Çok eşli olan sığınmacıların aile birleşim başvurularının çocukların haklarının mı yoksa yasalardaki hükümlerin esas alınarak karara bağlanması tartışma konusu.

İsveç'te yasalar çok evliliği, birden fazla kadın veya erkekle evlenmeyi yasaklıyor. Ancak Suriye'den gelip de iltica talepleri kabul edilen ilticacılar arasında birden fazla kadınla evli olanların sayıları hiç de az değil.

Çok eşli ilticacıların eşlerini İsveç'e getirip getiremeyeceği İsveç Göçmen Dairesi, Göçmen Mahkemesi ve Göçmen Üst Mahkemesi'nin verdikleri farklı kararlarla bir açmaza girmiş durumda.

Suriyeli bir sığınmacı, çocukları ve iki eşini İsveç'e getirmek için Göçmen Dairesi'ne başvuruda bulundu. Göçmen Dairesi, çocukların gelmeleri için onay verdi ama her iki eşinin de İsveç'te gelme talebini reddetti. Kararda, çok evliliğe karşı mücadelenin kadınların çocuk ve eşiyle birleşmesinden daha ağır bastığı belirtildi.

ÇOCUK HAKLARI MI, TOPLUMUN ÇIKARLARI MI?

Kadınlar, Göçmen Dairesi'nin kararına itiraz ederek konuyu Göçmen Mahkemesi'ne taşıdı. Mahkeme, Göçmen Dairesi'nin tam tersi bir yorumla Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne göre çocukların haklarının çok eşliliğe karşı olmaktan daha ağır bastığı değerlendirmesinde bulundu ve iki kadının İsveç'e gelme taleplerini kabul etti.

Ancak Göçmen Dairesi, Göçmen Üst Mahkemesi'ne başvurarak kararın bozulmasını istedi. Göçmen Dairesi'nin gerekçelerinin haklı olduğuna hükmeden Göçmen Üst Mahkemesi, kadınların İsveç'e gelme taleplerini reddetti.

Kararda, “Aynı erkekle evli olan iki kadın hakkında söz konusu kişiyle ilişkilerinden dolayı oturum izni için karar vereceğiz. Bu konuyu değerlendiren Göçmen Üst Mahkemesi, çocukların çıkarlarının toplumun çok evliliğe karşı çıkmasından daha hafif kaldığı değerlendirmesini yapmıştır” deniliyor.

Karar, aynı durumda olanlar için örnek teşkil etmesine rağmen birden fazla kadınla evli olanların eşlerini yanlarına aldırmayacağı anlamına gelmiyor.

ÇOCUKLARLA BİRLEŞİME ONAY

Birden fazla kadınla evli olup da her iki eşini İsveç'e getiren sığınmacılar bulunuyor. Kadınlar eşleriyle birleşme yerine çocuklarıyla birleşmek için Göçmen Dairesi'ne başvuruda bulunuyorlar. Göçmen Dairesi de kadınların çocuklarının yanlarına gelmelerine onay veriyor.

Göçmen Üst Mahkemesi Hakimi Anette Briheim Fellman, “Kadınların eşleriyle birleşme için yaptıkları başvuruyu reddettik onun yerine çocuklarıyla bir araya gelmek için başvuruda bulunabilirler. Ama onlar bunu yapmadılar” açıklamasını yaptı.

ÖZEL DURUMLARDA İSTİSNA YAPILABİLİR

Birleşme talebinde bulunan kadınların avukatı William Yuksel ise, Göçmen Üst Dairesi'nin kararına “Devletin çok evliliğe karşı çıkmasına anlayış gösteriyoruz ama bu tür özel durumlarda istisna yapılabilir. Yasalarda bu konuda boşluk var” diyerek tepki gösteriyor.

Vergi Dairesi de Göçmen Dairesi'nden daha farklı bir uygulama yapıyor. Yurt dışında birden fazla evlilik yapanların eşlerini yasal olarak kayıtlara geçiriyor.