İnsan kaynaklı küresel ısınma hızla artıyor

Onlarca tanınmış araştırmacı yayınladıkları çalışmada, insan faaliyetlerinin neden olduğu küresel ısınmanın “eşi benzeri görülmemiş bir hıza” ulaştığını belirtti.

KÜRESEL ISINMA

Bilim insanları, 2014-2023 yılları arasında insan kaynaklı ısınmanın 0,26°C’ye ulaştığını belirtiyor. Earth System Science Data dergisinde yayınlanan bu bulgu, IPCC yöntemlerini kullanan yaklaşık altmış araştırmacının çalışmasının bir ürünü. Sanayi öncesi dönemle karşılaştırıldığında, insan kaynaklı ısınma bu on yılda 1,19°C’ye ulaşmış durumda.

2023’TE ISINMA REKOR SEVİYEYE ULAŞTI

Sadece 2023 yılında, insan faaliyetlerine atfedilebilecek ısınma 1,31°C’ye ulaştı. Doğal iklim değişkenliği, özellikle El Niño fenomeni de bu durumu etkiledi ve toplam ısınma 1,43°C oldu.

KRİTİK BİR ON YIL

Bilim insanları, küresel ısınmayı 2°C’nin çok altında ve mümkünse 1,5°C’de tutmayı amaçlayan 2015 Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşmak için mevcut on yılın belirleyici olduğunu vurguluyor. Rapor, COP29 öncesinde iklim müzakerelerini ilerletmek üzere önemli veriler sunuyor.

FOSİL YAKITLARIN ROLÜ

Küresel ısınmanın temel nedeni, fosil yakıtların yoğun kullanımından kaynaklanan sera gazı emisyonları. 2013-2022 yılları arasında yılda yaklaşık 53 milyar ton CO2 eşdeğeri emisyon gerçekleşti. 2022 yılında bu rakam 55 milyar tona ulaştı. Oslo'daki Uluslararası İklim Araştırmaları Merkezi'nden Glen Peters, AFP’ye yaptığı açıklamada hava kirliliğinin kontrol altına alınmasının da önemli bir faktör olduğunu belirtti.

KARBON BÜTÇESİ AZALIYOR

Küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamak için kalan karbon bütçesi, yaklaşık beş yıllık emisyona eşdeğer olan 200 milyar tona düşmüş durumda. Araştırmacılar, büyük bir volkanik patlama olmadığı sürece, önümüzdeki 10 yıl içinde 1,5°C’lik küresel ısınmaya ulaşılmasının ya da bunun aşılmasının beklenebileceğini ifade ediyor.

EYLEM ÇAĞRISI

Araştırmacılar, CO2 emisyonlarındaki artış hızının yavaşlamasına rağmen, sera gazı emisyonlarının hala arttığını ve bu durumun konsantrasyonları artırarak ısınmayı tetiklediğini belirtiyor. Net emisyonların sıfıra indirilmesi gerektiği vurgulanıyor.

Leeds Üniversitesi'nden Piers Forster, raporun “biraz iyimserlik” içerdiğini söylerken, AFP’ye konuşan Exeter Üniversitesi'nden Pierre Friedlingstein, “Net emisyonları sıfıra indirmemiz gerekiyor” dedi.