Kuzey-Suriye Demokratik Özerk Yönetimi’ni boğmaya yönelik ambargo, yaşam ve tıbbi malzemeleri bile kapsayarak devam ediyor. Bazarcix ve Elbistan merkezli depremlere rağmen ne ambargo ne de saldırılar durduruldu. 

Kuzey-Doğu Suriye ve Suriye arasında dört kapı bulunuyor. Bu kapılar bazen açık bazen kapalı. Tebqa’da bulunan kapı, yolcu geçişleri için açık olurken ticari geçişler için 20 Mart 2021’den bu yana kapalı. Yine Tebqa’da olan ve Halep yolu üzerinde bulunan El Bu Asi, sadece yolcu geçişleri için açık olan bir kapı. Minbic’de olan Tayha-Ebû Kehef, 20 Mart 2021’den bu yana kapalı. Dêrazor’daki Salihiye kapısı yolcu geçişleri için fakat şu an kapalı. Kuzey-Doğu Suriye ile Türk işgali altında ve çetelerin bulunduğu bölgeler arasında Minbic’de iki kapı bulunuyor. Um-Cilûd ve Ewd Dadat kapıları hem ticari hem de yolcu geliş gidişi için kullanılıyor.

Sêmalka Sınır Kapısı: Rojava ve Başûrê Kurdistan arasında bulunan sınır kapısı Dicle nehri üzerinde bulunuyor. Rojavayê Kurdistan Halk Meclisi ve Encûmena Niştimanî ya Kurd (Kürt Ulusal Encümenliği) arasında 2013’te yapılan Hêwler Toplantısı ardından hasta ve ticari geçişler için açıldı. Ancak kapı diğer taraftaki Pêşxabûr Sınır Kapısı Yönetimi tarafından siyasi koz olarak kullanılıyor ve Rojava Özerk Yönetimi bölgelerindeki ambargo durumunu artırmak için yapılan engellenmelerle sürekli gündeme geliyor.

El-Welid: Dêrik ilçesine bağlı Koçerat bölgesinde 4 Nisan 2017’de Rojava ve Başûrê Kurdistan’dan arasında açılan bir sınır kapısı. El-Welid Sınır Kapısı, Sêmalka Sınır Kapısı’na 35 km uzak iken, Pêşxabûr Sınır Kapısı gibi El-Welîd Sınır Kapısı’nın yönetimi de KDP güçlerine bağlı. 2017’de çimento ve demir gibi inşaat malzemelerinin geçmesi için açıldı.

Til Koçer Sınır Kapısı: Suriye ile Irak arasında bulunan ikinci büyük sınır kapısı. Dêrik’e 60 km, Qamişlo’ya 90 km, Hesekê’ye uzaklığı ise 135 km olan sınır kapısı, YPG ve YPJ güçleri tarafından Ekim 2013’te DAİŞ çetesinden kurtarıldı. Ürdün ve Türkiye sınırında bulunan diğer üç kapıdan 2014’ten itibaren BM tarafından yapılacak yardımların geçişine izin verildi. Ancak Rusya ve Çin’in vetosuna maruz kalan Til Koçer Sınır Kapısı bölgeye yapılacak yardımlar dahil her türlü geçiş için durduruldu.

Til Abyad Sınır Kapısı: Suriye ve Türkiye arasında bulunan sınır kapısı iki ülke arasında ticari geçişler için kullanılıyor. Kapı, Ekim 2019’dan beri Türk devleti ve güdümündeki çetelerin işgali altında. Türkiye tarafından ise Akçakale Sınır Kapısı olarak adlandırılıyor.

Serêkaniyê Sınır Kapısı: Rojava’nın Serêkaniyê kenti ile Bakurê Kurdistan’ın Riha kentleri arasında bulunan sınır kapısı 2013’te Şam hükümeti güçlerinin kontrolünde DAİŞ işgali altına girdi. Sonrasında Halk Savunma Birlikleri (YPG) kontrolüne giren kapı, Ekim 2019 işgal saldırısının ardından Türk devlet çetelerinin eline geçti. Türkiye sınırında ise adı, Ceylanpınar.

Bab Al Salam Sınır Kapısı: Suriye’nin Ezaz kentine 5 km uzaklıkta bulunan kapı, Türkiye’ye açılıyor. Türk devletine bağlı çetelerin kontrolünde bulunan sınır kapısında 2013 yılı sonunda bomba yüklü araç patlamıştı. Türkiye sınırında ise adı; Öncüpınar.

Bab Al Hawa Sınır Kapısı: M4 ve M5 uluslararası yolların kesiştiği Suriye’nin Dana-Atarib beldeleri yakınları ile Türkiye’nin Hatay kenti sınırında bulunuyor. Silah, petrol ve gaz kaçakçılığıyla sürekli gündeme gelen sınır kapısı Suriye ayaklanmasının başladığı dönemde Ceyşul Hur grubunun kontrolü altına girdi. Eylül 2012’de El Kaide bayraklarının asılı olduğu sınır kapısında 11 Şubat 2013’te Türkiye tarafındaki Cilvegözü gümrük noktasında bomba yüklü patlama oldu. Türkiye ve güdümündeki çetelerin denetiminde bulunan sınır kapısı işgal altındaki bölgelerden kaçak ürün, tarihi eser ve çete sevkiyatları için kullanılıyor. Türkiye sınırında ise adı, Reyhanlı.

Kasb Sınır Kapısı: Suriye’nin Lazkiye vilayetine bağlı Kasab beldesinde bulunan sınır kapısı, Hatay kentine açılıyor. 1986’da kurulumu başlayan kapı 1988’de bitirilerek açıldı. Mart 2014’te Cebhet El Nusra denetimi altında giren kapı sonrasında tekrar Şam hükümeti güçlerinin kontrolüne girdi. Türkiye sınırından ise kapının adı, Yayladağı Sınır Kapısı.

Qamişlo Sınır Kapısı: Türkiye ve Suriye sınırında bulunan kapı uzun bir dönem iki ülke arasındaki en önemli ticari kapılardandı. Suriye iç savaşının ardından Türkiye hükümeti tarafından kapatıldı. Türkiye sınırında, Nusaybin olarak biliniyor.

Dirbêsiyê Sınır Kapısı: Türkiye ve Suriye sınırında bulunan kapı uzun bir dönem iki ülke arasındaki ticari kapı. Suriye iç savaşının ardından Türk hükümeti tarafından kapatıldı. Uluslararası bir kapı değil fakat yolcu geçişleri için kullanılan bir kapıda aynı zamanda. Türkiye sınırından kapının adı, Şenyurt Sınır Kapısı.

Cerablus Sınır Kapısı: Halep’e 125 km uzaklıkta olan sınır kapısı Cerablus’ta yaşayanların Suriye’ye geçişi için kullanılıyor. Türkiye tarafından ise Karkamış Sınır Kapısı olarak biliniyor.

Ramtha Sınır Kapısı: Suriye ve Ürdün arasında bulunan kapı Ürdün’ün en eski kapısı olarak değerlendiriliyor. Suriye’nin Deraa vilayetine 6 km uzaklıkta bulunan kapı, Şam hükümeti güçlerinin denetimi altında.

Nassib Sınır Kapısı: 1991’de kurulumu başlayan kapı 1997’de faaliyete geçti. Suriye’nin Deraa vilayetinde bulunan ve Ürdün’e açılan sınır kapısında, iki ülke arasında ticari geçişler yapılıyor. Körfez ülkeleri için de ihracat kapısı olarak kullanılıyor. Nisan 2015’te Ceyşul Hur ve Cephet El Nusra kontrolü altına giren kapı, 6 Temmuz 2018’de yine Şam hükümet güçlerinin kontrolü altına geçti ve şu ana kadar Şam’ın denetiminde.

Kuneytra Sınır Kapısı: 31 Mayıs 1974’te Birleşmiş Milletler (BM) Gözlem Evi tarafından Suriye ve İsrail arasında yapılan anlaşma doğrultusunda açıldı. Suriye’nin güneybatısındaki Kuneytra beldesi yakınlarında bulunan kapı Suriye ve İsrail arasındaki ateşkes bölgesinde yer alıyor. Kızılhaç çatısı altında ticari geçiş kapısı olarak kullanılıyor.

Mesnaa Sınır Kapısı: Suriye ve Lübnan arasındaki uluslararası sınır kapısıdır. Başkentlerini birbirine bağlayan geçiş kapısı.

Ed-Debbusiye: Mesnaa ardından ikinci önemli kapı. Lübnan'daki El-Abbudiyye ve Suriye’deki Ed-Debbusiye’yi köylerini birbirine bağlayan 45 km uzunluğunda ve 2007’de açılan bir kapı.

Cusiyye Sınır Kapısı: Humus’a 40 km uzaklıkta olan sınır kapısı, Lübnan'da El-Kaa olarak biliniyor. 2012’de kapanan kapı 2017’de tekrardan açılıyor.

Tel Kalak Sınır Kapısı: 2009’da açılan bir sınır kapısı. Lübnan'da El-Bukaya olarak biliniyor.

Tartus Sınır Kapısı: Lübnan'da El-Arida ve Tartus arasında kalan bu sınır kapısı 1998’de açıldı. Ticari yolcuların geçişi amacıyla kullanılan bir sınır kapısı.

Al Tenef Sınır Kapısı: Suriye’nin Humus vilayetine bağlı Ebu Kemal bölgesinde bulunan kapının diğer tarafı Irak’ın Al Walid bölgesine açılıyor.

Al Kaim Sınır Kapısı: Suriye ve Irak arasında bulunan sınır kapısı yolcu ve ticari geçişler için kullanılıyor. 2014’te DAİŞ işgali altına giren kapı Irak hükümetinin tekrardan kontrolü sağladığı 2017’ye kadar kapalıydı. 18 Eylül 2019’da yeniden açılan kapı aralıklı olarak açılıyor.

Türk devleti işgali altında bulunan İdlib, Ezaz, Bab, Cerablus, Efrîn, Girê Spî (Til Abyad) ve Serêkaniyê bölgelerinde çete sevkiyatları için açılan ve resmi olmayan çok sayıda kapı şeklinde girişte bulunuyor. Ayrıca Suriye-Türkiye, Suriye-Lübnan, Suriye-Irak ve Suriye-Ürdün arasında yolcu ve ticari geçişler için tren yolları da bulunuyor. Bu yollar 10 yılı aşkın süren savaştan dolayı kapanmış durumda.

BÖLGEYİ OLUMSUZ ETKİLİYOR

Suriye ve Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetim Bölgesi’nde bulunan sınır kapılarının kapalı olması bölgeyi olumsuz etkiliyor. Til Koçer Sınır Kapısı bile bu olumsuz etkilenmenin boyutunu göstermeye yetiyor. 

2014’ten beridir uluslararası kararlara göre, dört sınır kapısından Suriye’ye insani yardımlar ulaştırılıyordu. Bu kapılardan ikisi Türkiye’den, biri Ürdün’den diğeri de Irak’tan (Til Koçer) Suriye’ye açılıyordu. 2020’de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin toplantısında yenilenen yasaya ve Rusya ile Çin’in vetosuna göre, sadece Türkiye’den Suriye’ye açılan iki sınır kapısından insani yardım malzemeleri götürme kararı 6 aylığına uzatıldı ve Til Koçer ile Ürdün sınır kapıları kapatıldı. Aynı karar, Haziran 2020’de bir kez daha uzatıldı ve böylece Bab Al Salam ve Bab Al Hawa sınır kapılarından insani yardımların Suriye’ye geçişine izin verildi. Bu kapıların Türk devleti ve çetelerinin elinde olması ise Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgesine insani yardımların ulaşmasını engellemiş oldu. Irak ve Suriye arasındaki ikinci en büyük sınır kapısı olan Til Koçer Sınır Kapısı’nın kapatılmasındaki başlıca neden Özerk Yönetim’i zor şartlar altında tutmak.

KAMPLARDA KALAN 1 MİLYON MÜLTECİ DE ETKİLENİYOR

Kuzey-Doğu Suriye’nin Cizîrê Bölgesi’nde 6, Efrîn Bölgesi’nde 5 ve Fırat Bölgesi’nde ise 6 olmak üzere DAİŞ’lilerin ailelerinin de tutulduğu kamplarla beraber 17 kamp bulunuyor. 

Cizrîrê Bölgesi: Hol ve Roj kamplarında 58 bin 762, Serêkaniyê, Erîşa, Waşokanî ve Newroz kamplarında 48 bin 331 kişi yaşıyor.

Efrîn Bölgesi: Berxwedan, Şehba, Efrîn, Veger ve Serdem kamplarında 7 bin 243 kişi yaşıyor. Ayrıca deprem ardından Halep’ten Şehba’daki kamplara ise 3 bini aşkın kişi göç etti.

Fırat Bölgesi: Til Semin, Mehmudli, Tewahîna, Minbic (yeni), Minbic (eski), Ebu Xeşeb kamplarında 33 bin 820 kişi yaşıyor.

Kuzey-Doğu Suriye bölgelerinde bir milyonun üzerinde göçmen ve mülteci doğduğu topraklardan uzak yaşıyor. Bölgede yaklaşık 100 uluslararası yardım kuruluşu olmasına rağmen göçmen ve mültecilere sınırlı ve geçirtmeli yardımda bulunuluyor.

AMBARGO HEP DEVAM ETTİ

2012’den bu yana üstü kapalı veya açık bir şekilde saldırılarını sürdüren Türk devleti, depreme rağmen bölgeye dönük havadan ve karadan saldırılarına ara vermedi. Depremin yaşandığı 6 Şubat’tan bu Kuzey-Doğu Suriye’ye 400 kez keşif uçağı, 21 kez savaş uçağı, 3 kez obüs, 7 kez havan, 25 kez doçka, 3 kez BKC ve bir kez ise B-7 ile saldırı ve saldırı girişiminde bulunuldu. SİHA ile Kobanê’de gerçekleştirdiği bir saldırıda ise bir QSD savaşçısı şehit düştü. Ayrıca Qamişlo-Tirbespiyê yolunda 22 Şubat’ta bir araç hedef alındı.