İsveç, zorla kısırlaştırdığı transseksüellere tazminat ödeyecek

”Stockholm Onur Haftası” dolayısıyla açıklamalarda bulunan İsveç Kültür ve Demokrasi Bakanı Alice Bach Kuhnke, ekstra baskı altında yaşayan transseksüllerinin durumlarını iyileştirmek için hükümetin bir dizi önlemler alacağını söyledi.

Alınacak önlemler arasında, zorla kışırlaştırılan transseksüllere tazminat ödenmesi ve bu kişilere yönelik cinsel tercihlerinden dolayı işlenen suçların nefret suçları kapsamına alınması da bulunuyor.

SORUNLARIN BELİRLENMESİ İÇİN ARAŞTIRMA YAPILACAK

Sivil toplum örgütlerinin transseksüllere yönelik işlenen suçların nefret suçları kapsamına alınmamasının yol açtığı sorunları pek çok kez gündeme getirdiklerini hatırlatan Kuhnke, trans kişilerin koşulları ve topluma katkıları konusunda daha fazla şeylerin bilinmesi gerektiğini öne sürerek bu amaçla bir araştırma yaptıracaklarını söyledi.

Eşit Cinsel Haklar Ulusal Federasyonu, (RFSL) hükümetin konuyu gündemine almasından memnunluk duyduğunu açıkladı, ancak trans kişilerin sorunlarının belirlenmesi için araştırma yapılması önerisine karşı çıktı.

ARAŞTIRMAYA GEREK YOK, SORUNLAR BELLİ

RFSL Başkanı Frida Sandegård, trans kişilerin sorunlarının bilindiğini, bu nedenle de hükümetin sorunları belirlemek için bir araştırma yapmasının gereksiz olduğunu söyledi. Genç transeksüllerin yaşam koşullarındaki olumsuzlukların ve psikojik sorunlarının en büyük nedeninin tedavi ve bakım olanaklarına sahip olmamaları olduğunu söyleyen Sandegård, hükümetin bu konuda zaman geçirmeden önlem almasını istedi.

CİNSİYET DEĞİŞTİRME KISIRLAŞTIRMA ŞARTINA BAĞLANDI

İsveç 1972 yılında hukuki olarak cinsiyet değiştirmeyi olanaklı hale getiren bir yasayı yürürlüğe koydu. Ancak cinsiyet değiştirme olanağı kısırlaştırma şartına bağlandı.

1990'lı yıllarda İsveç Hükümeti, İsveç ırkının saflığını koruma gerekçesiyle 1930'lu yıllarda Samiler, Romanlar ve bazı hastaların zorla kısırlaştırmalarını inceletmek amacıyla bir komisyon oluşturdu. Sonuç olarak hükümet, zorla kısırlaştırılanlardan özür diledi ve tazminat ödemeyi kabul etti.

SAYIŞTAY YASAKLADI AMA DEVLET ÖZÜR DİLEMEDİ

Ama aynı zamanda hükümet, 2013 yılına kadar cinsiyet değiştirenlere zorla kısırlaşmalarını dayattı. LGBT örgütleri, uygulamanın Anayasanın eşitlik ilkesi ve uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu belirterek konuyu yargıya taşıdı.

Sayıştay, cinsiyet değiştirmenin kısırlaştırma şartına bağlanmasının İsveç Anayasası ve Avrupa İnsan Haklı Sözleşmesi'ne aykırı olduğuna karar verdi. 10 Ocak 2013 tarihli Sayıştay kararından sonra zorla kısırlaştırılmalar durduruldu.

LGBT ÖRGÜTLERİNİN BAŞARISI

Ama İsveç devleti, zorla kısırlaştırdığı 800 civarındaki transseksüelden özür dilemediği gibi tazminat ödemeyi de reddetti. LGBT örgütleri devletin çifte standard uyguladığını ve trans kişilere ayrımcılık yapıldığını söylüyor ve bunun düzeltilmesi için yasalarda değişiklik yapılmasını talep ediyordu.

Kültür ve Demokrasi Bakanı Alice Bach Kuhnke'nin trans kişilerin haklarının korunması için hükümetin yasalarda değişiklik yapacağını açıklaması LGBT örgütlerinin bir başarısı olduğu değerlendirmeleri yapılıyor.