Eyn Îsa ve sürüp giden yaşam

Eyn Îsa, Girê Spî kasabasının 30 km güneyinde, Rakka’ya yaklaşık 45 km uzaklıkta, dümdüz ovanın ortasına kurulmuş ve seksenli yılların ortalarında belde olmuş bir yerleşim yeri.

İsa’nın Gözü anlamına gelen ismini İsa adında bir kişiden aldığı söylenir.

Girê Spî, Kuzey Kürdistan’da Urfa’nın Akçakale ilçesinin hemen bitişiği. Bu durumdan dolayı Kuzeyle hem toprak hem kan hem de iklim kardeşliği var. Girê Spî’de yaşayan Kürt halkının suni bir sınırla ayrılmış olsa da kuzeyde akrabaları var ve sınır kan bağına engel olamıyor. Girê Spî’de kuzeyden kopmadan etkisi hissedilen bir hava durumu var. Sınır, kuzeyin serin havasını hemen kesemiyor. Hem Girê Spî içinde hem de köylerinde kaynak sularının yanı sıra Fırat nehrinden gelen Cellab suyu kasabanın iki-üç kilometre yakınından geçiyor. Sınır, akan bu suyu da kesemiyor.

Girê Spî merkezinden güneye ve güneydoğuya doğru ilerledikçe kuzeyden gelen serin havanın etkisi yavaş yavaş kaybolmaya başlıyor, yerini giderek daha mayıs ayının başında kavurucu bir sıcaklığa bırakıyor. Girê Spî ve yakın çevresinde küçük küçük tepecikler sıralanmış. Güneye ilerledikçe de dümdüz ve uçsuz bucaksız sarı derya bir ova uzayıp gidiyor.

Sarı derya, ovanın içinde buğday ve arpa hasadından arda kalan ekin samanlarıyla bir farklılık oluşturuyor; ama bu yıl bu topraklara yağmur ihtiyaçtan az yağdığı için verim az çıkmış ve hasat erken yapılmış. Eyn Îsa’ya doğru ilerledikçe Rojava genelinde olduğu gibi bu dümdüz ovada da her alana dağılmış küçük, ama yakın köyler her tarafa eşit dağıtılmış gibi ilerliyor. Bir kısmı kerpiç bir kısmı betondan yapılmış evlerden oluşan köylerin etrafında bodur zeytin ağaçları ve yer yer çam ağaçları sarı deryanın içinde göze görünen tek yeşillik.

Eyn Îsa beldesinin yaklaşık beş kilometre ötesi YPG/YPJ ve QSD güçlerinin son mevzileri. Bundan sonrası DAİŞ ile YPG-QSD güçleri arasında bir ara bölge, tampon bölge. Sonrasında Rakka’ya kadar yaklaşık 45 kilometreyi bulan ve DAİŞ’in hakim olduğu alan başlıyor. YPG/YPJ ve QSD güçlerinin hakim olduğu alanlar Şehit Rubar Qamişlo ve Şehit Gelhat hamlesinde DAİŞ çetelerinden temizlenerek özgürleştirildi. Hamlenin iki kolu (Cizîr ve Kobani güçleri) bu alanda buluştu ve buradan Girê Spî’ye yönelerek kasabayı 15 Haziran 2015’te çetelerden temizledi. Bu alanlarda bulunan köylerde çoğunlukla Arap halkı yaşamakta, ara ara Kürt köyleri de bulunmakta. YPG/YPJ ve QSD güçleri DAİŞ çetelerinden kurtarılmış bu alandaki tüm ovaya ve köylere yakın yerlerde konumlanmış, bütün yol kavşaklarını da kurdukları kontrol noktaları ile güven altına almış durumdalar.

Bütün bu kurtarılmış alanlarda köy hayatı kendi günlük akışı içinde devam etmekte. Dümdüz ovanın hasadı alınmış tarlalarında sarı ton diğer tüm renklere baskın gelirken, köylerin en renkli yüzü olan küçük baş hayvanlar hiçbir şeyi umursamadan ortalıkta dolaşmaya devam ediyorlar. Hayvanların başlarında bazen çocuklar bazen de kadınların çobanlık yaptıkları göze çarpıyor. Her evin etrafında tavuklar dolaşıyor. Kadınlar bütün geleneksel yaşam alışkanlıklarının sonucu olarak evlerinin içi ve dışının ihtiyaçlarını örgütlemeye devam ediyorlar. Yol kenarlarında kulübe şeklinde açılmış köy bakkallarının etrafında küçük bir hareketlilik ve yola hakim olan araba ve motosikletler çok eskilerden gelmiş bu küçük ama canlı yaşamı devam ettiriyorlar.

Bu toprakların sakinleri genel olarak Arap halkı. DAİŞ çeteleri bu topraklardan temizlendikten sonra yerlerinde kalmaya devam eden yöre halkı, yaşam alışkanlıklarını ve adetlerini sürdürüyor. Etrafın güvenliğini sağlayan YPG/YPJ ve QSD güçlerinin yoldan geçen arabalarına sempatiyle bakıp iki parmaklarını havaya kaldırarak zafer işareti yapmayı da ihmal etmiyorlar. Belki savaş zamanında endişelendiler, belki korktular; ama şimdiki durum korkularının gerçek olmadığını onlara göstermiş durumda.

Alanın güvenliğini sağlayan YPG/YPJ güçlerinde daha coşkulu bir hava hakim. Bir tarafta bu toprakları çetelerden temizlemiş olmanın verdiği coşku yaşanırken, diğer yandan bu topraklara ve bu topraklarda yaşayan insanlara verdikleri güven, gözlerindeki ışıltıyı ve aralarındaki coşkulu sohbeti daha bir sıcak kılıyor. Sağlamlaştırılmış mevzilerinde, önlerindeki uçsuz bucaksız sarı deryanın öte yanındaki DAİŞ çetelerini yenmiş olmanın gururuyla gözlerini kısarak ileriye bakıyorlar...

...