AFP’nin haberine göre insan faaliyetleri ve iklim değişiklikleri arası Dicle Nehri ve etrafındaki binlerce yıllık yaşamı yok ediyor.

İnsanlığa ve tarım devrimine beşiklik eden Mezopotamya’da doğal felaketler, özellikle insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak giderek derinleşiyor.

42 milyon nüfuslu Irak’ta nisan ayından bu yana hava sıcaklığı 35 derecenin altına inmezken, sık sık kum fırtınaları yaşanıyor.

Yaz mevsiminde ise hava sıcaklığı 50 dereceye ulaştı, elektriklerin de kesilmesiyle cehennem gibi günler yaşandı.

Kuraklık, yağış yetersizliği, sıcaklık artışı ve ormansızlaşma ile birlikte Irak, BM’ye göre küresel ısınmanın etkilerine en açık beş ülkeden biri haline geldi.

Dicle Nehri ise artık gür akmıyor. Yağışların azalması ve Türk devletinin kurduğu barajlar nedeniyle bu tarihi nehir parça parça ölüyor.

41 yaşındaki Pibo Hasa Dolmasa, Fişhabur’da yaşamlarının Dicle Nehri’ne bağlı olduğunu belirterek, “Tüm çalışmamız, tarımımız buna bağlı” diyor.

Ancak iki ila üç yıldır hiçbir şeyin yolunda gitmediğini söyleyen Dolmasa, “Su günden güne azalıyor” diye ekliyor.

Iraklı yetkililer ve Kürt çiftçiler bu durumun Türk devletinin kurduğu barajlarla suyu tutmasından kaynaklandığı tepkisinde bulunuyor.

Resmi istatistikler de bunu doğruluyor: Dicle'nin seviyesi, bu yıl Türkiye'den geldiğinde son 100 yılda Irak'a akan ortalama miktarın sadece yüzde 35'i düzeyinde.

Bağdat düzenli bir şekilde Ankara’dan suyu serbest bırakmasını istiyor. Ancak her iki tarafta da su yönetimi konusunda ciddi sorunlar var. İki ülkedeki rant ve yağma, hem doğayı hem de binlerce yıllık yaşamı yok ediyor.

Dünya  Bankası’nın 2021 yılı sonunda yaptığı uyarıya göre 2050 yılına kadar hava sıcaklığının bir derece artması ve yağışların yüzde 10 azalması  mevcut tatlı suyun yüzde 20 azalmasına neden olacak. Böyle bir senaryoda sulanan arazilerin üçte biri susuz kalacak.

Uluslararası Göç Örgütü mart 2022’de yayınladığı bir raporda iklim faktörleri nedeniyle 3 bin 300’ü aşkın ailenin ülkenin merkezi ve güneyindeki 10 eyalette göçe maruz kaldığını belirtti.  Göç Örgütü, “İklim göçü Irak’ta artık bir realitedir” dedi.