Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi'nin (AKYBYK) Türkiye'deki yerel demokrasiye ilişkin eş raportörleri David Eray (İsviçre, EPP/CCE) ve Bryony Rudkin (Birleşik Krallık, SOC/V/DP), Wan Büyükşehir Belediyesi’nin gasp edilmesine tepki gösterdi.
GÖRMEZDEN GELİNEMEZ
Avrupa Konseyi’nin sitesinde yer alan açıklamada, “Van Büyükşehir Belediye Başkanı ve Kongre'deki Türk delegasyonunun üyesi Abdullah Zeydan'ın kısa bir süre önce görevden alınması ve yerine atanmış bir kayyumun getirilmesi ciddi bir endişe konusudur. Bu durum görmezden gelinemez.” denildi.
KASITLI VE HESAPLI BİR EYLEM
Zeydan’ın mazbatasının 2 Nisan 2024’te verildiğini hatırlatan AKYBYK, “Kendisine yönelik bu yeni eylem, kasıtlı ve hesaplı bir gayrimeşrulaştırma zincirinin son halkasıdır” diye vurguladı.
ANTİ-DEMOKRATİK ŞEMANIN PARÇASI
“Ne yazık ki, bu aynı zamanda daha geniş ve anti-demokratik bir şemanın da parçasıdır” diyen Eray ve Rudkin, şunları ekledi:
“Türkiye'de, Kongre tarafından gözlemlenen 2024 yerel seçimlerinden bu yana on belediye başkanı görevden alındı ve bu da yaklaşık dört milyon seçmenin oylarının reddedilmesiyle sonuçlandı. Birçok muhalif belediye başkanı da yasal takibat, hakaret davaları ve uzun hapis cezalarıyla karşı karşıya.
Demokratik yollarla seçilmiş muhalefet partilerine mensup belediye başkanlarının yerlerine idarecilerin getirilmesi uygulaması, Kongre ve Venedik Komisyonu'nun da pek çok kez açıkça ortaya koyduğu üzere, demokrasinin doğasına zarar vermektedir.
BELEDİYE MECLİS ÜYELERİ SEÇMELİ
Kongre, son oturumunda 519(2024) sayılı Tavsiye Kararında bu uygulamanın kaldırılması gerektiğini bir kez daha teyit etmiş ve yetkilileri, adayların seçilme yeterliliğinin seçimlerden önce ve kesinleşmiş bir ceza mahkumiyeti temelinde değerlendirilmesini sağlamaya çağırmıştır. Uygun görülen adayların, tüm Avrupa Konseyi üye devletleri için bağlayıcı olan Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı uyarınca, görevlerini özgürce yerine getirmelerine izin verilmelidir. Bir belediye başkanının görevden alınması durumunda, belediye meclisleri yerine geçecek belediye başkanını seçebilmelidir.
İZLEME KOMİTESİ’NE SUNULACAK
Bu son gelişmeleri 25 Şubat 2025 tarihinde Strasbourg'da Kongre İzleme Komitesi'nin dikkatine sunacağız ve bu toplantıda yer alan Türk delegasyonu üyeleriyle görüş alışverişinde bulunacağız. Bu arada, Türk makamlarına bu uygulamaya son vermeleri ve geçmiş tavsiyelerin etkili bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere Kongre raportörleri ile siyasi diyaloğu yeniden başlatmaları çağrımızı yineliyoruz.”