İHD'den Van cezaevlerine ilişkin rapor

İHD Van Şubesi, kentteki cezaevlerindeki hak ihlallerine ilişkin rapor hazırladı.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi, yaptığı basın açıklamasıyla kentteki cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dair hazırladığı raporu kamuoyu ile paylaştı. Dernek binasında yapılan toplantıya İHD Şube Başkanı Murat Melet ile şube yöneticileri Servet Ertak ve avukat Mehmet Karataş katıldı.
Açıklamada, cezaevlerinde hak ihlallerinin geçmişten bugüne artarak devam ettiği belirtildi. Açıklamada, "Kampüs cezaevleri tek başına hak ihlallerinin sebebidir" denildi.
Açıklamada, 18 Şubat'ta Van T Tipi Kapalı Cezaevi'nde Medya Aslan, Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde Ferhat Sayıner ve Van F Tipi Kapalı Cezaevi'nde Ergin Balta ile görüşme gerçekleştirildiği aktarıldı.

RAPOR

Görüşmeyi gerçekleştiren heyetin tespit ve gözlemleri sonucu hazırlanan rapor şöyle:
"* Her üç cezaevinde kitap, dergi ve gazete kısıtlamasının ve Yeni Yaşam gazetesinin verilmemesinin halen devam ettiği,
* Her üç cezaevinde mahpusların zamanında revire ulaşma imkanı sağlanmadığı ve halen devam ettiği ve aynı zamanda hastane sevklerinin gerçekleştirilmediği,
* Telefon görüş haklarının uygulandığı,
* Aktivite, spor ve sohbet haklarının kısmen de olsa uygulamanın devam ettiğini, (T tipi cezaevinde uzun bir aradan sonra 15 günde bir uygulamaya başlandığı)
* Van T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda 14 şubat 2020 tarihinde iki kadın koğuşunun zorla birleştirildiğini, kabul edilmemesi halinde zor kullanarak birleştirileceğinin cezaevi yönetimi tarafından mahpuslara iletildiğini, şu an birleşen koğuşta 16 mahpus bulunduklarını, ileriki zamanlarda sayının artması halinde sıkıntılarının başlayacağını, koğuşların birleşmesinde tüm eşyalarının pervasızca arandığını ve zarar verildiğini ancak kendilerine karşı herhangi bir saldırının olmadığını, koğuşlar birleştirildikten sonra yeni gittikleri koğuşta yönetim tarafından kendilerine battaniye, yorgan ve nevresimlerin 4 gün sonra verildiğini, soğuk kış ayında zorluklar yaşadıklarını, radyolarına el konulduğunu ve halen geri verilmediğini,
* Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda radyonun toplatıldığı, haberleşme haklarından mahrum bırakıldığı, sıcak su saatlerinin gün içerisindeki süreleri azaltıldığı,
* Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kantinden satın alınan malzemenin koğuşa getirilmesinin ardından yasak olduğu gerekçesiyle toplatıldığını (örneğin; komidin),
* Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda koğuşlarının 3 kişilik olduğunu ve televizyonun ortaklaşa satın alındığını, ancak bir mahpusun adına kaydedildiği adına kaydedilen mahpusun tahliye veya koğuş değişikliği halinde televizyonun kendilerinden alındığını, kuruma hibe edilmesi istenildiği, hibe edilmemesi halinde depoya alınıp çürümeye bırakıldığı, hibe etmemiz halinde bize tekrar satıldığı veya diğer farklı görüşteki koğuşlara satıldığını,
* Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda cezası bir yılın altına düşen hükümlü mahpusların ilçelere sevk edilme talepli dilekçeleri, cezaevi yönetimi tarafından doğrudan reddedildiği,
* Van F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kamuoyunda kafes uygulaması olarak bilinen koğuş avlusundan gökyüzünün göründüğü tek kısmın tel örgülerle kapatıldığı hususunun halen devam ettiğini,
* Van F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda mahpus adına yatırılan paranın ailesi tarafından yatırılmadığı gerekçesiyle kabul edilmediği, mahpusun parasız bırakıldığı,
* Van F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda saç traşlarının hijyenik ortam ve aletlerle yapılmadığından mahpusların kafa derisinde ve boyun kısımlarında alerjiye neden olduğunu,
* Van F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda cezaevi doktorunun haftada sadece iki gün ve gün içerisinde sadece yarım gün cezaevinde bulundukları, bu nedenle acil vakalarda müdahalenin zamanında yapılamadığını,

GÖZLEM VE TESPİTLER

* Öncelikle en acil sorun olarak Van Kampüs Ceza İnfaz Kurumlarında mahpusların yasal haklarının kullandırılmadığı, yasal haklarının hukuki gerekçelerden yoksun olarak engellendiği tespit edilmiştir.
* Cezaevi yönetiminin genel olarak mahpuslara yönelik baskı, zorlama tarzında (koğuşların sıklıkla aranması, koğuşların birleştirilmesi, tv ve radyolara el konulması, sıcak su saatlerinin düşürülmesi, kantinde satın alınan eşyalara yasak olduğu gerekçesiyle koğuşlarda el konulduğu vb.) bir yaklaşımlarının bulunduğu tespit edilmiştir.
* Mahpusların hukuki gerekçelerden yoksun cezaevi yönetimi tarafından cezalandırıldıkları (sohbet haklarının kısmen uygulanması, spor haklarından uzun süre yoksun bırakılma ve bazı gazete-kitapların verilmemesi vb.) tespit edilmiştir.
* Herhangi bir gerekçe gösterilmeden, toplama kararı olmayan ve yasaklanmayan, mahpusların talep ettiği gazete, dergiler kitap vs. idare tarafından verilmiyor. Haber alma özgürlüğü ve kamusal bilgilere erişim hakları engelleniyor."