Bulgaristan’da Gabrovo bölgesindeki Bacho Kiro mağaralarında daha önce de Avrupa’nın bugüne kadar bilinen en eski insanına ait kalıntılar bulunmuştu. Önceki çalışmalarda, günümüzden 43 bin yıl öncesinde yaşadığı sanılan bir insana ait kalıntılar tespit edilirken, bu insanın günümüz türü Homo Sapiens mi yoksa yok olan Neanderthal’e mi ait olduğu anlaşılamamıştı.

EN ESKİ AVRUPALI 46 BİN YIL ÖNCE YAŞADI

Soğuk iklimi nedeniyle Ortadoğu üzerinden Afrika’dan insanların Avrupa’ya geçişinin çok geç gerçekleştiği biliniyor. Oysa Afrika’daki insanların göç hareketleri günümüzden en az 80 bin yıl önce başlamıştı.

Almanya’nın Leipzig kentindeki Max-Planck Enstitüsü ile Bulgaristan’da görev yapan antropologlar tarafından yürütülen ortak çalışmanın sonuçları, Nature dergisinde yayınlandı. Çalışmayı yürüten ekibin 2017’de Fas’ta dünyanın bilinen en eski insanını tespit eden Fransız paleoantropolog Jean-Jacques Hublin tarafından yönetildiği bildirildi.

Makalede belirtilenlere göre, Bacho Kiro mağarasındaki incelemelerde bulunan insan parçaları ise oldukça sınırlı. Buna göre, 5 ayrı bireye ait bir diş ile çok sayıda kemik parçacığı bulundu. Bunların günümüzden 45 ila 46 bin yıl arasında yaşadığı sanılan Homo Sapiens türünden bireylere ait oldukları netleştirildi.

AVRUPA’YA BİLİNENDEN DAHA ÖNCE GEÇİŞ YAPTILAR

İlk kez 1890 yılında keşfedilen Bacho Kiro mağarası, doğal güzelliği nedeniyle daha çok turistler tarafından ziyaret edilen bir mekân haline gelmişti. 1930’larda İngiliz bir arkeolog tarafından yapılan çalışmalar sonuçsuz kalırken, sonrasında Polonyalı uzmanlar tarafından yapılan çalışmalarda bir insan çenesi ile farklı kemik parçacıklarına rastlanmıştı. Bulunan bu parçaların Homo Sapiens türünün Neanderthal’in yerini almaya başladığı geçiş dönemine ait olduğu tespit edilmişti.

Son çalışmada ise, binlerce kemik parçasının yanı sıra o dönemdeki insanlar tarafından kullanılan bazı kesici aletler bulunarak, incelendi. Yapılan modern inceleme metotları sayesinde kalıntıların günümüzden 45 bin 820 ile 43 bin 650 yıl arasındaki bir döneme ait oldukları kesinleşti. Ayrıca bu kalıntıların ‘potansiyel’ olarak 46 bin 940 bin yıl öncesine ait olabileceği de vurgulanıyor.

Araştırmayı yöneten Jean-Jacques Hublin, “Yaptığımız çalışma, modern insanın Avrupa’ya bilindiğinden daha önce geçiş yaptığını gösteriyor” diye konuştu.

İLK ÖNCÜ GRUPTU

Araştırmaya göre, günümüz Avrupalıları Bacho Kiro’da yaşayanlarla akraba değil ve bugünkü Avrupalılar daha sonraki göç dalgalarıyla kıtaya gelenlerin neslinden.

Bacho Kiro’daki insanların Avrupa’ya göç eden ‘öncü grup’ olduğu ve o dönemde iklimde yaşanan ısınma sayesinde daha kuzeye doğru yöneldikleri anlaşılıyor. Ancak sonrasında yaşanan soğuk iklim nedeniyle bu bölgedeki ilk insanların yok olmaya başladığı tespit edildi.

Homo Sapiens türünün Avrupa kıtasına kesin olarak yerleşmesinin ise Bacho Kiro’da yaşayanlardan iki ila üç bin yıl sonra gerçekleştiği de tespitler arasında.  

NEANDERTALLER ALETLERİ SAPİENSLERDEN ÖĞRENDİ

Araştırmada dikkat çekilen diğer bir nokta ise, bugüne kadar hangi insan türünün ilk olarak aletleri kullandığına ilişkin tartışmaya son koyacağının savunulması. Son yıllarda kimi paleoantropologlar Neanderthal türünün kullandıkları aletlerin mucidi olduğunu savunurken, bir diğer kesim ise kullandıkları aletleri Homo Sapiens türünden görerek kopyaladığı tezini öne sürüyordu.

Son çalışmaya göre ise, Homo Sapiens türünün kullandıkları aletlerin Neanderthaller tarafından kopyalandığı kesinleşti.