Alkol ve sigara kullanımı ile aşırı kilolar halen birçok ülkede sağlık açısından en tehdit edici boyutlarda seyretmeye devam ediyor.

Rapora göre, alkol kullanımında özellikle Avrupa ülkelerinde 2005-2010 yılları arasında yüzde 10’luk bir düşüş görülürken, ülkeler arasındaki farklılıklar dikkat çekti. Buna göre, kişi başına yıllık saf alkol tüketimi Türkiye ve Azerbaycan gibi ülkelerde 1,4 litre olurken, Beyaz Rusya’da 14,4 litre gibi yüksek bir miktarda.

EN ÇOK SİGARA TİRYAKİSİ HALEN AVRUPA’DA

Sigara kullanımında 39 ülkedeki veriler incelendiğinde ise 2010 ve 2012 yılları arasında toplam ölüm oranlarının azaldığı görüldü. Ancak buna rağmen başta Avrupa ülkeleri olmak üzere sigara kullanımının halen yaygın olduğuna yer verildi. Avrupa ülkelerinde yetişkinler arasında sigara veya tütün ürünlerini kullananların oranı yüzde 30’larda seyrediyor.

En çok sigara içilen ülkelerin başında Rusya, Yunanistan ve Gürcistan gelirken, Danimaraka ve İzlanda en az içilen ülkeler oldular. Yunanistan’da sigara içenlerin oranı yüzde 45, Rusya’da yüzde 39 iken, İzlanda’da yüzde 18, Danimarka, Büyük Britanya gibi ülkelerde ise yüzde 21 ile ortalamanın altında.

WHO raporuna göre, sigara kullanımının azaltılması ve yol açtığı hastalıkların önlenmesinde özellikle kamuya açık alanlardaki yasaklar, sigara paketlerindeki ‘ürkütücü’ resimler ile fiyat artışları etkili oldu.

SAĞLIĞI TEHDİT EDEN AŞIRI KİLOLAR

Dünya Sağlık Örgütü’nün raporunda dikkat çekilen bir diğer nokta ise fazla kilolar ve obezite oldu. WHO’nun elindeki 51 ülkenin verilerine göre, 2010-2014 yılları arasında kilo sorunu olan bireylerin sayısı azalmak yerine arttı. Bu hesaplamalar için Beden Kitle Endeksi (BMI) adlı metot baz alınarak, BMI’si 25’in üzerinde olan bireyler ‘kilolu’ veya 30’un üzerinde olanlar ise ‘obez’ olarak değerlendiriliyor.

Amerika’da bireylerin yüzde 61’inin BMI’sinin 25’in üzerinde olduğu belirtilen raporda, Avrupa ülkelerinde ise bu oranın yüzde 58,6 olduğu bilgisi veriliyor. Türkiye’de bu oran yüzde 66 ile oldukça yüksek olurken, İngiltere’de ise yüzde 63 civarında. Moldavya’da ise bu oran yüzde 47 ile diğer Avrupa ülkelerinin ortalamasının çok altında.

Aşırı kilolar, kalp, damar ve tansiyon ile kanser ve diyabet gibi birçok hastalığın sebebi olarak biliniyor.

WHO raporunda, dış etkenler ve yaralanmalar nedeniyle yaşanan ölümlerde 2002 yılından bu yana gerileme yaşandığı kaydedilirken, hem trafik hem de güvenlik alanında standartların yükseltilmesinin etkili olduğu belirtildi. Ancak rapora göre özellikle trafik kazalarındaki ölüm oranları erkeklerde kadınlara oranla daha fazla.

YAŞAM SÜRESİNDE FARKLAR 22’YE KADAR ÇIKIYOR

WHO raporuna göre, bireylerin ortalama yaşam süresi arasındaki yüksek farklar oldukça belirgin. Erkeklerde ortalama yaşam süresi Rusya’da 63 yaş ile halen en düşük iken, İsveç, İsviçre ve İtalya’da 80 olarak en yüksek seviyede.

Kadınlar arasındaki ortalama yaşam süresi Fransa, İspanya ve İtalya’da 85 ile en yüksek iken, Moldavya’da 74 ve Rusya’da ise 75. Türkiye’de ise bu yaş erkeklerde 74 ve kadınlarda ise 80 olarak kayıtlara geçti.

SAĞLIK HARCAMALARI FARKLILIKLAR GÖSTERİYOR

Sağlık harcamalarının milli gelire oranında da ülkeler arasındaki ciddi uçurumlar dikkat çekiyor. Fransa, Hollanda ve Avusturya gibi kişi başına milli geliri yüksek ülkelerde sağlık harcamaları milli gelirin yüzde 12’si gibi yüksek bir orana ulaşırken, Romanya’da bu oran yüzde 5, Türkiye’de ise yüzde 6 gibi düşük bir oranda seyrediyor.