Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron arasında haftalardır vizyo-konferans yoluyla yapılan görüşmeler sonucunda, Covid-19 kaynaklı ekonomik krizin aşılması için alınacak önlemlerde uzlaşılacağı duyuruldu. AB çapında 500 milyar dolarlık bir ekonomik atılım desteği öngören plan, diğer 25 ülke tarafından da onaylanmak zorunda.

Varılan uzlaşıya göre, AB Komisyonu’nun 500 milyar Euro kadar borçlanması ve bu paraları Covid-19 salgını nedeniyle en çok etkilenen ülke ve bölgeler ile ekonomik sektörlere transfer etmesi gerekiyor. Söz konusu plan çerçevesinde oluşturulacak fonlar, AB’nin bütçesine eklenerek dağıtılacak ve borçlar ise birlik tarafından ortaklaşa geri ödenecek.

ALMANYA İLE UZLAŞI BİRÇOK SORUNUN AŞILDIĞINI GÖSTERİYOR

2008’deki ekonomik krizden en çok etkilenen ve halen etkilerini üzerinden atamayan Euro Bölgesi’ndeki İtalya, İspanya, Yunanistan gibi ülkeler ile Almanya ve diğer bazı ülkeleri arasındaki geçmişteki bazı anlaşmazlıkların ise, bu uzlaşı ile şimdilik aşıldığı varsayılıyor. Zira Almanya, 26 Mart’taki AB liderler zirvesinde ortak borçlanma fikrini kesin olarak reddetmişti. Buna Hollanda, Avusturya ve diğer bazı Kuzey Avrupa ülkeleri de karşı çıkmıştı.

HİBE VEYA GERİ ÖDEMELİ BORÇ TARTIŞMASI

Ancak yapılacak borçlar AB fonları üzerinden dağıtıldıktan sonra nasıl geri ödeneceği henüz kesin olarak netleşmiş değil. Almanya, bu borçların bir şekilde fonlardan faydalanacak ülkelerce geri ödenmesini istese de borçların fonları kullananlara göre değil, AB düzeyinde geri ödenecek olması dikkat çekiyor.

Bu konuda kuzey ülkelerinin çekinceleri de iki ülke arasında varılan uzlaşı sonucu AB Komisyonu’na yapılan öneriyi zora sokuyor. Güney ülkeleri Fransa, İtalya ve İspanya bu paraların ‘hibe’ olarak ödenmesini istiyor ancak kuzey ülkeleri, AB Komisyonu’nun geri ödenmeyecek krediler için ek borçlanmasını istemiyor.

Avrupa Parlamentosu (AP) ise, ek fonların ‘hibe’ olarak verilmesini ve toplamdaki tüm ekonomik önlemlerin boyutunun 2 trilyon Euro’yu bulmasını istiyor. AP, aksi halde getirilecek ekonomik önlem paketini reddedecek.

KOMİSYONUN ÖNERİSİ 27 MAYIS’TA

AB Komisyonu’nun bu önerilerle birlikte hazırlayacağı paket ise, 27 Mayıs’ta açıklanacak.

Öte yandan Fransa’nın önerisiyle sağlık alanında işbirliğinin güçlendirilmesi de Almanya tarafından kabul edilen ilkeler arasında.

Ancak AB Komisyonu’nun 27 Mayıs’ta yapacağı öneri ister Alman-Fransız uzlaşı metnine yakın olsun isterse farklı bir öneri çıksın hem tüm üye ülkelerin hem de AP’nin onayını almak zorunda. Bu da krize karşı ‘mücadelenin gecikeceği’ endişesine neden oluyor.