Af Örgütü’nden BM’ye: Silah ambargosu tüm Sudan’a uygulanmalı

Uluslararası Af Örgütü BM'ye, rakip generaller arasında kanlı bir savaşın pençesinde olan ülkeye "mühimmat ve silah tedarikini durdurmak" amacıyla Darfur bölgesine uygulanan silah ambargosunu tüm Sudan'ı kapsayacak şekilde genişletmesi çağrısında bulundu.

Af Örgütü'nün İnsan Hakları Bölgesel Etki Genel Direktörü Deprose Muchena yaptığı açıklamada "Güvenlik Konseyi silah ambargosunu acilen tüm Sudan'ı kapsayacak şekilde genişletmelidir" dedi.

Af Örgütü, BM Güvenlik Konseyi’nin savaşa verdiği tepkiyi "ne yazık ki yetersiz" olarak nitelendirerek, ambargoyu genişletmese bile, "tüm Devletler" ve ilgili aktörleri "Sudan'a silah ve mühimmat tedarikini derhal durdurmaya" çağırdı. 

2004'ten bu yana yürürlükte olan ambargo sadece Sudan'ın batısında Çad sınırındaki geniş bir bölge olan ve 2000'li yıllarda bir iç savaşla harap olmuş Darfur'u kapsıyor. 

Af Örgütü’nün çağrısı, "ülkeye giren silahların insani hukuk ve insan hakları ihlalleriyle suçlanan savaşçıların eline geçtiğini gösteren" yeni bir soruşturmanın yayınlanmasıyla aynı zamana denk getirildi.

SUDAN’A SİLAH SOKAN ÜLKELER ARASINDA TÜRKİYE VAR

Sözkonusu silahların "Çin, Rusya, Sırbistan, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen'den geldiği" belirtilen soruşturmada, bu silahların "Sudan'a büyük miktarlarda ithal edildiği ve bazen Darfur'a yönlendirildiği" vurgulanıyor.

Af Örgütü'nün kriz danışmanı Brian Castner AFP'ye yaptığı açıklamada, "Sudan'a giren yüz binlerce silah, milyonlarca mühimmat var" dedi ve bunların büyük insan hakları ihlallerine katkıda bulunduğunu kaydetti. 

Castner'a göre ülkeye giren hafif silahların miktarı özellikle endişe verici. "Çoğu insan hafif silahlarla öldürülüyor. Cinsel şiddet ve yerinden edilme de dahil olmak üzere çoğu ihlal hafif silahlarla kolaylaştırılıyor" diyen Castner, "insanları evlerinden kovalayan ve yakıp yıkanların silahlı yalnız askerler olduğunu" ifade etti. 

Nisan 2023'ten bu yana General Abdülfettah El Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı General Muhammed Hamdan Dagalo'nun paramiliter Hızlı Destek Güçleri (HDK) arasında yıkıcı bir savaş yaşanıyor. Bu savaşta her iki taraf da sivilleri vuruyor.

Pazartesi günü Sınır Tanımayan Doktorlar, Hartum'daki ana hastanelerinden birinde tedavi edilen binlerce yaralının %53'ünün kurşun yaraları olduğunu belirtmişti.

Her iki taraf da nüfusun yoğun olduğu bölgelerin ayrım gözetmeksizin bombalanması, sivillerin kasten hedef alınması ve insani yardımın engellenmesi gibi savaş suçları işlemekle suçlanıyor.

ABD'nin Sudan elçisi Tom Perriello'ya göre Sudan'daki savaş on binlerce insanın hayatına mal oldu ve bazı tahminlere göre ölü sayısı 150 bine ulaştı. On bir milyondan fazla insanı ülke içinde ve dışında göçe zorlanırken, altyapı tahrip oldu ve Sudan kıtlığın eşiğine geldi.