Kanada’da ‘Karbon Vergisi’ne yargıdan bir onay daha

Kanada’da bazı eyaletlerin itirazlarına rağmen, karbondioksit salınımlarına vergi getirilmesinin anayasaya uygun olduğuna hükmedildi.

Kanada’da Justin Trudeau hükümeti tarafından küresel ısınmaya yol açan sera etkili gazların sınırlanması amacıyla hayata geçirilen ‘Karbon Vergisi’ uygulaması, mahkeme kararıyla da onandı.

MAHKEME VERGİNİN ANAYASAYA UYGUN OLDUĞUNA KARAR VERDİ

Ülkenin batısındaki Saskatchewan eyaletindeki bir mahkemenin kararının üzerinden 2 ay geçmeden, Ontario Temyiz Mahkemesi’nden de benzeri bir karar geldi. Mahkeme Başkanı George Strathy, 1 Nisan’da bu yana yürürlükte olan ‘Karbon Vergisi’ uygulamasının anayasaya uygun olduğuna hükmetti.  

Mahkemenin kararında, Kanada Parlamentosu’nun iklimsel değişikliklere yol açan sera etkili gazların ‘insanlık medeniyeti ve dünyadaki eko-sistem için ciddi bir tehlike’ olduğunun vurgulandığına dair tespitinin altı çizildi. Mahkeme, küresel ısınmaya karşı mücadeleye bazı eyaletlerin katılmaması riskine karşı Kanada merkezi hükümetinin gaz salınımlarını azaltma amacıyla kolektif bir yaklaşım sergileme hakkı olduğuna dikkat çekildi.

BAZI EYALETLER ‘YETKİ GASPI’ İDDİASIYLA İPTALİNİ İSTİYOR

1 Nisan’da yürürlüğe giren ‘Karbon Vergisi’ kanunu kapsamında salınan her bir ton karbondioksit (CO2) için 20 Kanada Doları (13,4 Euro) vergi ödenmesi öngörülüyor. Bu vergiler, akaryakıt fiyatlarına eklenerek tahsil ediliyor. Ancak söz konusu vergi, sadece küresel ısınma ile mücadele amacıyla Kanada genelinde hayata geçirilen önlemleri hayata geçirmemekte ısrar eden Manitoba, Ontario, Saskatchewan ve New Brunswick eyaletlerinde tahsil ediliyor.

Trudeau’ya muhalif muhafazakârlar tarafından yönetilen Ontario eyaleti, federal hükümetin karbon vergisiyle eyaletlerin yetki alanına müdahale ettiğini savunuyor.

Mahkemeye başvuran eyaletlere karşı savunma yapan federal hükümet avukatları ise, küresel ısınmanın ciddi felaketleri beraberinde getireceğini ve bu yüzden önlem alındığının altını çiziyor.

MUHAFAZAKARLARIN ELİNDEKİ EYALETLER KARŞI ÇIKIYOR

Ontario eyaletinin de daha önce başvurusu reddedilen Saskatchewan eyaleti gibi davayı Kanada Yüksek Mahkemesi’ne taşıma hakkı bulunuyor.

Manitoba, Ontario, Saskatchewan ve New Brunswick eyaletleri dışında muhafazakarların yönetimde olduğu Alberta eyaletinde ise, yeni hükümet daha önce yürürlükte olan yerel karbon vergisini iptal etmişti. Ancak Alberta eyaleti, federal hükümet tarafından getirilen karbon vergisini yürürlüğe geçirmek zorunda kalırken, Saskatchewan eyaletinin 2 ay önce reddedilen iptal başvurusuna destek vermişti.

Kanada, birçok madenin yanı sıra petrol, kaya gazı gibi enerji kaynaklarının yoğun olarak çıkarıldığı ülkelerin başında geliyor. Önemli bir bölümü buz ve karlarla kaplı olan ülkede maden ve petrol üretimi ekolojik dengeye de zarar veriyor. Karbon vergisine itiraz eden eyaletler, aynı zamanda maden ve enerji sektörlerinin yoğun olduğu eyaletler.