DİSK, sayıları giderek çocuk işçilere ilişkin rapor hazırladı. Raporda, çocuk işçilerin, toplam çocuk nüfusunun yüzde 5,9’unu oluşturduğu; yoksul fertlerin yüzde 44,3’ünün çocuk olduğu; mevsimlik tarım işçisi çocukların sayısının arttığı; hem çalışıp hep okuyan çocuk işçi sayısının da yüzde 35 olduğu kaydedildi.

DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi, Türkiye'de çocuk işçiliğini görünür kılmak için “Çocuk İşçiler Raporu” hazırladı. Raporda, TÜİK istatistikleriyle Çocuk 2014, Çocuk İşgücü Anketi 2012, Gelir ve Yaşam Koşulları Anketi 2014 verileri kullanıldı.

Raporda, çocuk işçiliğinin 'ekonomik gelişmişlik, eğitim düzeyi, nüfus ve sosyal kalkınma gibi birçok konuyla ilişkili ve çok boyutlu bir sorun' olduğu belirtilirken, "Ülkemiz için de çocuk işçiler sorunu, ivedilikle çözülmesi gereken sorunlardan olmasına karşın, bu konu üzerine yapılan çalışmalar yetersiz kalmakta, çözüm üretilememektedir" denildi.
Türkiye'nin, 2002'de çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinin on yıl içinde ortadan kaldırılmasına yönelik bir hedef belirlediği ancak bu hedefin çok uzağında olduğunun vurgulandığı açıklamada, "Çünkü sorun yapısaldır ve çözümler kalıcı olmamaktadır. Bu sorunun sadece şekli değişmekte, çocukların emeği hem ev içinde hem de ev dışında sömürüye maruz kalmaktadır" diye belirtildi.

ÇOCUK İŞÇİLER, ÇOCUK NÜFUSUNUN YÜZDE 5,9’UNU OLUŞTURUYOR

Raporda, çocuk işçi sayısına ilişkin şu bilgilere yer verildi:

"TÜİK’in hazırlamış olduğu İstatistiklerle Çocuk 2014 Bülteni’nde, Türkiye nüfusunun 22 milyon 838 bin 482’si çocuk nüfusudur. Çocuk nüfusunun Türkiye nüfusuna oranı ise % 29,4’dur.
Yine TÜİK’in yapmış olduğu Çocuk İşgücü Anketi sonuçlarına göre, 2012 yılında çocuk işçi sayısı 893 bindir, çocuk işçilerin toplam çocuk nüfus içerisindeki oranı % 5,9’dur. Asıl çarpıcı olan nokta ise 2012 yılında 5,9 olan çocuk işçi oranının 2006’da da aynı olmasıdır. Bu da geçen altı yıllık süre içerisinde değişen hiçbir şeyin olmadığını göstermektedir. Ve hatta 1994 yılından 2006 yılına kadar, çocuk işçi oranında kayda değer bir gerileme varken, 2006 yılında 830 bin olan çocuk işçi sayısı, 2012 yılında 893 bine yükselmiştir. Vahim olanı, bu yükselişe, tam da gelişim çağlarında olan, sokakta oyun oynaması gereken 6- 14 yaş arası çocukların istihdamında % 2,4’lük bir artışa etki etmesidir. "

EV İÇİNDE SÖMÜRÜLEN ÇOCUKLAR

Ev içinde, karşılığı olmadan, emeği görülmeden çalışan çocuklar, toplam çocuk sayısının % 49,2’sini oluşturmaktadır. Ev içinde yapılan işler kapsamında sayılan, yemek pişirme, çamaşır yıkama, ütü yapma, küçük kardeşlere veya hanede bulunan hasta fertlere bakma, evi temizleme, hanede bulunan eşyaları onarma vb. işlerin hepsi ücretsiz olarak yapılmakta ve çocuğun omuzlarında bir yük olmaktadır. Cinsiyete göre dağılımda ise bu işleri, erkek çocuklarından daha çok kız çocuklarının yaptığı görülmektedir. Ev işlerinde faaliyette bulunan erkek çocukların sayısı 2012 yılında 3 milyon 244 bin iken kız çocuklarının sayısı 4 milyon 261 bindir. Bu verilere, resmi istatistiklerde kayıt dışı çalışan çocukların, aile işlerinde çalışan çocukların, sokakta çalışanların ve geçici, mevsimlik çalışanları da dâhil ettiğimizde gerçeğin çok daha can yakıcı olduğunu söyleyebiliriz."

YOKSUL FERTLERİN YÜZDE 44,3’Ü DE ÇOCUK

Çocuk işçiliğinin nedenlerinin başında ise 'yoksulluk, göç ve eğitim olanaklarından mahrumiyet'in geldiğine dikkat çekilen raporda, şöyle devam edildi: "Ancak çocuk işçiliğinin temel nedenini yoksulluk oluşturur. Türkiye nüfusunun da % 15’i yoksulluk sınırının altında bir yaşam sürmektedir (TÜİK, Gelir ve Yaşam Koşulları Anketi, 2014). Bu yüzdenin oluşmasında geleneksel Türk toplumu ile anılan, çok çocuklu ailelerin payı oldukça fazladır. Hane halkı büyüklüğü arttıkça yoksulluk da artmaktadır. TÜİK’in hazırlamış olduğu İstatistiklerle Çocuk 2014 verilerine göre, yoksul fertlerin % 44,3’ünü çocuklar oluşturmaktadır. Bölgesel çapta incelersek, çocuk nüfusunun % 43 ile en yoğun olduğu bölge Güney Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Bu bölgede yoksul fertler içinde çocukların oranı % 55,8’dir.  Yapılan araştırmalarda ortaya çıkarmıştır ki, çocuk işçiler en çok kalabalık ailelerde görülmektedir."

MEVSİMLİK TARIM İŞÇİSİ ÇOCUKLARIN SAYISI ARTIYOR

Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinden biri olan mevsimlik tarım işlerinin de, Türkiye’de son yıllarda artma eğiliminde olduğu kaydedildi. Raporda, tarım işlerinde çalışan çocukların, çocuk işçi sayısına oranının yüzde 45 olduğu ve tarım sektöründe çalışan çocuk işçi sayısının 326 binden, 399 bine çıktığı vurgulandı. Raporda, "Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinden olan tarımda çalışan çocuk işçi oranı ise 2006’dan 2012’ye % 8’lik bir artış göstermiştir (TÜİK Çocuk İşgücü Anketi, 2012). Bu artışın temel sebeplerinden biri ekonomik faktörler olduğu kadar Orta Doğu’da yaşanan savaş sonucu topraklarını terk etmek zorunda kalan yoksul ve çok çocuklu ailelerin geçinmek için çocukları ile birlikte mevsimsel tarım işlerinde çalışmalarıdır" denildi.

HEM ÇALIŞIP HEP OKUYAN ÇOCUK İŞÇİ SAYISI % 63,6 ARTTI

4+4+4 eğitim sisteminin, çocuk işçiliği üzerinde etkili olduğuna da işaret edilen raporda, "2006-2012 verileri karşılaştırıldığında, hem çalışıp hep okuyan çocuk işçi sayısı % 63,6 oranında artış görülmüştür. Çarpıcı olan bir diğer artış da, okula devam edemeyip ekonomik işlerde çalışan çocuk işçi oranındadır. Bu oran 2006 senesinde % 27 iken, 2012 senesinde %35’e yükselmiştir" denildi.

MÜCADELE ÇAĞRISI

DİSK/Genel-İş Sendikası, raporun sonunda ise şu ifadelere yer verdi: "Daha iyi bir toplumun, ancak çocukların daha sağlıklı, güvenli ve eğitim olanaklarından eşit şekilde yararlanabildiği ve çocukların çocuk gibi yaşayabildiği nesiller ile mümkün olabileceğine inanıyoruz. Çocuk işçiliğin yasaklanması ve gerekli önlemlerin alınması için mücadele başta işçi sendikaları olmak üzere tüm emek dostlarının görevidir. Çünkü sorun yapısaldır ve çözümün yoksulluk ile mücadele başta olmak üzere çocuk işçiliğinin kuralsız ve güvencesiz bir alandan uzaklaştırılarak koruma altına alınması gerekir."