Plastik ürünlerde geri dönüşüm oranı yüzde 9 gibi küçük bir düzeyde seyrederken, bundan dolayı dünyada plastik çöplerin olmadığı yaşam alanı kalmayacak gibi.

1950’den sonraki 75 yıl içerisinde tüm dünya ülkelerinde üretilen plastiklere dair istatistikler baz alınarak yapılan hesaplamalara göre, günümüze kadar 8,3 milyar ton üretildiği tespit edildi.

Belirlenen süre içerisindeki plastik üretiminin son dönemlerde ciddi artış gösterdiği belirlenen araştırmada, 1950 yılında dünya genelindeki üretimin sadece 1 milyon ton olduğuna dikkat çekildi. 2015 yılına gelindiğinde ise bu miktar yıllık 380 milyon ton gibi bir düzeye ulaşmıştı.

2050’YE KADAR 25 MİLYAR TONA ULAŞACAK

75 yıldaki plastik üretiminin yarısına yakınının son 2003-2015 yılları arasında yapılmış olduğunun kaydedildiği araştırmada, bu artışın önümüzdeki yıllarda da katlanarak artacağı vurgulandı. Plastik üretiminin 2050 yılına kadar 25 milyar tona ulaşacağı tahmin ediliyor.

GERİ DÖNÜŞÜM ORANI SADECE YÜZDE 9

Plastiğin çimento ve çelikten sonra dünyada en çok üretilen üçüncü materyal olduğu vurgulanan araştırmada, doğaya verdiği zarara rağmen büyük kısmının geri dönüşümünün yapılamadığı da görüldü. Buna göre, bugüne kadar üretilen plastiklerin sadece yüzde 9’luk bir kısmı geri dönüşüme uğradı.

Geri kalan yüzde 12’lik kısmın yakıldığı tahmin edilirken, yüzde 79’luk bir kısmının ise çöplüklerde biriktiği veya kontrolsüz bir biçimde doğaya atıldığı anlaşılıyor.

Araştırmayı yöneten Kaliforniya Üniversitesi endüstriyel ekoloji uzmanı Roland Geyer, plastik ürünlerin 1930’larda üretilmeye başlandığını ancak geniş çapta üretiminin 1950’lerde olduğuna dikkati çekti. Reyer, çelik gibi üst yapı faaliyetlerinde kullanılan metallerin kullanım süresinin on yılları bulduğunu, buna karşılık plastik ürünlerin önemli bir bölümünün kullanım sürelerinin birkaç yıl veya daha az olduğunun altını çizdi.

EN FAZLA AVRUPA VE ÇİN’DE GERİ DÖNÜŞTÜRÜLÜYOR

Aynı araştırmaya göre, plastiklerin geri dönüşümünde özellikle son 35 yılda önemli bir gelişme sağlansa da, birçok ülkede halen bu alanda geri kalınıyor. 1980-2015 arasında üretilen plastiklerden 600 milyon tonu geri dönüştürülürken, toplam üretimdeki payı ise sadece yüzde 9 idi.

2015 itibariyle plastik geri dönüşümünde en iyi düzeyi yüzde 30’la Avrupa ülkeleri yakalarken, Çin’de tüketilen plastiklerin yüzde 25’i geri dönüşümle yeniden kazanılıyor. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD’de ise plastikteki geri dönüşüm oranı yüzde 9’un altında kalıyor.

AMBALAJLARDA KULLANIMI ÜRETİMİ ARTTIRDI

Geri dönüşümünün çok sınırlı bir düzeyde olması nedeniyle plastik üretimindeki katlanan artış çevreyi ve doğal yaşamı tehdit ediyor.

Günümüzde özellikle ürün ambalajlarında tercih edilmesi nedeniyle plastik üretimi artmaya devam ediyor. Plastik ambalajların kimi zaman günlerle sınırlı olan kullanım süreleri de buna yol açıyor.

DOĞADA ÇÖZÜNÜR OLMAMALARI ÖNEMLİ BİR TEHDİT

Ambalajların yanı sıra çok sayıda pet şişe veya benzeri plastik ürünlerin doğaya atılması sonucu her yıl on milyonlarca canlı yok oluyor. Sadece 2010 yılında deniz ve okyanuslara atıldığı tahmin edilen plastik çöplerin miktarı 10 milyon tonu buluyordu.

Karaya atılan plastiklerin de toprağa karışarak erimesi sürecinin yüz yıllar sürdüğü biliniyor.

Plastikleri oluşturan ve düşük üretim maliyetleri nedeniyle tercih edilen polimerlerin önemli bir kısmının doğada çözünme özellikleri olmaması önemli bir tehdit olarak görülüyor.

Uzmanlar, özellikle ürün ambalajlarında kullanılan plastiklerin inceltilmesiyle önemli oranda tasarruf edildiğini ancak tek kullanımlık ürünlerin artması nedeniyle plastik üretiminin arttığına işaret ediyorlar.

PLASTİK ÇÖPÜN OLMADIĞI YER KALMAYACAK

Araştırmada yer alan Georgia Üniversitesi uzmanlarından Jenna Jambeck, günümüzde plastik ürünlerin artık hayatın her alanında karşımıza çıktığının altını çizdi. Jambeck, bunun sonucu olarak insanların her alanda plastik çöplerle karşı karşıya olacağı uyarısında bulundu.

Plastik çöp sorununun aşılabilmesi için doğada çözünürlülüğü olan veya yenilenebilir maddelerden üretilen ambalaj ve ürünlere ağırlık verilmesi gerekecek. Ancak bunların plastiğe oranla üretimdeki payının yüzde 1 civarında kaldığı tahmin ediliyor.