SIL International’ın değerlendirmesinde Älvdalskanın özgün bir dil olduğu, İsveç Hükümeti’nin bilimsel değil siyasi nedenlerle Älvdalskayı bir dil olarak kabul etmediği belirtiliyor.

Böylelikle onyıllardan bu yana dillerinin İsveç’in bir lehçesi olmadığını, farklı bir dil olduğu için azınlık dilleri statüsüne tabi tutulmasını talep eden Älvdalenliler kısmi bir zafer kazandı.

Älvdalenliler, SIL International’ın verdiği kararı dillerinin dil olarak kabul edilmesi açısından büyük bir başarı olarak görüyor ve İsveç Hükümeti’nin Älvdalskayı azınlık dili olarak tanımasını umuyorlar.

ANA DİLLERİNDE SÖZLÜKLER VE EĞİTİM KİTAPLARI BASTILAR

Älvdalenliler, ana dillerinin tanınması için 1984 yılında İsveç'in ilk dil derneği olan 'Ulum Dalska' yı kurdular. 2 bin civarında üyesi bulunan derneğin 3 bin kişinin üyesi olduğu Facebook hesabı  Älvdalska dilinde.

Dernek, sözlükler, imla klavuzları, okul ve üniversitelerde kullanılabilecek eğitim kitapları bastırdı.  Älvdalska'nın bir dil olarak tanınması için İsveç'te ve Avrupa'da çalışmalar yürüttü.

Dernek, Katalonya'nın Val d'Aran bölgesinde 4 bin 700 kişinin, İngiltere'de Cornwall'da 500 kişinin konuştuğu dillerin yasal statülerinin tanındığını söylüyor ve İsveç Hükümeti'nin de aynı yolu izleyerek  Älvdalskanın  geleceğinin güvence altına alınması için azınlık dili olarak tanımasını istiyor.

Avrupa Konseyi'nin dillerden sorumlu Uzman Komitesi, 2013 yılında İsveç Hükümeti'ne Älvdalska'nın ayrı bir dil olup olmadığının belirlenmesi için bağımsız uzmanların oluşan bir komisyon tarafından araştırılmasını önerdi.

HÜKÜMET ÄLVDALSKANIN TANINMASININ DOMİNO ETKİSİ YAPMASINDAN KORKUYOR 

Dil bilimcileri,  Älvdalskanın ayrı bir dil olarak kabul edilmesi için tüm koşulları taşıdığını ancak bu dilin tanınmasının domino etkisi yapmasından ve  başka halk gruplarının da dillerinin tanınmasını isteyecebileceğinden korkan İsveç Hükümeti'nin  Älvdalskayı resmi bir dil olarak tanımamak için direndiği değerlendirmesini yapıyorlar.

Älvdaskanın dil olarak kabul edilmesi için girişimde bulunanlar arasında yer alan Profesör Lars Steensland, SIL International’in kararını bilimsel verileri temel alarak verdiğini ve dilde uzman bir kuruluşun verdiği kararın Älvdalskanın geleceği açısından büyük bir önem taşıdığını söylüyor.

HÜKÜMET 3 ÖNERGEYİ DE REDDETTİ

Göteborg Üniversitesi’nde İskandinav Dilleri Bölümü’nde doçen olarak görev yapan Henrik Rosenkvist de, İsveç Hükümeti’nin Älvdalskayı bir dil olarak kabul etmesi için mücadele edenlerden. Älvdalskanın bir azınlık dili olarak kabul edilmesi için parlamentoya üç önerge verildiği halde İsveç Hükümeti’nin olumsuz tutum takındığını hatırlatıyor.

Älvdalskanın bir dil olarak kabul edilmesi için bilimsel tüm kıstaslara sahip olduğunu, SIL International’in verdiği kararın ardından İsveç Hükümeti’nin Älvdalskayı bir azınlık dili olarak kabul etmesi için güçlü bir kamuoyu baskısı oluşturması gerektiğine vurgu yapıyor.

ÄLVDALSKA KONUŞULAN İLK ANA OKULU AÇILACAK

Älvdalen yerleşim biriminde, 1 Eylül günü sadece Älvdalskanın konuşulacağı bir ana okulunun açılışı yapılacak. Älvdalen Belediye Başkanı Peter Egardt, çocuk ve gençler tarafından konuşulmayan bir dilin yok olma riskiyle karşı karşıya kalacağını ve Älvdalskanın yok olmaması için ilk adım olarak bir ana sınıfı açmayı kararlaştırdıklarını söylüyor.

Belediye, Älvdalskanın öğrenilmesini ve konuşulmasını teşvik etmek için bu yıl dili en iyi konuşan 9 öğrenciye 6 biner kron, 9 öğrenciye de burs verdi. İlçede bulunan gıda satış mağazası Konsum de, Älvdalska için en fazla mücadele eden kişiye 10 bin kron burs vermeyi kararlaştırdı.

Älvdalenliler de, İsveç Hükümeti’nin dillerini azınlık dili olarak kabul etmesi için çalışmalarını yoğunlaştırıyorlar. Konuyu dünya kamuoyunun gündemine getirebilmek için bu yılın 7-8 mayıs günleri Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da “3.  Älvdalska Dil Konferansı'nı topladılar.   Ekim ayında İsveç Parlamentosu’nda bir seminer ve daha sonraları da Stockholm’de bir konferans düzenleyecekler.