İskandinavya'nın en büyük limanında 19 Mayıs Cuma günü başlayacak lokavt 30 Haziran gününe kadar devam edecek.

Göteborg limanında bir yıldan beri süren anlaşmazlığın esas nedeni işverenin işçilerin iradesini temsil eden Liman İşçileri Federasyonu'nu yöneticilerini muhatap almaması.

İşçilerin %85’i Liman İşçileri Federasyonu’na üye. Ancak işyerinde İsveç İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na bağlı Transport İşçileri Federasyonu’nun liman işverenleriyle yaptığı toplu iş sözleşmesi yürürlükte. İşveren, limanda geçerli bir sözleşme olduğunu öne sürerek Liman İşçileri Federasyonu ile sözleşme yapmayı ve sendikanın temsilcilerini tanımayı reddediyor.

Göteborg limanında grev ve direnişlere yol açan anlaşmazlığın bir diğer nedeni de işverenin karlarını artırmak için iş temposunu artırması ve işçilerden bazılarının işine son vermesi.

Mücadeleci bir çizgi izleyen Liman İşçileri Federasyonu'nun iş güvenliğini ortadan kaldıran uygulamalara ve çalışma temposunun artırılmasına karşı çıkması da sadece işveren konumundaki Danimarka şirketini değil tüm İsveç şirketlerini rahatsız ediyor.

İŞVERENLER GREV HAKKININ SINIRLANDIRILMASINI İSTİYOR

Limandaki anlaşmazlığı bahane eden Tekellerin temsilcisi İsveç Sanayi ve Ticaret Odaları (Svensk Näringsliv), geçtiğimiz aylarda hükümete başvurarak grev hakkının sınırlanması için yeni düzenlemelere gidilmesini istemişti.

Sendikanın geçtiğimiz hafta işçilerin fazla mesai yapmama kararı almasına işveren, lokavt kararı alarak misilleme yapmakla kalmayıp, grev hakkının sınırlandırılması için kapsamlı bir kampanya başlattı.

Artarda açıklama yapan işveren temsilcileri ve sağ partilerin yöneticileri, sendikayı İsveç'in rekabet gücünü zayıflatmakla suçladılar ve yasalarda grev hakkını sınırlayan düzenlemelere gidilmesini talep ettiler.

Liman işverenlerinin üst örgütü İsveç Limanları'nın Genel Müdürü Joakim Arlund, “Toplu sözleşme imzalayan bir işverene karşı sendikanın eylemlere başvurması akılcı değil. Açıkça bu durumda İsveç modeli çalışmıyor” diyerek hükümetten yasalarda değişiklik yapmasını ve sendikaların haklarını sınırlamasını istedi.

Sendikayla uzlaşmak için her yolu denediklerini halde sendikanın uzlaşmaz bir tutum takındığını öne süren Arlund, durumun oldukça ciddi olduğunu söyledikten sonra sorunun çözümünün yasaların değiştirilmesinden geçtiğini iddia etti.

Limanın işletmesini üstlenen APT Terminal adlı Danimarkalı şirketin Genel Müdürü Henrik Kristensen, Göteborg limanından aralarında Volvo, Stora Enso, SKF gibi büyük şirketlerin mallarının yüklenerek ihraç edildiğini, bu nedenle de limandaki anlaşmazlığın bu şirketlerin rekabet gücünü zayıflattığını söylüyor.

İŞVEREN SENDİKAYI TANIMALI

Liman İşçileri Federasyonu 4 Nolu Şube Başkanı Peter Annarback, sendikanın uzlaşmadan yana olduğunu ancak işverenin işçilerin taleplerini kabul etmediği için anlaşmazlık yaşandığını belirterek işvereni suçladı.

İşyerinde Transport İşçileri Federasyonu'nun sözleşmesi geçerli olmasına rağmen daha önceleri Liman İşçileri Federasyonu anlaşmazlık durumunda işverenle özel sözleşmeler yapıyordu. Ancak APT Terminal limanın işletmesini devraldıktan sonra işyerinde başka sendikanın toplu sözleşmesi olduğunu gerekçe göstererek Liman İşçileri Federasyonu ile özel anlaşmalar yapmayı reddetti.

70 defa sendikayla bir araya geldikleri halde uzlaşma sağlanamadığını söyleyen Kristiansen, parlamentonun devreye girmesini ve sendikalara iş barışına uyma yükümlülüğü getiren düzenlemeler yapmasını talep ediyor.

SAĞ PARTİLERDEN İŞVERENLERE DESTEK

Sosyal Demokrat İşçi Partisi ve Çevre Partisi Yeşiller'in oluşturduğu azınlık hükümeti, limanda olanları sessizce izlerken muhalefetteki sağ partiler işverenlerin yanında yer aldı.

Göteborg Belediyesi Muhafazakar Parti Grup Başkanı Jonas Ransgord, limandaki anlaşmazlığın İsveç şirketlerine yönelik bir tehdit oluşturduğunu, sorumsuz sendikaların önemli bir alt yapının işleyişini engellediğini iddia ederek hükümetin devreye girmesini istedi.

Liberal Parti Grup Başkanı Helene Odunjung ve Hıristiyan Demokrat Parti Başkanı David Lega da ayrı ayrı açıklamalar yaparak İsveç'in ihracatına darbe vuran anlaşmazlığa çözüm getirilmesi için hükümetin müdahale etmesini talep ettiler.

Sağ partiler, toplu iş sözleşmelerinin olduğu işyerlerinde iş barışının sağlanmasını, sendikaların eylemlere başvurmasını engelleyen önlemler alınmasını ve işçilerin grev yapma haklarının sınırlandırılmasını istiyor.

Merkezi Göteborg'de bulunan İsveç Komünist Partisi ise, sendika ve işçilerle dayanışma için bir kampanya başlattı. Topladığı 150 bin kronu sendika yöneticilerine teslim etti.