Kuşlar, evrim sırasında neden dişlerini kaybetti? Modern kuşların, Mezozoik dönemdeki (-251 milyon yıl ile -65 milyon yıl arası) bazı dinozorlar gibi dişsiz gagaları var. Kuşların gagalarına ilişkin bugüne kadar bir çok hipotez ortaya atıldı. Bazı araştırmacılara göre, dişlerin kaybolması kafa ağırlığını hafifletmek ve kuşların aktif uçuşlarını kolaylaştırmayı sağladı.

En fazla kabul gören varsayıma göre, kuşların dişlerini kaybetmesi beslenme değişikliğinden kaynaklanıyor. Gagalarının, tohum gibi bazı yiyecek türlerine daha kolay erişmelerini sağladığı belirtiliyor. Aynı teze göre bu durum aynı zamanda, türlerin 65 milyon yıl önce özellikle gezegendeki iklimi altüst eden göktaşı çarpması sonucunda yaşanan büyük yok oluş sırasında hayatta kalmalarını kolaylaştırdı.

Ancak bu izah da, Mezozoik dönemin bazı etçil dinozorlarının, dişsiz ve gagalı olmalarına rağmen neden uçamadıklarını açıklamıyor.

Çarşamba günü Biology Letters’da yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, Bonn Üniversitesi araştırmacıları yeni bir açıklama getirdi. Araştırmacılar uçan dinozorların üreme stratejisi ile yumurtaların döllenme süresi arasında bağ kuruyor. Bu tez, kısa bir süre önce Amerikalı paleontologların dinozorların yumurtalarının yavaş döllemesi üzerine yaptığı bir araştırmaya dayanıyor. Örneğin ilkel sürüngenlerin yumurtalarının döllenmesi ayları alırken, modern kuşlarınki 10 gün ila bir kaç hafta alabiliyor.

Dinozorların gelişmesi, yüzde 60 oranında kuluçka zamanında gerçekleşiyordu. Diğer bir ifadeyle, embriyonun “diş üretiminin tamamlanması” için yumurtada beklemesi gerekiyordu. Yumurtalar başka canlılar için av durumunda iken, dinozorların çoğu yumurtalarını gömmekle yetiniyor ve ilgilenmiyorlardı.

Yeni teoriye göre doğal seçilimle birlikte daha kısa kuluçkaya doğru gidildi. Kuluçka dönemi kısaldı, yumurtan çıkma hızlandı. Araştırmacılar göre, bu durum önemli bir avantaj sundu. Araştırmacılar, dişlerin kaybolması lehine yaşanan doğal seçilimin, embriyonun daha hızlı büyümesi ve daha kısa süreli kuluçka lehine bir yan etki yarattığını düşünüyor. Bu gözlem, dişlerin neden kaybolduğu ve uçma kabiliyeti olmayan bazı dinozorların neden gagalarının olduğuna açıklama getiriyor.