Polise işyerlerini basma ve arama, çocukları göz altına alma yetkisi tanınması, ilticacıların kimlik ve pasaportlarına el konulması ve 14 yaşından küçük çocukların da parmak izlerinin alınması bu önlemlerden bazıları.

Geçtiğimiz yıl yaşanan sığınmacı krizi sırasında ilticacılara kapılarını açan İsveç hükümeti, geçtiğimiz aylarda iltica hakkını önemli ölçüde ortadan kaldıran yasaları kabul etmesinin ardından şimdi de iltica talepleri reddedilen sığınmacıları kapı dışı etmek için en temel insan hakları ile çelişen bir dizi uygulamayı yürürlüğe koymaya hazırlanıyor.

Geçtiğimiz yıl, çoğunluğunu Suriyelilerin oluşturduğu 160 bin civarında sığınmacı İsveç'e gelerek iltica talebinde bulundu. İsveç Göçmen Dairesi'nin yaptığı tahminlere göre bu yıl 28 bin 400, gelecek yıl 33 bin 200 ve 2018 yılında da 34 bin 800 sığınmacının iltica başvurusu reddedilecek. İltica talebi reddedilen 7 ila 8 bin civarında sığınmacının ülkeyi terk etmek istemeyeceği tahminleri yapılıyor.

Hükümet, geri dönüşleri hızlandırmak için bundan üç ay önce iltica talepleri reddedilen sığınmacılara yapılan ekonomik yardımın kesilmesini ve barındıkları konutları boşaltmalarını kararlaştırmıştı.

HAVUÇ VE SOPA POLİTİKASI BİR ARADA

Hükümet, iltica talepleri reddedilen sığınmacıların bir an İsveç'i terk etmelerini sağlamak için havuç ve sopa politikasını birlikte uyguluyor.

İsveç hükümeti, iltica talebi başvuran sığınmacılara kendi istekleriyle İsveç'i terk etmeleri durumunda tek kişiye 30 bin, ailelere de 60 bin kron tutarında ekonomik yardım yapmayı da karara bağlamıştı. Alınan bu önlemler sonucu, geçtiğimiz yıl kendi istekleriyle ülkeyi terk eden sığınmacıların sayısı iki katına çıkmıştı.

Hükümet, iltica başvurusu reddedilen sığınmacıları bir an evvel sınır dışı etmek için bir dizi yeni önlem almayı kararlaştırdı. Alınması kararlaştırılan önlemler, dün, Stockholm'de düzenlenen bir basın toplantısında Adalet ve Göçmen Bakanı Morgan Johansson ve İçişleri Bakanı Anders Ygeman tarafından kamuoyuna açıklandı.

Önlemler, sığınma talebi reddedildiği halde İsveç'i terk etmeyi reddeden ilticacıları bulmayı ve zorla sınır dışı etmeyi amaçlıyor. Bunu gerçekleştirmek için de hükümet 9 ayrı önlemi yürürlüğe koyacak.

POLİSE İŞYERLERİNE BASKIN YAPMA YETKİSİ TANINIYOR

Yürürlükte bulunan yasalar polise, ancak bir suç işlenme şüphesi olduğu durumlarda işyerlerine baskın yapma ve arama hakkı veriyor. Alınan yeni önlemler sayesinde Polis, suç işleme şüphesi olmadan istediği işyerlerine kaçak sığınmacı arama bahanesiyle baskın ve arama yapabilecek.

İltica talebinde bulunan 14 yaşının üzerindeki ilticacılardan parmak izleri alınıyor. Yeni uygulamaya göre bu yaş sınırı düşürülüyor. Adalet ve Savunma Bakanı Johansson, bu sınırın 6 yaş olabileceğini söyledi. Hükümet, bu uygulamanın kimliği olmayan veya kimliğini göstermek istemeyen çocukların sınır dışı etmelerini kolaylaştıracağını düşünüyor.

Polise ilticacıların pasaport ve kimliklerine el koyma yetkisi tanınıyor. Sınır dışı edileceklerin sayılarının fazla olması ve Göçmen Dairesi'ne ait Geri Gönderme Merkezleri'nin yeterli olmaması durumunda sığınmacılar, sınır dışı edilene kadar başka yerlerde de tutulabilecek. Ancak bu süre 3 günü geçmeyecek.

POLİS ÇOCUKLARI GÖZALTINA ALABİLECEK

Yasa ve yönetmenlikler sınır dışı edilmesine karar verilmesi gereken çocukları muhafaza görevini Göçmen Dairesi'ne verirken yapılan değişiklikle Polise de bu yetki tanınıyor.

Adalet ve Göçmen Bakanı Morgan Johansson, basın toplantısında iltica başvurusu hukuklara uygun olarak değerlendirilen ve reddedilen sığınmacıların ülkelerine geri dönmeleri gerektiğini söyledi. İltica talepleri reddedilen sığınmacıları çalıştıran işverenlerin meslekten men edileceklerini, para veya bir yıla kadar hapis cezasına çarptırılacaklarını söyleyen Johansson, “İltica başvurusu reddedilenler ya başka bir Avrupa Birliği ülkesi ya da kendi ülkelerine dönmeli” şeklinde konuştu.

Polisin Volvo, Ericsson gibi büyük tekellere ait işyerlerinde değil göçmenlerin işlettikleri restoran, pizzariye vb. işyerlerine baskınlar yapıp ilticacı aranmasının ayrımcılık ve yabancı düşmanlığı olarak algılanması riski olup olmadığı sorusunu yönelttiğimiz Johansson, “Hayır, herkes yürürlükte olan kuralları uygulamalı. Çalışma izni olmayan birini çalıştırmak İsveç'te suçtur. Bu önlem, bazı gruplara karşı özel olarak alınmıyor ama bazı sektörlerde ilticacılar kaçak olarak çalıştırılıyor” dedi.

SOL PARTİ, ÇOCUK VE İLTİCACI ÖRGÜTLERİ TEPKİLİ

Hükümetin ilticacıları zorla sınır dışı etmek için aldığı önlemler Sol Parti, Çocuk Esirgeme Kurumu ve ilticacıların haklarını savunan örgütler tarafından tepkiyle karşılandı. Sol Parti, önlemlerin etnik profilleşmeye ve toplumda daha fazla parçalanmışlığa yol açacağı uyarısında bulundu.

İlticacıların haklarını savunan Refugees Welcome Stockholm'un temsilcisi Linn Johansson, “İnsanları şüpheli görmenin entegrasyonu güçleştireceği” açıklamasını yaptı.

Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Sekreteri Elisabeth Dahlin, Göçmen Dairesi'nin yanı sıra polise hakkında sınır dışı verilen çocukları gözaltına alma yetkisi tanınmasının kendisini kaygılandırdığını söyledi. Alınacak önlemlerin kağıtsızların çocuklarının eğitim ve tedavi olma haklarını ortadan kaldıracağı uyarısında bulundu.

İçişleri Bakanı Anders Ygeman, yeni önlemlere yönelik eleştirileri, “İsveç'te refah toplumunun tam ortasında insanların nasıl köle benzeri koşullarda çalıştırıldıkları tartışılmalı” diyerek yanıtladı.