BM'ye göre ozon tabakası kademeli iyileşme yolunda

BM destekli uzmanların raporuna göre, Dünya’nın koruyucu ozon tabakası, kırk yıl içinde iyileşme yolunda.

Birleşmiş Milletler (BM) destekli bir uzmanlar panelinin Pazartesi günü yaptığı duyuruya göre, Dünya’nın koruyucu ozon tabakası kırk yıl içinde toparlanma yolunda ilerliyor ve ilk kez 1980′lerde fark edilen bir ozon deliğini kapatıyor.

Dört yılda bir yayınlanan bilimsel değerlendirmenin bulguları, gezegenin ozon tabakasını yiyip bitiren kimyasalların üretimini ve tüketimini yasaklayan 1987 tarihli dönüm noktası niteliğindeki Montreal Protokolü'nü takip ediyor.

Üst atmosferdeki ozon tabakası, Dünya’yı cilt kanseri, göz kataraktları, zayıflamış bağışıklık sistemleri ve tarım arazilerinin zarar görmesi ile bağlantılı olan güneşin ultraviyole radyasyonundan koruyor.

Bilim insanları, iyileşmenin kademeli olduğunu ve uzun yıllar alacağını söylüyor. 

Rapora göre, mevcut politikalar yürürlükte kalırsa, ozon tabakasının 2040 yılına kadar - ozon deliğinin ortaya çıkmasından önceki - 1980 seviyelerine ulaşması ve 2045 yılına kadar Kuzey Kutbu’nda normale dönmesi bekleniyor. 2066 yılına kadar seviyelemesi bekleniyor.

Bilim insanları ve çevre grupları, ozon tabakasını incelten kimyasalların küresel olarak yasaklanmasını bugüne kadarki en kritik çevresel başarılardan biri olarak uzun süredir övüyorlar ve bu, iklim ısınmasına neden olan emisyonların daha geniş bir şekilde düzenlenmesi için bir emsal oluşturabilir.

Bilim insanları, soğutucu olarak ve yalıtım köpüklerinde kullanılan yasaklı kimyasal kloroflorokarbon-11 veya CFC-11′in küresel emisyonlarının, birkaç yıldır beklenmedik bir şekilde artmasının ardından 2018′den beri düştüğünü söyledi. Raporda, beklenmedik CFC-11 emisyonlarının büyük bir kısmının doğu Çin’den kaynaklandığı belirtildi.

Rapor ayrıca, ozon tabakasını incelten kimyasal klorun stratosferde 1993′te zirve yaptığından bu yana yüzde 11,5 azaldığını, bromun ise 1999′da zirve yaptığından bu yana stratosferde yüzde 14,5 azaldığını buldu.

Bilim insanları ayrıca, güneş ışığını yansıtmak için üst atmosfere aerosoller enjekte ederek Dünya’yı yapay olarak soğutma çabalarının ozon tabakasını inceltebileceği konusunda uyardı ve jeomühendislik gibi gelişmekte olan teknolojiler hakkında daha fazla araştırma yapılması gerektiği konusunda uyardı.