İstanbul’dan Amed’e kadınların mücadelesi bazı alanlarda farklılaşsa da şiddetin geldiği yer ortaklaşıyor. Erkek ve devlet şiddeti kendini farklı şekillerde gösteriyor bu coğrafyalarda. Fakat değişmeyen bir şey daha var ki o da kadınların OHAL ya da birçok baskıya rağmen, kadın cinayetlerine karışı mücadeleyi büyüttüğü, iradelerine sahip çıktıkları gerçeği. Bu mücadeleye 2020’de ekonomik şiddet de daha belirgin şekilde dahil olacak. Kadın istihdamı, emeği, nafakası 2020’de de daha çok tartışılacağa benziyor.

Rosa Kadın Derneği, OHAL sonrası kapatılan kadın kurumlarının ardından açıldı. Yaklaşık bir buçuk yıl önce kurulan dernek, geçmiş deneyimlerle 2019’da kadın çalışmaları yürüttü. Derneğin kurucularından Adalet Kaya, bu yüzden 2019’u kadın mücadelesi açısından değerlendirirken, 2016’daki OHAL uygulamaları ve KHK’larla kapatılan kadın kurumlarının yaratmış olduğu tahribattan söz ediyor.

OHAL SONRASI TAHRİBAT İLE MÜCADELE

Kaya, OHAL döneminde 11 Kadın, 1 çocuk hakları derneği kapatıldığını hatırlatıyor, bu tahribatın yarattığı boşluğu doldurmanın kendileri açısından kaçınılmazlığına vurgu yapıyor: “Kürdistan’da KJA derneği başta olmak üzere kadın özgürlüğünü ve eşitliğini savunan kadın dernekleri KHK ile mühürlenirken; kayyum atanan 94 DBP’li belediyenin 43 kadın merkezi ve belediyeye bağlı çalışma yürüten 3 kadın sığınağı da kapatıldı. Sivil toplumun böyle yara aldığı bir dönemde bir yandan siyasal mücadele sürerken, sosyal alanda bir boşluk oluştuğunu ve çalışmalar yürütmek amacıyla bir dernek kurmamızın gerekliliğini görüp hızla çalışmalara başladık.

Ağustos 2018’de başlayan çalışmamızın sonucunda Rosa Kadın Derneğini kurduk ve 29 Aralık 2018 günü açılışımızı yaptık. Böylesi bir tahribatın ve yıkımın ardından başladığımız çalışmalarımız bize örgütlenmenin ve ortaklaşmanın önemini yeniden gösterdi. Şunu net olarak ifade edebiliriz ki yara aldığımız yerden yeniden şekillendik; yeniden örgütlendik.”

ERKEKLER DEVLETTEN GÜÇ ALIYOR

Hem erkek hem de devlet şiddetine ilişkin 2019’da iki ayrı rapor hazırladıklarını kaydeden Adalet Kaya şunları söylüyor: "Amed’te ortak çalışma yürüttüğümüz Şiddetle Mücadele Ağı içindeki tüm kurumlarla birlikte yaptık bu çalışmayı. Erkek şiddeti de devlet şiddeti de birbirini büyüterek yeniden üretiyor. Raporumuzda ev içi şiddetten, kadın cezaevine kadar şiddetin her türüne dair veriye ulaşmak mümkün. Kayyum mekanizması ile yeniden üretilen şiddet de var, kürtaj ile kadın bedenine yönelen şiddetin verileri de. Veriler erkek şiddetinin devlet şiddetinden beslendiği ve güç aldığını gösteriyor."

2019 yılı boyunca yaptıkları farkındalık çalışmalarının hedefine ulaştığına değinen Kaya 2020’de mücadele etmenin önemine vurgu yapıyor: "Tüm çalışmalarımızın sonucunda şunu gördük; örgütlendikçe, bir araya geldikçe güçleniyoruz. Bu nedenle; toplumda yaratılmaya çalışılan çaresizlik duygusunu azaltmanın yolu da buradan geçiyor."

DAYANIŞMA İLE DAVALARIMIZI KAZANDIK

İstanbul Pendik’teki Esenyalı Mahallesi’nde bundan 5 yıl önce kurulan Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği, özellikle işçilerin, emekçilerin ve yoksulların yaşadığı bir mahallede kadın çalışmaları yürütüyor. Derneğin başkanı Adile Doğan, 2019 yılının kadınlar açısından iki yönlü olduğunu söylüyor, şiddetin daha da yükseldiği ama buna karşılık kadın mücadelesinin de katlandığını belirterek, "Bizler 2019’da hem kadına yönelik şiddetle hem emek sömürüsü ile mücadele etmeye devam ettik. 2019 yılı boyunca sokaklardaydık. Bizler kadına yönelik şiddetin sistemin bir parçası, politik bir mesele olduğunu, bulunduğumuz her yerde anlatmaya gayret gösterdik.

Sadece kadın meselesinde değil 2019 yılında çocuk istismarına karşı 9 defa eylem yaptık. Bu yıl içerisinde bizzat takip ettiğimiz 7-8 davamız vardı. Elbette tam istediğimiz sonuçları hukuk siteminden almasak da şunu gördük ki dayanışma ile olumlu sonuçlar alıyoruz. Yıllar önce kazandığımız bir davamız vardı. Dava kamuoyu gündeminden düşünce Yargıtay kararı bozup eski eşini öldürmek isteyen katili serbest bırakmak istedi. Biz dayanışma ile bu davadan sanığın daha bile fazla ceza almasını sağladık. 2019’da aramıza birçok yeni kız kardeşimiz eklendi, birlikte yol alıp mücadele ediyoruz" diye konuştu.

KRİZ İLE KADIN MÜCADELESİ ORTAKLAŞACAK

2020’de çalışmalarını ekonomik krizin şekillendireceğini söyleyen Doğan, "Ülke siyasetini takip eden birçok kişinin öngörebileceği gibi 2020 özellikle krizin daha da derinleşeceği bir yıl olacak. Kadınlar için “Zam, Zulüm, İşkence” diye bir sloganımız vardı. Yoksulluğun derinleştirdiği bir şiddetle karşı karşıyayız. Bu saldırılar nafaka hakkımıza olduğu kadar istihdam ve emeğimize olan saldırılar şeklinde devam edecek.

Sermaye iktidarı ve onun partisi var gücüyle 2020’ye hazırlığını yapıyor. Vergi yükünün artırılması meselesinde kadınların bunun altında ne kadar ezildiğini görüyoruz. Tüm bunlara karşı mücadele etmek bugünden başlayarak hedeflerimiz arasında" ifadelerini kullandı.