Rusya, İran, Kazakistan, Azerbaycan ve Türkmenistan arasında Hazar Denizi’ne özel bir statü veren anlaşma Kazakistan'ın Aktau kentinde imzalandı. Anlaşmanın özü, Hazar Denizi’nin sömürüsünün resmileştirilmesi anlamına da geliyor.
Hazar Denizi’ne sınır olan 5 ülke arasında, denizin statüsünü legalleştirmek amacıyla bir anlaşma imzalandı.
Petrol, doğalgaz konusunda büyük bir zenginlik olarak görülen Hazar Denizi’nin statüsü ne göl ne de deniz, özel bir statü verildi.
Tören Kazak Başkanı Nursultan Nazarbayev tarafından başlatıldı. Anlaşmanın imzalanmasına geçilmeden önce bir konuşma yapan Nazarbayev, tarihi bir ana tanıklık edildiğini belirtti.
Nazarbayev, “Hazar Denizi’nin statüsünün netleşmesi çok uzun bir süre aldı. 20 yıldır bir anlaşmaya varmak için çalışıyoruz” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise anlaşmadan taraf olduğunu belirterek, sürece damga vuracak bir çalışma yürüttüklerini belirtti. Putin, söz konusu 5 ülkenin askeri anlamda işbirliğine de bu anlaşmanın yol açacağını söyledi.
Anlaşma ile Hazar Denizi’ndeki 50 milyar varillik petrol rezervi ile 300.000 milyar metreküp doğal gaz rezervinin paylaşılamaması sorunu da çözülmüş olacak.
Rusya’ya Hazar Denizi’nin büyük bir bölümünün paylaşılacağını da kaydetti.
Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Grigori Karasin ise Hazar Denizi’nin özel bir statüye sahip olacağını söyledi. Hazar Denizi’nin uluslararası yasalardaki deniz ya da göl statüsünden farklı bir statüye sahip olacağını kaydetti.
Aktau’da yapılan zirve, 2002’den bu yana her beş ülke arasında yapılan beşinci zirve olma özelliğini de taşıyor. Hazar Denizi’nin statüsünün belirlenmesi için şimdiye kadar 50 dolayında bakanlık ve teknik toplantılar da yapıldı.
