Bir asalak bitki cinsi olan küsküt, kurbanlarının savunma sistemlerini sabote etmek için genetik bilgilerini çalıyorlar. Küskütlerin işleyişi Temmuz 2019 sayılı Nature Plants bilim dergisindeki bir araştırmada ortaya konuldu.

ABD’deki Pensilvanya eyalet üniversitesinde bitki evrimi uzmanı Claude de Pamphilis, “Küskütler çok yaygın parazit bitkilerdir, neredeyse tüm bitki türlerine saldırıyorlar” dedi.

Küskütler, bir çeşit atardamar olarak da değerlendirilebilecek vasküler sistemlerdeki besinleri tüketmek için kurbanlarına asılıyor.

Araştırmacı Pamphilis, şöyle anlatıyor: “Ev sahipleri ile çok candan bir temasları var, bu da onlara takas olanağı sağlıyor. Ama başka bitkilerin vasküler sistemlerine bağlanarak, sadece besinleri elde etmiyorlar, aynı zamanda bu atardamarlardan geçen (başta ev sahibi bitkinin genetik bilgilerini içeren) DNA olmak üzere başka unsurları da alıyorlar”

Küskütler bu DNA ile bir çok bitki türünden gelen yüz dolayında geni alarak, kendi genomlarına entegre ediyor. Araştırmacı Pamphilis, bu konuda şöyle diyor: “Bu genler doğal seçilimle tutuldu, zira bir avantaj sağlıyorlar.”

Araştırmacıya göre bunlar fonksionel genlerden oluşuyor. Genlerden bazıları ev sahibi bitkilerin bağışıklık sistemini sabote etmeye yarıyor. Diğer bir ifadeyle, çalınan genlerden bazıları, küçük müdahaleci RNA (siRNA) üretiyor, mesajcı RNA’ları tanıyor ve sözkonusu gen tarafından kodlanan protein üretimini engelleyerek yok edilmelerine neden oluyor. Bu küsküt vakalarında, çalınan genler, ev sahibi bitkilerin bağışıklık sistemi için gerekli proteinlerin mesajcı RNA’larına (ARNm) saldıran siRNA üretiyor. Küskütler böylece çaldıkları genetik bilgiler sayesinde kurbanlarının savunma sistemlerini devredışı bırakıyor.

Bilim insanları, küskütlerin milyonlarca yıldır, daha net bir ifadeyle 34 milyon yıldır kurbanlarının bilgilerini çalıyor. Ancak bu bitkiler başlangıçta parazit değillerdi. İlk “suçun” işlenmesiyle birlikte, kurbanlarına bağımlı hale geldiler. Bazı genlerini kaybettiler ve kendilerine yetecek kadar enerji üretemiyorlar. Bu nedenle, hayatta kalmak için çalıyorlar. 34 milyon yıllık bir geçmişleri nedeniyle, bu bitkilere tarihin ilk büyük hackerları deniyor.