Irak’ta 18 Aralık günü 16 milyon seçmen 15 vilayette il meclisi seçimleri için sandık başına çağrıldı. 10 yıl aradan sonra yapılan seçimlere genel olarak yüzde 41 ile düşük oranda katılım gerçekleşti. Kayıtlı seçmenden 6,6 milyon kişinin oy kullandığı açıklandı.  2013’te yapılan bir önceki seçimlerde katılım yüzde 51 olarak kayda geçmişti.

IRAK GENELİNDE Şİİ PARTİLER KAZANDI

Irak Seçim Komisyonu tarafından açıklanan ilk sonuçlara göre çoğu vilayette İran yanlısı olarak değerlendirilen Şii partiler birinci oldu.

Merkez ve güneydeki dokuz ilde iki eğilim ortaya çıktı: büyük kazananlar, ya mevcut valilerin partileri ya da özellikle Parlamento'ya hakim olan İran yanlısı partilerin oluşturduğu koalisyonlar oldu.

Zikar, Misan, Basra, Babil, Necef, Müsenna ve Vasıt vilayetlerinde aynı ittifaklar genellikle en üst sıralar için yarıştı. İran yanlısı bu gruplar arasında Heşdi Şabi'nin üst düzey komutanlarından Hadi el-Ameri liderliğindeki "Nebni" (İnşa Ediyoruz) koalisyonu da yer alıyor. Ancak aynı siyasi gruba mensup olan eski Başbakan Nuri El Maliki'nin liderliğindeki "Hukuk Devleti" koalisyonu da var. Bu ikisini Vatansever Devlet Güçleri Koalisyonu (Ammar el-Hekim ve eski Başbakan Haydar el-Abadi) takip ediyor.

Başkent Bağdat’ta ilk sırayı etkili Sünni siyasetçi Muhammed El Halbusi’nin partisi Taqadom (İlerleme) aldı. İkinci ve üçüncü sırada Nebni ve Hukuk Devleti geliyor.

Gözlemcilere göre pazartesi günü yapılan seçimler İran yanlısı kampı güçlendirdi. Parlamentoda çoğunluğa sahip olan bu partiler, Muhammed Şiya El Sudani'nin mevcut hükümetini atamıştı. Bu partiler, Bağdat'ta güçlü bir siyasi nüfuza sahip olan ve önemli bir ticaret ortağı olan güçlü komşuları İran ile tarihi bağlar geliştiriyor.

SADR BOYKOT ETTİ

Etkili Şii dini lider Mukteda Sadr, siyasi rakipleriyle girdiği mücadelenin ardından vilayet seçimlerini boykot etti. Sadr, 2022 yazında Bağdat'ın kalbinde yaşanan ölümcül çatışmalar sırasında siyasi hayattan çekildiğini açıklamıştı.

EN YÜKSEK KATILIM KERKÛK’TE

En yüksek katılım oranı, Kürt, Arap ve Türkmenleri temsil eden ana partilerin yarıştığı Kerkûk'te (yüzde 65) kaydedildi. Petrol zengini bu vilayette Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK ) birinci oldu. Ancak Kürt partiler, aralarındaki bölünmüşlük nedeniyle, vali atanması için Türkmen ve Arap koalisyonlarının rekabeti ile karşı karşıya kalacak.

Kerkük’te biri Hristiyan kotası olmak üzere 16 sandalye bulunuyor. Kerkûk’e daha önce 41 sandalye ayrılmıştı ancak değişen seçim yasası ile birlikte sandalye sayısı düşürüldü.

Seçimlerde Kürt partileri toplamda 217 bin 815 oy elde etti. YNK 139 bin 373 oyla 5 sandalyeye sahip oldu. KDP ise 46 bin 749 oyla iki sandalye kazanabildi. Böylece Kürt partilerin toplam sandalye sayısı 7 oldu.

BÖLÜNMÜŞLÜĞÜN KAYBETTİRDİĞİ OYLAR

Kürtlerin Kerkûk il meclisi seçimlerine farklı ittifaklarla bölünmüş halde katılması sandalye sayısını etkiledi. Toplam 53 bin dolayında oy elde eden Yeni Nesil ve İslami partilerin kurduğu ittifak herhangi bir sandalye elde edemedi. Elde ettikleri oylar ise teknik olarak boşa gitmiş oldu.

İki Türkmen listesi 93 binin üzerinde oy alarak 2 sandalye kazandı. Arap Koalisyonu 3 sandalye, Kaide Koalisyonu 2 sandalye, Arap Uruba İttifakı 1 sandalye ve Hristiyan Babilion Hareketi, kota sisteminden 1 sandalye elde etti.

MUSUL SONUÇLARI

Merkezi Musul olan Ninowa vilayetinde Sunni Ninowa Koalisyonu 141 bini aşkın oyla birinci parti olurken, KDP 123 bine yakın oyla ikinci sırada yer aldı. Eski Vali Necim Ciburi öncülüğündeki Ninowa Koalisyonu 5 sandalye, KDP 4 sandalye ve YNK 2 sandalye kazandı.

ŞENGAL ADAYI KAZANDI

Ninowa Halkının Birliği listesinden seçimlere giren Şengal temsilcisi Kasım Keşko da seçimleri kazandı. Keşko, PADÊ ve Şengal Özerk Yönetim Adayı olarak seçimlere katıldı. Şengal Özerk Yönetim Kurumları ve halka teşekkür eden Keşko, başarıyı Önder Apo, Êzidxan şehitleri ve halka adadı.

SELAHADDİN VE DİYALA’DA KÜRTLER

Selahaddin ve Diyala vilayetlerinde de Kürt partiler sandalye kazandı. Diyala’da YNK bir sandalye, Selahaddin’de ise KDP’nin içinde yer aldığı Hasm Koalisyonu iki sandalye kazandı.

KOTADAN 10 SANDALYE

Irak’ta ayrıca il genel meclisi seçimlerinde ayrıca 10 sandalye de kota olarak Hristiyanlar, Şebek Kürtleri, Êzidî Kürtler, Feyli ve Mendai Kürtlere ayrıldı.