İsviçre medyası RTS’de sağlık ve bilim programı olan CQFD, mevcut pandemi ile ilgili kavramları daha iyi anlamak için bir sözlük çıkardı.

Pandemi ortaya çıktığından bu yana “yeni koronavirüs”, “SARS Cov-2” veya “Covid-19” olarak adlandırıldı.

Pandemi ve pandemi ile bağlantılı kavramlar şöyle oluşturuldu:

Koronavirüs (coronavirus):

Bu tür virüslere koronavirüs adının verilmesi, küçük sivri çıkıntıları olan bir taca benzerliğinden geliyor. Bir çeşit “taçlı virüs” anlamına geliyor. Latince de “corona”, taç demek.

Yeni koronavirüs:

Koronavirüsün bu şekilde adlandırılması, ondan önce başka koronavirüslerin olmasından kaynaklanıyor. Bunlar arasında insanda bulunan dört koronavirüs bulunuyor. İnsanla birlikte yaşayan bu koronavirüsler, ağır bir durum oluşturmayan nezleye yol açıyor.

Ama hayvandan gelen üç koronavirüs de insanı etkiledi: 2003 yılında SARS-CoV-1, 2012 yılında MERS-CoV ve 2019’da ortaya çıkan, mevcut durumda tüm dünyayı etkileyen SARS-CoV-2.

Covid-19:

Covid-19, SARS-CoV-2’ye Dünya Sağlık Örgütü tarafından verilen resmi addır. İngilizce "Coronavirus Disease 2019"un kısaltmasıdır.

SARS:

Şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü.

Endemi:

Özel bir bölge veya belirli bir nüfusta sürekli bir şekilde varlık gösteren bir hastalıktan (örneğin sıtma) bahsedildiğinde, endemi adı veriliyor.

Epidemi:

Epidemi, eş zamanlı olarak çok sayıda kişiyi etkiliyor ve bir veya birden fazla topluluğa yayılabiliyor.

Pandemi:

Yeni bir hastalık, şu anki Covid-19 gibi, tüm gezegene yayıldığında pandemi olarak adlandırılıyor. Daha önce AİDS veya çiçek hastalığı gibi viral pandemiler vardı.

Cluster:

İngilizce bir kavram. Küme anlamına geliyor. Yerel bir nüfusta hastalık, semptomlar veya sağlık olayı vakalarının zaman ve mekan içerisinde yeniden bir araya gelmesine Cluster adı veriliyor. Tıpta daha çok salgının merkez üssü olarak ifade ediliyor.

Sendrom ve semptomlar:

Bir sendrom, örneğin grip gibi bir hastalığı düşündürten semptomlar veya işaretlerin tümüne deniyor. Covid-19 ve gribal semptomları da bu durumu oluşturuyor: öksürük, boğaz ağrısı, solunum zorluğu, ateş, eklemlerde ağrı ve bazen baş ağrısı. Tüm bunlar bir sendromu oluşturuyor; diğer bir ifadeyle bir hastalığı düşündürten işaretlerin toplamı.

FOMO:

Bir kaç haftadır çok sayıda tüketiciyi etkileyen bir sendromdur. Örneğin, tuvalet kağıtlarına akın eden insanlar. Bu tür toplumsal kaygılar, “FOMO sendromu” olarak aldandırılıyor. FOMO’nun açılımı “Fear of missing out”, yani kaçırma (eksiklik) korkusu.