde de bulunduk. Taleplerimizi doğrudan iletmek istiyoruz. Bu platformu daha da büyütmek ve Kürtçenin yaygınlaştırılması için çalışmak istiyoruz. Diasporada yaşayan Kürtler olarak, Kürdistan’ın tüm parçalarına destek sunmaya devam edeceğiz."

Heyet adına açıklama yapan Baban Ailassi de Kürtçenin resmi bir statüsünün olmamasının yarattığı sorunlara dikkat çekti. Ailassi, Cenevre’de Sorani ve Kurmanci dillerinde eğitim veren gönüllü okulların bulunduğunu belirterek şunları söyledi:

"Kürt dili üzerindeki baskılar nedeniyle Kürtçe eğitimde ciddi sorunlar yaşıyoruz. Kürtlerin resmi bir devleti olmadığı için anadil eğitiminde büyük engellerle karşı karşıyayız. UNESCO’ya sunduğumuz mektupta Kürtçenin korunması ve geliştirilmesi için önemli taleplerimiz var. UNESCO’nun bu taleplerimizi desteklemesini istiyoruz. Avrupa’da büyük bir Kürt diasporası bulunuyor. Çocuklarımıza anadilimizi öğretmek için elimizden geleni yapıyoruz. Bu konuda daha fazla destek bekliyoruz."

UNESCO'YA GÖNDERİLEN MEKTUBUN İÇERİĞİ

Cenevre Kürtçe Dil Platformu tarafından UNESCO’ya gönderilen mektupta, Kürtçenin dört parçada baskı altında olduğu ve anadil eğitim hakkının temel bir insan hakkı olduğu vurgulandı. Mektupta, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 26. maddesi hatırlatılarak herkesin eğitim hakkına sahip olduğu ifade edildi. Kürdistan’ın farklı bölgelerinde asimilasyon politikalarının uygulandığına dikkat çekilerek UNESCO’ya şu talepler iletildi:

Temel Talepler:

  1. UNESCO, Türkiye, İran ve Suriye hükümetleriyle bir farkındalık kampanyası başlatmalıdır. Bu kampanya kapsamında, anadil eğitiminin çocukların temel hakkı olduğu vurgulanmalı ve sürece dilbilimciler, uzmanlar ve eğitimciler dahil edilmelidir. Kürtçenin okullarda kademeli olarak nasıl uygulanacağı konusunda destek sunulmalıdır.
  2. Kürtçe okul müfredatının oluşturulmasına destek verilmelidir. UNESCO, eğitim materyalleri sağlayarak ve öğretmenleri eğiterek bu sürece katkı sunabilir. Ayrıca yerel Kürt girişimlerine destek verilerek, Kürtçe ders kitaplarının oluşturulması sağlanmalıdır.
  3. Kürtçe konuşulan bölgelerde öğretmen yetiştirme programları hayata geçirilmelidir. Kürt toplumu ile yerel eğitim otoriteleri arasında işbirliği sağlanmalı, Kürtçenin öğretimi için nitelikli eğitimciler yetiştirilmelidir.
  4. UNESCO, Kürtçe eğitimin yaygınlaştırılması için uluslararası eğitim kurumlarıyla işbirliği yapmalıdır. Üniversiteler ve eğitim merkezleriyle ortak projeler geliştirilerek Kürtçenin akademik olarak da desteklenmesi sağlanmalıdır.
  5. Kürtçe, Türkiye, İran ve Suriye’deki okul müfredatına dahil edilmelidir. UNESCO, Kürtçenin bu ülkelerde eğitim sistemine entegre edilmesini teşvik etmelidir.
  6. Eğitimde dil haklarının uygulanmasını denetlemek için bağımsız bir izleme mekanizması kurulmalıdır. Türkiye, İran ve Suriye’de dil hakları ihlallerinin önlenmesi için bağımsız bir denetim mekanizması geliştirilmelidir.
  7. Anadil eğitimini güvence altına almak için bağımsız kurumlar oluşturulmalıdır. Bu kurumlar, hükümetlerin eğitim ve insan hakları konusundaki uluslararası yükümlülüklerine saygı göstermesini sağlamalıdır.

Mektubun sonunda, Cenevre Kürtçe Dil Platformu, UNESCO yetkilileriyle yüz yüze görüşme talep ettiklerini ve bu konuda bir randevu almak istediklerini belirtti.