Avrupa Parlamentosu’nda Êzidî Kadın Meclislerinin Çatı Örgütü’nün (SMJÊ)  ve Êzidî Dernekleri Birliği Merkezi’nin desteğiyle bir günlük konferans düzenlendi. Konferans boyunca Êzidîlerin yaşadığı katliamlar, özellikle de 2014’de DAİŞ çetelerinin gerçekleştirdiği 74’üncü ferman anlatılırken, özerk yönetimin inşası, Şengal’in statüsü, geri dönüşler ve devam eden saldırılara ilişkin sunumlar yapıldı. 

Avrupa Parlamentosu'ndaki Êzidî Kadın Konferansı, 3 Ağustos 2014'teki DAİŞ saldırısının ardından Êzidî kadınların maruz kaldığı soykırım ve kadın kırımına (feminisid) dikkat çekti. 

Konferans, uluslararası toplumu, Birleşmiş Milletler ve Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ni harekete geçmeye ve Êzidî toplumunun yaşadığı trajediyi resmen soykırım olarak tanımaya; ayrıca. Êzidî halkının güvenliği, kadın hakları ve kültürel varlıklarının korunması için acil eyleme geçmeye çağırdı. 

SOYKIRIM VE KADIN KIRIMI BİR ARADA YAŞANDI

Konferansın sonuç bildirgesinde 2014’te soykırım ve kadın kırımının bir arada yaşandığına vurgu yapılarak şöyle denildi: “Binlerce yıldır Êzidî kadınları Kurdistan ve Ortadoğu'da Êzidî kültürünün, dilinin ve kimliğinin koruyucusu olmuştur. Êzidî kadınları, toplumun hafızası, inancı ve kimliği açısından tarihi temellerde yer almaktadır. Soykırım ve kadın kırımının bir arada işlenmesi, Êzidî toplumunun varlığının ciddi bir tehdit altında olduğunu göstermektedir.”

Bugün hala farklı ülkelerin pazarlarında köle olarak satılan binlerce Êzidî kadınının olduğu hatırlatılan bildirgede, soykırımda Irak ve Kurdistan Bölgesel Yönetimi’nin de sorumluluğu olduğu belirtilerek, bunun açıklığa kavuşturulması istendi. 

Konferansta Şengal’de yeni soykırım ve kadın kırımlarını önlemek için şu kararlar alındı:

1. Uluslararası kuruluşlara, özellikle Birleşmiş Milletler ve Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ne raporda yer alan iddiaları soruşturmaları için çağrı yapıyoruz. Birleşmiş Milletler, Avrupa Parlamentosu ve birçok ulusal meclis, Şengal’de işlenen vahşeti soykırım olarak tanımıştır. Diğer meclislere ve uluslararası kuruluşlara da soykırımı resmen tanımaları için çağrıda bulunuyoruz. Ayrıca, Soykırımı tanıyan devlet ve kurumların sorumluları yargılamak için harekete geçmelerini talep ediyoruz. Halen DAİŞ'in elinde bulunan binlerce Êzidî kadın ve çocuğun serbest bırakılması için uluslararası çaba gösterilmelidir. Ayrıca, 74'üncü fermanda yerlerini terk etmek zorunda kalan ve zor şartlarda yaşayan Êzidî halkının yeniden topraklarına dönebilmesi için mevcut engellerin kaldırılması gerekmektedir.

2. PDK'nin, Êzidî halkının farklı yollarla geri dönmesini zorlaştıran adımları durdurmaya çağrılmasını talep ediyoruz. Tüm uluslararası güçlere, savaş zararlarının tazmini, çetelerin mayınladığı kamplardaki mayınların temizlenmesi ve yıkılan Şengal şehrinin yeniden inşası konusunda destek olmaları çağrısında bulunuyoruz. 

3. Başta Türkiye olmak üzere terör örgütü DAİŞ'e destek veren ülkeler hakkında herhangi bir soruşturma ve yargılama yapılmamıştır. Bu durum, sadece utanç verici değil, aynı zamanda yeni katliamların önünü açmaktadır. Êzidî Adalet Komitesi'nin (YJC) Temmuz 2022'de yayınladığı "Devletlerin Sorumluluğu ve Êzidî Soykırımı" adlı raporu önemsiyoruz. 

4. Konferans, 74. fermanı soykırım olarak tanıyan ülkeleri selamlamakta ve Türk devletinin siyaset, diplomasi ve hukuk yoluyla saldırılarını durdurmaya çağırmaktadır.

5. Konferans, BM ve Avrupa Parlamentosu'nu (AP), 2014 yılında ve sonrasında Êzidîlere yönelik olayları uluslararası bir mahkeme veya forum aracılığıyla hızla araştırmaya ve Êzidî katliamının sorumlularını yargılamaya çağırmaktadır.

6. Konferans, BM'ye, Irak hükümeti ve Avrupa Parlamentosu'nu, jeostratejik çıkarlar nedeniyle 9 Ekim anlaşması yoluyla Êzidîlerin imhası ve kadın kırımının devamı konseptini soykırımın devamı ve feminisid olarak görerek iptal etmeye, çözümü Şengal’deki Êzidî örgütleri ve kurumları ile aramaya çağırıyor. 

7. Konferans, BM Kadın ve Avrupa Birliği Kadın Komisyonu'na, Êzidî kadın ve kız çocuklarının ticaretinin yapıldığı ülkelerde özel soruşturmalarla tespit edilmesi ve bu konuda yasal işlem başlatılması çağrısında bulunmaktadır.

8. Konferans, gelecekte kadına yönelik katliamların jeostratejik ve jeopolitik hesaplara dahil edilmemesi için Avrupa Parlamentosu'na 3 Ağustos'un kadına yönelik feminisid günü olarak belirlenmesi çağrısında bulunmaktadır.

9. Konferansta, Êzidîlere yönelik 74. fermanı soykırım olarak tanıyan devletlere, federal Irak sınırları içerisinde Êzidîlerin kendi kaderlerini tayin etme hakkını güvence altına almaları çağrısında bulunuyor. 

10. Êzidîlerin bulundukları yer ve bölgelerde güvenli bir şekilde yaşayabilmeleri için 2014 yılında hasar gören altyapının yapılmasına ihtiyaç vardır.

11. Konferans, Başûrê Kurdistan'daki kamplarda Êzidîlerin ve özellikle Êzidî kadınları esir olarak görüyor ve PDK’yi tehditleri ve  Êzidîleri esir tutmaktan vazgeçmeye, Şengal hakının kendi topraklarına dönmesine izin vermeye çağırıyor. 

12. Konferans, savaş uçaklarının Şengal üzerinde uçuşlarının yasaklanması ve sivillere yönelik dron saldırılarının kontrol altına alınması ve durdurulması çağrısında bulunuyor. 

13. Konferans, Avrupa'da ve dünyada Kürt siyasetine, özyönetim ve örgütlerine yönelik her türlü kısıtlama ve kriminalize etme ve Şengal'in özgürlüğüne yönelik direnişi 'terörist faaliyetler' olarak gösterme politikasından vazgeçilmesi çağrısında bulunuyor. 

14. Konferans, UNESCO'yu Êzidîlerin kültür ve tarihi kalıntılarını Dünya Mirası olarak kabul etmeye ve ilgili uluslararası mekanizmalarda korunmaları için çalışmaya çağırıyor. 

15. Konferans, Êzidî inancının başta Irak’ta olmak üzere tüm dünyada resmi olarak kabul edilmesi çağrısında bulunuyor.