UNESCO’dan ‘küresel toprak bozulması’ alarmı

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), dünya topraklarının yüzde 90’ının gelecek otuz yılda bozulabileceği konusunda uyarırken, küresel bir toprak sağlığı indeksi oluşturmaya hazırlanıyor.

TOPRAKLAR BOZULUYOR

Avrupa'da yapılan bir araştırmaya göre, 2018 yılında dünya topraklarının %75'inin kötü durumda olduğu kabul ediliyordu. Bu rakam 2050 yılına kadar %90'a çıkabilir. 

Le Monde'un haberine göre, bu endişe verici durum karşısında UNESCO küresel bir toprak sağlığı indeksi oluşturmak istiyor.

Unesco Temmuz ayı başında Fas'ın Agadir kentinde toplandı. Genel Direktör Audrey Azoulay, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün sürekli olarak kötüleşen ve "dünyadaki yaşamın sürdürülmesinde çok önemli bir rol" oynadığı açık olan toprağın durumu hakkında alarm verdiğini vurguladı.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Küresel Toprak Ortaklığı Sekreteri Ronald Vargas, Aralık 2022'de yaptığı açıklamada "Topraklar sadece yediğimiz gıdanın %95'ini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda Dünya'da yaşamın var olmasını sağlayan neredeyse tüm ekosistem hizmetlerini ve işlevlerini de sessizce yerine getiriyor" demişti. 

Vargas, "Gezegenin bu ince tabakası aynı zamanda suyu temizlemek, filtrelemek ve depolamak, besin maddelerini geri dönüştürmek, iklimi ve selleri düzenlemek ve karbondioksit ve diğer sera gazlarını ortadan kaldırmakla sorumludur ve tüm hayvan türlerinin neredeyse dörtte birine ev sahipliği yapmaktadır" diye eklemişti. 

UNESCO, işleri tersine çevirmek için, şu anda erozyon (su, rüzgar, çiftçilik), ormansızlaşma, yoğun tarım ve çıplak toprak (bitki örtüsünden yoksun alanlar) nedeniyle tehdit altında olan ve bu nedenle yağmur ve akıntıya karşı savunmasız hale gelen toprak sağlığı için küresel bir endeks oluşturmayı planlıyor. 

Botanikçi Marc-André Selosse, tarım için önerilen üç eylem türünü şöyle özetliyor: "Doğal organik madde desteği, kalıcı toprak örtüsü ve daha az çift sürme".

Le Monde'da yer alan habere göre, INRAE (Institut national de recherche pour l'agriculture, l'alimentation et l'environnement, Montpellier) araştırma direktörü Philippe Hinsinger, "arazi kullanım planlaması uygulamalarının" gözden geçirilmesini öneriyor: "Yamaçlardaki tarım arazilerinin boyutunu küçültün, akıntı faktörlerini ve bunların yıkıcı etkilerini sınırlandırmak için araya çimenli şeritler, çitler ve ağaçlar dikin".