Ekonomik krizle birlikte üretici maliyetlerinin artmasının etkilediği alanlardan biri de yayıncılık oldu. Özellikle Covid-19 salgını öncesi başlayan ekonomik çöküşün salgınla derinleşmesiyle birlikte kâğıt fiyatlarının artması önce matbu dergilerin kapanmasına, sonrasında yayınevlerini zor durumda bırakmaya başladı.

Bu çerçevede satıştaki KDV indirilse de asıl olarak yayıncıları zorlayan üretim maliyetindeki fiyatlara dair bir politika geliştirilmedi. İşte tam da bu koşullarda yayınevlerinin okurlarıyla doğrudan buluşma sağladığı kitap fuarları, onlar için bir nebze rahatlatıcı bir misyon gördü. Fakat bu yıl, 3-11 Aralık’ta TÜYAP İstanbul Fuar ve Kongre Merkezi’nde, 39’uncusu düzenlenecek Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı artan maliyetleriyle dikkat çekiyor. Aynı bünyede çıkan Kor Kitap, Manos, Sor, Ginko Bilim yayınları yaptıkları bir açıklamayla bu yıl, artan maliyet yüzünden İstanbul’daki TÜYAP Kitap Fuarı’na katılamayacaklarını duyurdu. Yayınevlerinden yapılan ortak açıklamada telaffuz edilen rakamlar bu yıl ve önümüzdeki yıllarda birçok küçük ya da butik yayınevinin fuara katılamayacağına da işaret ediyor.

BAĞIMSIZ YAYINEVLERİ EKONOMİK OLARAK ZATEN ZORLUKTA

Yayınevleri adına konuştuğumuz editör Olcay Geridönmez öncelikle yayıncılıktaki ekonomik zorlukları anlatıyor: “Covid-19 salgınının biraz öncesinde başlayan ekonomik zorluklar ve dövizdeki dalgalanmalar, yükselişler başladığından beri özellikle de bizim gibi bağımsız, küçük ve orta ölçekli yayınevleri kitap basma konusunda epey zorluk çekiyor. Bunun ilk etkisi elbette dergilere oldu ve bir bir dergiler kapandı. Bu süreç içerisinde Yayıncılar Birliği özellikle küçük, orta ölçekli, bizim gibi bağımsız yayınevleri için devletten bir teşvik talebinde bulundu ama bu gerçekleşmedi.

Kitap satıştaki KDV oranları indirildi ama özellikle zaten yayınevlerine vuran, kâğıt üretimdeki maliyet düşmedi. Biz malzemeyi alırken hepsinin KDV'sini ödüyoruz ama satışta devlet KDV almıyor. Ama maliyetlerdeki KDV bizim için daha da zorlayıcı oluyor.”

OTOMOBİL FUARIYLA AYNI KİRA İSTENİYOR

Geridönmez Türkiye’de düzenlenen birçok fuara katılmaya çalıştıklarını fakat İstanbul’daki fuarın kira bedelinin ise kendilerini çok zorladığını söylüyor: “Bu ekonomik tablo içerisinde biz de son dönemlerde mümkün olduğunca bütün fuarlara katılmaya çalışıyoruz. Çünkü okuyucuyla doğrudan buluşmanın bir olanağı da bu. TÜYAP'a da geçmişten beri hatta en başından itibaren katılan bir yayın geleneğinden geliyoruz. Ayrıca TÜYAP'ın daha önceki fuarları bizim için hiçbir zaman çok büyük karlar elde ettiğimiz yerler olmadı. Aksine kültürel buluşma, şölen olduğundan dolayı özellikle İstanbul Kitap Fuarı’na, tüm yayıncılar gibi biz de önem veriyoruz, verdik de ama bu son dönemde TÜYAP'ın fiyat politikası bizim için katılamayacak kadar yüksek bir meblağa ulaşıyor.

Daha önceki yıllarda hep 42 metrekarelik stantta katıldık. Aynı alan kirası, kurulum ücreti ve bizim için orada kalma maliyetleriyle birlikte 100 bin TL’ye kadar ulaşıyor. Zaten orada 100 bin TL’lik kitap satışı yapmamız mümkün değil. Bu bizim gücümüzü aşıyor. Öte yandan TÜYAP, kitap fuarı dışında özellikle iş alanlarında da birçok fuara ev sahipliği yapıyor. Bu fuarların kitlesi, alanı birbirinde çok farklı ama örneğin otomobil fuarıyla kitap fuarındaki kira maliyet politikası bildiğim kadarıyla aynı.

Bu durum elbette doğrudan TÜYAP’ın hiçbir fuarına katılmayız gibi bir ilkesel bir karar değil. Ama bunca zorluk içerisinde bu fiyat politikasını doğru bulmuyoruz çünkü kitap fuarına otomobil fuarıyla aynı, piyasacı mantıkla yaklaşılmaması gerektiği düşüncesindeyiz. Çünkü kitap fuarları sadece kitap satışı değil yazarların da katıldığı büyük bir kültürel etkinlik.”

KENDİ KİTAP GÜNLERİMİZİ YAPACAĞIZ

TÜYAP İstanbul Kitap Fuarı’na katılamadıkları için kendi alternatif kitap günlerini düzenleyeceklerini ifade eden Olcay Geridönmez okurlarıyla 3-18 Aralık tarihlerinde hem indirimli kitap satışlarında hem de yazarların katılacağı etkinliklerle buluşmayı planladıklarını da sözlerine ekliyor: “3-18 Aralık tarihleri arasında Ginko Kitap Günlerini düzenlemeye karar verdik. Yazar ve okurları buluşturacağımız İstanbul'da beş farklı nokta belirledik. TÜYAP'ın da düzenlendiği bu tarih aralığını özellikle seçtik çünkü fuarda olamıyoruz ama burada okurlarımızla buluşmak niyetindeyiz.

Ginko Kitap Günleri Söyleşi ve İmza Etkinlikleri

Melek Özlem Sezer - Kadın Söyleşileri - Masallar ve Toplumsal Cinsiyet

3 Aralık Cumartesi 15.00, YAYKOOP Kadıköy Kitabevi

Kor Kitap - YAYKOOP

Makro Mantarlar - Jilber Barutçiyan’la söyleşi ve imza etkinliği

3 Aralık Cumartesi 18.00, Babil Kültür Merkezi

Ginko Bilim

Betül Yıldız – Şemsiyesini Arayan Kanguru Çocuk Etkinliği (5-8 yaş)

4 Aralık Pazar 12.00, Rasimpaşa Gönüllü Evi

Ginko Çocuk

Makro Mantarlar - Jilber Barutçiyan’la söyleşi ve imza etkinliği

4 Aralık Pazar 15.00, Kadıköy Devridaim Enstitüsü

Ginko Bilim

Kevork Taşkıran anısına Lenetli Yıllar ve Odyan Edebiyatı

6 Aralık Salı, 19.00, Nostalji Kitap Cafe – Pangaltı

Kor Kitap

Anayasa Sorunu kitabı üzerine söyleşi

Dr. Barkın Asal – Dr. Barış Işık

10 Aralık Cumartesi 16.00, Sosyal Araştırmalar Vakfı - Kadıköy

Kor Kitap - SAV

Nâzım 120 yaşında Güney Özkılınç ile söyleşi ve imza etkinliği

15 Aralık Perşembe, 19.00

Kor Kitap – Küçükçekmece Belediyesi

“Robotlar İşimizi Elimizden Alabilir Mi?” Söyleşi ve İmza / Arif Koşar

16 Aralık Cuma, 19.00 Sosyal Araştırmalar Vakfı - Kadıköy

Kor Kitap - SAV

Betül Yıldız – Şemsiyesini Arayan Kanguru Çocuk Etkinliği (5-8 yaş)

18 Aralık Pazar, 13.00 Babil Kültür Merkezi

Ginko Çocuk

Yaşayan Dinozor üzerine söyleşi ve imza etkinliği

Pedram Türkoğlu, Günseli Bayram Akçapınar

18 Aralık Pazar, 16.30 Kadıköy Barış Manço Kültür Merkezi

Ginko Bilim