Birleşmiş Milletler (BM)’nin 164 ülkesinin geçtiğimiz hafta kabul ettiği Göç Paktı ile göçmenleri daha insani koşullarda yaşatmaya ‘çabalarken’, dünya üzerindeki her 30 kişiden biri doğduğu toprakların dışında yaşıyor.
Bu yıl içinde yayınlanan 2017 göçmen raporuna göre 7,5 milyarlık dünya nüfusunun 260 milyona yakın bir kısmını göçmenler oluşturuyor. Ebeveynlerinin göçmen olarak geldikleri ülkelerde artık vatandaşlık hakkına sahip bireylerin dahil edilmesiyle birlikte bu sayının en az iki katına çıkacağı tahmin ediliyor. Yani neredeyse dünyadaki her 15 kişiden biri göçmen veya göçmen kökenli.
HER GEÇEN YIL SAYILARI ARTIYOR
2017 sonu itibariyle sayıları 258 milyon olarak tahmin edilen göçmenlerin sayısının her geçen yıl arttığı dikkatlerden kaçmıyor. Yine BM verilerine göre 2010 yılında dünya üzerindeki 220 milyon kişi göçmen konumunda iken, 2015’te bu sayı 248 milyon olmuştu. Bu da yıllık ortalama yüzde 2,4’lük bir artışa tekabül ediyor.
BEŞTE İKİSİ ASYA ÜLKELERİNDEN GÖÇ ETTİ
258 milyon göçmenin büyük çoğunluğu ise gelişmekte olan ve yoksullukla boğuşan ülkelerden göç etmek zorunda kalmıştı. Asya ülkelerinden bir başka Asya ülkesine veya gelişmiş ülkelere göç edenlerin sayısı 2017 itibariyle en az 106 milyon idi.
Göçmenlerin en az 62 milyonu Avrupa ülkelerinden göç etmişti. Ancak Avrupalılar daha çok yine diğer Avrupa ülkelerine göç etmeyi tercih etti.
Dünya üzerindeki göçmenlerin 38 milyonu Latin Amerika ve Karayipler’den gelirken, Afrika kıtasındaki ülkeler de 36 milyon kadar göçmen verdiler. Ancak Afrika’daki göçmenlerin önemli bir bölümü yine kıtadaki ülkelere ya çalışmak için ya da mülteci olarak göç etti.
Göçmenlerin en az 26 milyonunu ülkelerindeki savaşlardan kaçan mülteciler oluştururken, mültecilerin yüzde 83 kadarı gelişmekte olan ülkelere sığınmış durumda.
Üstelik tüm bu rakamlar Filistin, Suriye veya Yemen gibi kendi ülkesi içinde mülteci konumuna düşenleri kapsamıyor.
BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU GELİŞMİŞ ÜLKELERE GÖÇ ETTİ
Dünya üzerindeki göçmenlerin büyük çoğunluğu ekonomik gerekçelerle daha gelişmiş düzeydeki ülkeleri tercih ediyor. 2017 itibariyle 165 milyon göçmen ekonomik açıdan gelişmiş olan başka ülkelerde yaşıyordu. Bunun toplama orana yüzde 64 iken, 2000 yılında bu oran yüzde 58 idi.
EN ÇOK GÖÇMEN ASYA VE AVRUPA’DA
Kıtalar bazında ise göçmenlerin en fazla Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’da yaşadığı görülüyor. Asya’da çoğunluğu yine kıta ülkelerinden olmak üzere 80 milyon kişi göçmen statüsünde iken, Avrupa’da bu sayı 78 milyona ulaşıyor. Avrupa kıtasındaki göçmenlerin de yüzde 67’si yine Avrupa içinde göç eden kişilerden oluşuyor.
Asya ve Okyanusya ülkelerindeki göçmenlerin yüzde 60’ı yine aynı kıtadaki bir diğer ülkeden geliyor. Afrika’da ise bu oran yüzde 53.
Ancak başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olmak üzere Kuzey Amerika’daki göçmenlerin çoğunluğu Latin Amerika ülkelerinden geliyor.
ÜLKELERİN GÖÇMEN SAYILARI NE KADAR?
BM verilerine göre dünya üzerindeki her beş göçmenden biri Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yaşıyor. ABD’de toplamda 49,8 milyon göçmen bulunuyor.
ABD’yi 12,2 milyon göçmenle Suudi Arabistan ve yine aynı sayıda göçmenle Almanya takip ediyor. Rusya’da yaşayan yabancı ülke vatandaşlarının sayısı 11,7 milyonu bulurken, Büyük Britanya’da 8,8 milyon göçmen yaşıyor. 9 milyonu aşkın nüfuslu Birleşik Arap Emirlikleri’nde ise 8,3 milyon kişi göçmen statüsünde.
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında göçmenlerin en çok yaşadığı üçüncü ülke ise Fransa. 67 milyonluk nüfus içerisinde 7,9 milyon göçmen bulunan Fransa’da her 3 kişiden birinin göçmen kökenli olduğu da bilinen bir başka gerçek.
GÖÇMENLERİN ORANLARININ EN FAZLA OLDUĞU ÜLKELER
Her ne kadar bazı ülkelerde göçmen nüfusu milyonlar hatta on milyonları bulsa da, nüfusa oranlandığında farklı bir tablo çıkıyor. Birleşik Arap Emirlikleri’nde göçmenlerin nüfusa oranı yüzde 88,4 iken, Avrupa’nın küçük ülkelerinden Liechtenstein’de göçmenlerin nüfusa oranı yüzde 65,1. ABD’de göçmen oranı yüzde 15,3 ile diğer ülkelerin ortalamasından fazla. Fransa’da da göçmenlerin nüfusa oranı yüzde 12,2’yi buluyor.
EN ÇOK GÖÇ VEREN ÜLKELER
2017 itibariyle dünya üzerindeki 106 milyon göçmen Asya kökenli iken, Hindistan 17 milyonla en çok göç veren ülke konumunda idi. Meksika 13 milyon ile ikinci sırada iken, en çok göç veren üçüncü ülke ise 11 milyon ile Rusya.
‘GENÇ VE ERKEK’ GÖÇMEN İMAJI SON BULUYOR
Geçmiş yıllarda daha çok gençlerin ve erkeklerin daha fazla göç ettiği bilinirken, son veriler artık bu imajın son bulduğunu gösteriyor.
Dünya nüfusunun yaş ortalaması 30 iken, ülkesi dışında yaşayan göçmenlerin yaş ortalamaları ise 39’u buluyor. Benzer şekilde kadınların da göçmenler içindeki oranı yüzde 48 ile bugüne kadarki en yüksek seviyesinde.
YOKSUL ÜLKELERİN EĞİTİMLİLERİ GÖÇ EDİYOR
Ayrıca günümüzde daha çok ülkesinde iyi eğitim görmüş olan bireyler göç ediyor. Bu tür göçler daha çok gelişmekte olan ülkelerden ‘yükselen’ veya gelişmiş olan ekonomilere doğru gelişiyor. Fakat bu, yoksul ülkelerin ‘beyin göçü’ nedeniyle daha da yoksullaşma riskini beraberinde getiriyor.
Benzer şekilde önceki on yıllarda kadınların daha ziyade aile birleşimi nedeniyle göç ettiği, yani daha önce göç eden eşlerini takip ettikleri bir eğilim vardı. Ancak günümüzde artık kadınlar çalışmak veya eğitimlerini sürdürmek amacıyla göç eğiliminde.
Kadınlar son yıllarda kuzey yarımküredeki göçmenler arasında çoğunluğu oluştururken, güney yarımkürede ise daha çok erkekler göç ediyor. Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkelerindeki on milyonlarca göçmenin çoğunluğunu erkekler oluştursa da, Avrupa’daki yeni göçlerde kadınlar çoğunlukta. Ancak bu kadın göçmenler de büyük oranda yine bir başka Avrupa ülkesinden gelenler.
YILLIK 613 MİLYAR DOLAR PARA AKIŞI
Dünya üzerindeki göçmenler arasında özellikle yoksul ülkelerden gelenlerin ülkelerine yoğun bir maddi katkı sağladıkları da biliniyor.
Dünya Bankası verilerine göre göçmenler 2017 yılında ‘resmi olarak’ en az 613 milyar dolar parayı ülkelerine aktardılar. Bu miktar 2016’ya oranla yüzde 7’lik bir artış gösterdi.
Ülkelerindeki yakınlarına veya yatırımlarına para aktaran göçmenlerin büyük çoğunluğu ise yoksul ülkelerin vatandaşları. Gelişmekte olan ülke vatandaşlarının gönderdiği paraların miktarı 466 milyar dolar iken, 2016’ya oranla yüzde 8,5’lik artış söz konusu.
Göçmenler sayesinde para girişlerinin en fazla olduğu ülkelerin başında ise 69 milyar dolarla Hindistan geliyor. Hindistan’ı 64 milyar dolarla Çin, 33 milyar dolarla Filipinler ve 31 milyar dolarla Meksika takip ediyor. Nijerya ve Mısır vatandaşı göçmenlerin ülkelerine aktardıkları paraların miktarı ise sırasıyla 22 ve 20 milyar dolara ulaşıyor.
Gelişmekte olan ülkelerden gelenlerin bu yıl sonuna kadar ülkelerine en az 485 milyar dolar gönderecekleri de hesaplanıyor. Üstelik tüm bu rakamlar sadece bankalar veya diğer aracı kuruluşlar üzerinden gönderilen ve kayıtlara geçirilebilen paraları kapsıyor.