Türkiye, dünya çocuklarına bayram armağan eden ilk ve tek ülke olmakla övünerek, ülkede çocuklara verilen değere hep dikkat çekmiştir. Ancak Türkiye’nin çocuk hakları karnesi hiç de parlak değil. 

Küçük yaşta işçilik yapanları, cinsel saldırı ve tacize maruz kalanları, devlet güçlerince katledilenleri, okula gidemeyenleri ve Ege sularında boğulan çocukları görüp duymazsanız eğer, tabii ki de 23 Nisan günü ‘neşe’ dolabilirsiniz.

Türkiye’de, çocukların ne kadar önemsendiğini ve çocuk haklarının ne anlama geldiğini görmek için sadece insan hakları kurumlarının açıkladığı verilere bakmak bile yeterli.

Türkiye'de yaklaşık 16 milyon yoksul aile Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) kayıtlı. Yoksul ailelerin yüzde 44,3’ü ise çocuklu. Yine Türkiye’de her üç çocuktan biri şiddetli maddi yoksulluk çeken hanelerde yaşıyor. Yoksulluk çeken 7 milyondan fazla çocuğun yüzde 40’ı protein ihtiyacını et, tavuk ya da balıktan karşılayamıyor.

‘EN AZ 900 BİN ÇOCUK İŞÇİ VAR’

Yine TÜİK verilerine göre Türkiye’de, çocuklarla ilgili çözülemeyen sorunların başında çocuk işçiliği geliyor. TÜİK 2012 verilerine göre, ülkede 6 - 17 yaş arasında yaklaşık 900 bin çocuk işçi var. Çalışan çocuklar en fazla tarım sektöründe. Çalışan çocukların yüzde 49,8’i okula devam ederken, yüzde 50,2’si okula devam etmiyor.

‘FIRSAT EŞİTSİZLİĞİ EN YÜKSEK ÜLKE’

UNICEF, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi ülkelerde çocuklar arasındaki fırsat eşitliğini araştırdı. 35 ülkede farklı ekonomik sınıflarda yer alan çocuklar arasında gelir, eğitim, sağlık ve yaşam memnuniyeti konularındaki eşitsizlik raporlandı. Eşitsizliğin en fazla olduğu ülke İsrail. 35. sırada yer alan İsrail listenin sonunda. Türkiye ise fırsat eşitliğinde İsrail’in bir basamak üstünde yani 34. sırada.

‘CİNSEL İSTİSMAR VERİLERİ YÜKSEK’

Çocukların en önemli sorunlarından biri de cinsel istismar. Sadece resmi kayıtlara yansıyan her ay Adli Tıp Kurumu’na 650 çocuk cinsel istismarı vakası geldiği. Adalet Bakanlığı verilerine göre de 2014 yılında Türkiye’de 40 bin "çocuğa taciz davası" açıldı. 24 bin 285’inde karar çıktı. Mahkumiyet çıkan dava ise 13 bin 968.

‘ERKEN YAŞTA EVLİLİK ARTIYOR’

Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri hâlâ çocuk gelinler. AKP hükümeti döneminde eğitim sisteminin değiştirilmesiyle çocuk gelinlerin sayısı da arttı. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde evlenme yaşı 18. Türkiye'de 2010-2015 yıllarında 232 bin çocuk zorla evlendirildi. Küçük yaşta evlendirilmelerin kayıt dışı yapıldığı düşünüldüğünde sayının çok daha yüksek olduğu değerlendiriliyor. 

‘8 AYDA EN AZ SEKSEN ÇOCUK KATLEDİLDİ’

Kürdistan kentlerinde ‘sokağa çıkma yasakları’ ile birlikte yaşanan çatışmalarda en çok etkilenen yine çocuklar oldu. Geçen yıl açıklanan İHD raporunda silahlı çatışmalardan kaynaklı toplam 81 çocuk yaşamını yitirdi. Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) verilerine göre ise sokağa çıkma yasaklarının ilan edildiği 2015 Ağustos ve 20 Nisan 2016 tarihleri arasında 78 çocuk katledildi.

‘EN SORUNLU YERLERDEN BİRİ CEZAEVLERİ’

Yine çocukların en çok şiddet gördüğü ve cinsel istismara uğradığı bir alanda cezaevleri. Adalet Bakanlığı’nın 2015 yılı verilerine göre cezaevlerinde 661'i hükümlü bin 641'i tutuklu olmak üzere toplam 2 bin 302 çocuk cezaevlerinde bulunuyor. Tutuklu anneleriyle birlikte cezaevinde kalmak zorunda kalan bebek sayısı ise 600. Raporlara göre sadece 2015 yılı içerisinde 479 çocuk gözaltına alınırken, bunlardan 92’si tutuklandı. 38 çocuk gözaltında, 27 çocuk ise cezaevinde işkenceye gördü.

’91 ÇOCUK BOĞULARAK ÖLDÜ’

“Türkiye’de Suriyeli Çocuklar” adlı UNİCEF’in Ekim 2015 tarihinde yayımlamış olduğu çalışmaya göre, Türkiye’de sadece kayıtlı olan bir milyon 123 bin 180 mülteci çocuk bulunuyor. Okul çağındaki 600 bin çocuktan 385 bin çocuk ise okula gidemiyor. 2015 yılı içerisinde Türk karasuları içinde 91 çocuk boğularak hayatını kaybetti.

‘EĞİTİM HAKKI ELLERİNDEN ALINDI’

Öte yandan sokağa çıkma yasakları çocukların eğitim haklarını da engelliyor. Buna göre sadece sokağa çıkma yasaklarının ilan edildiği bölgelerde toplam bin 317 okulda, 325 bin 47 öğrenci eğitim hakkından mahrum bırakıldı. Binlerce öğrenci taşımalı eğitim sistemiyle farklı okullarda eğitim görmek için her gün kilometrelerce yol gitmek zorunda olduğu için eğitimine ara verdi.