HRW, yaklaşık 100 ülkeyi inceleyerek 700 sayfalık bir rapor hazırladı. Raporda, İsrail ve Hamas arasındaki savaş ve Sudan'da iki rakip general arasındaki savaş ile Ukrayna, Burma, Etiyopya ve Sahel'de devam eden çatışmaların neden olduğu "büyük acıları" gösteriyor.

Raporda "2023 yılında siviller, İsrail ve Filistin'in yakın tarihinde görülmemiş bir ölçekte hedef alındı, saldırıya uğradı ve öldürüldü" deniyor.

İSRAİL SAVAŞ SUÇU İŞLİYOR, HALKI AÇ BIRAKIYOR

Rapor hem Hamas'ı 7 Ekim'de İsrail'e yönelik benzeri görülmemiş saldırılar nedeniyle "savaş suçu" işlemekle hem de İsrail güçlerini Gazze halkına karşı misillemesinden dolayı suçluyor.

HRW Başkanı Tirana Hassan, Gazze söz konusu olduğunda, "işlenen en önemli suçlardan birinin, tüm sivillerin toplu olarak cezalandırılması" olduğunu, bunun da "savaş suçu" anlamına geldiğini ve nüfusun "aç bırakıldığını" vurguluyor.

SUDAN’DA SİVİLLERİN HAKLARI KİTLESEL İHLAL EDİLDİ

İnsan Hakları İzleme Örgütü ayrıca Sudan'da iki rakip general Abdül Fettah el-Burhan ve Muhamed Hamdan Daglo tarafından sivillerin haklarının "kitlesel olarak ihlal edilmesini" kınayarak, ülkede son yirmi yılda "tekrarlanan şiddet döngülerine" yol açan "cezasızlığa" tepki gösterdi.

TARİHİN EN SICAK YILI VE YIKICI ETKİLERİ

STK, silahlı çatışmalara ek olarak, tarihin en sıcak yılı olan 2023'te iklim değişikliğinin yıkıcı etkisine dikkat çekiyor ve "insan haklarının erozyonuna" işaret eden çeşitli eğilimleri tanımlıyor.

HÜKÜMETLERİN SEÇİCİ TEPKİSİ VE TİCARİ DİPLOMASİSİ

Rapora göre 2023 yılı "sadece insan haklarının bastırılması ve savaş zamanı zulümleri açısından değil, aynı zamanda hükümetlerin seçici öfkesi ve ticari işleme dayalı diplomasisi açısından da dehşet verici bir yıldı".

Rapora göre bu davranış, "bazılarının haysiyetinin korunmayı hak ettiği, ancak herkesin haysiyetinin korunmayı hak etmediği, bazı hayatların diğerlerinden daha değerli olduğu mesajını" veriyor.

BATI’NIN İKİ YÜZLÜ TUTUMU

HRW Başkanı Tirana Hassan Batılı hükümetlerin bu durumunu tek kelimeyle özetledi: "ikiyüzlülük".

Hassan, Batılıların bu iki yüzlülüğünün "İster ulusal ister uluslararası düzeyde olsun, sırf kendi çıkarlarını korumak için insan hakları ihlallerini görmezden geldiği” tepkisinde bulundu.  

Rapor özellikle, "güney komşularıyla dış politika önceliği her ne pahasına olursa olsun Avrupa'ya göçmen akışını kontrol altına almak olan ve bloğun insan hakları konusundaki taahhütlerinin erozyona uğradığını vurgulayan başarısız bir yaklaşımda ısrar eden" Avrupa Birliği'ni (AB) eleştiriyor.

HRW Başkanı ayrıca Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırılarının birçok ülke tarafından "hızlı ve haklı bir şekilde kınanması", ancak İsrail'in Gazze'ye yönelik bombardımanlarına özellikle ABD ve AB'den gelen "çok daha ölçülü" tepkiler arasındaki çiftte standarda da dikkat çekti.

Benzer şekilde Çin'de, özellikle Sincan ve Tibet'te "baskının yoğunlaştırılması"nın kınanmamasına da vurgu yapıldı.

İNSAN HAKLARI SİSTEMİ TEHDİT ALTINDA

İnsan Hakları İzleme Örgütü bu raporla "tehdit altında" olan “ama henüz çökmeyen” bir uluslararası insan hakları sistemini tanımlıyor.

Tirana Hassan, özellikle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından çıkarılan tutuklama kararına atıfta bulunarak, "Kurumların direnmek ve mücadele etmek için harekete geçebildiğini de gördük" diyor.

"İnsan hakları sistemi hala orada. Eksik olan tek şey, sistemi oluşturan ve insan haklarına hayat veren Devletlerin kararlılığı, tutarlılığı ve siyasi iradesidir" diyen Hassan, ABD'den Rusya'ya dünya nüfusunun büyük bir bölümünün sandık başına gideceği 2024 yılında daha iyisinin yapılması gerektiğini vurguladı.