Gazze Şeridi’nde 15 aydır süren savaşı sona erdiren ateşkes anlaşması, İsrailli rehinelerin ve Filistinli tutukluların karşılıklı serbest bırakılmasını ve bölgeye önemli miktarda insani yardım ulaştırılmasını içeren üç aşamalı bir planla duyuruldu.
Katar Başbakanı ve ABD Başkanı Joe Biden tarafından 15 Ocak Çarşamba günü resmileştirilen anlaşmanın, pazar günü uygulanmaya başlanacağı açıklandı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada, ateşkes ve mahkûm takası anlaşmasında hâlâ çözülmesi gereken detaylar bulunduğu, ancak anlaşmanın “bu akşam” sonuçlandırılmasının beklendiği belirtildi.
Çarşamba akşamı Katar Başbakanı ve Joe Biden, düzenledikleri ayrı basın toplantılarında anlaşmanın detaylarını paylaştı. Ateşkes sürecinin izlenmesinde Katar, Mısır ve ABD’nin rol alacağı bildirildi.
BİRİNCİ AŞAMA
Anlaşmanın ilk aşaması, 19 Ocak Pazar günü başlayacak ve 42 gün sürecek. Bu süreçte Hamas, aralarında kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve yaralı sivillerin de bulunduğu 33 İsrailli rehineyi serbest bırakacak. Buna karşılık İsrail, hapishanelerindeki bazı Filistinli tutukluları serbest bırakacak.
ABD Başkanı Joe Biden, bu aşamanın altı hafta süreceğini ve Amerikalı rehinelerin de serbest bırakılacağını doğruladı. Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman Al Thani, ilk aşamada Gazze’nin tüm bölgelerine insani yardım akışının hızlandırılacağını, sağlık tesisleri ve fırınların yeniden faaliyete geçirileceğini duyurdu. Ayrıca, savaş nedeniyle evsiz kalanlar için yakıt ve temel ihtiyaç malzemelerinin gönderileceği belirtildi.
İKİNCİ AŞAMA
Anlaşmanın ikinci aşaması, geçici ateşkesin “kalıcı bir barışa” dönüştürülmesini hedefliyor. Joe Biden, bu aşamanın İsrail güçlerinin Gazze’den tamamen çekilmesini ve tüm canlı rehinelerin serbest bırakılmasını kapsayacağını söyledi. Biden, aşamalar arasındaki müzakerelerin altı haftadan uzun sürmesi durumunda bile ateşkesin devam edeceğini vurguladı.
ÜÇÜNCÜ AŞAMA
Son aşamada, Gazze’de hayatını kaybeden rehinelerin cenazeleri ailelerine teslim edilecek ve bölge için kapsamlı bir yeniden inşa planı devreye alınacak. Biden, “Bu anlaşma kolay bir süreç değildi, ancak Gazze için büyük bir yeniden inşa süreci başlatacağız” ifadelerini kullandı.
Bu üç aşamalı süreç, Gazze'deki insani krizle birlikte uzun süredir devam eden gerilimleri hafifletmeyi amaçlıyor. Ancak anlaşmanın uygulanabilirliği ve kalıcılığı uluslararası toplumun dikkatle izleyeceği bir konu olmaya devam ediyor.
