Rusya ve Suriye rejiminin Nisan ayı sonlarında havadan ve karadan İdlib'e başlattığı operasyon devam ediyor. Operasyona önce sessiz kalmayı tercih eden Türk devleti, NATO ve ABD'den operasyona yönelik gelen tepkilerden sonra bölgedeki silahlı gruplara doğrudan destek vermeye başladı.

Rusya'nın özellikle dış operasyonlarda kullandığı Wagner "güvenlik şirketi"ne bağlı paralı askerler ve Suriye ordusunda Rusya'ya yakınlığıyla bilinen Süheyl Hasan komutasındaki güçlerin Hama'nın kuzeyinden İdlib'e doğru başlattığı operasyonda şimdiye kadar El-Gab ovasındaki 20'yi aşkın yerleşim yeri Suriye ve Rusya'nın denetimine geçti.

TÜRK DEVRİYESİNDEN SONRA SALDIRI

Hama'nın kuzeyindeki El-Gab ovasına hakim Kefer Nebûda nahiyesinin birkaç defa el değiştirmesinin ardından rejim ve Rus güçlerinin elinde kalmasıyla Ramazan Bayramı dolayısıyla operasyonların şiddetinde azalma görüldü. Ancak Türkiye'nin 6 Haziran'da bölgede yaptığı devriyenin yapıldığı akşam, El Kaide (Heyet Tehrir El-Şam) ve diğer gruplar, Türkiye'nin Morek'teki gözlem noktasından rejim ve Rus güçlerine yönelik kapsamlı bir saldırı başlattı. Türkiye'nin Mayıs ayının sonunda da bölgede yaptığı devriye ve sevkiyatın hemen ardından çete grupları Kefer Nebuda'ya kapsamlı bir saldırı düzenlemiş ve çok sayıda rejim ile Rus askeri öldürülmüştü.

ÇETELER YENİ BİR CEPHE AÇTI

Hama'nın kuzey-doğusundan rejime yeni bir cephe El Kaide ve Türkiye destekli gruplar, ağır silahlar ve bomba yüklü araçlarla Morek gözlem noktasından Cubeyn, Til Milih, Celebê, Kefer Zeyta, Latminah ve bölgedeki diğer irili ufaklı yerleşim yerlerine kapsamlı saldırılar düzenledi. Rusya'nın Suriye'deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, saldırıya 500'ü aşkın çete üyesi katıldı ve birçok koldan yapıldı.

ÇOK SAYIDA REJİM ASKERİ ÖLDÜ

El Kaide'nin saldırılarında 90'ı aşkın rejim askeri ile bazı Wagner üyelerinin öldüğü belirtiliyor. Ayrıca bölgedeki dört köy de çetelerin eline geçti. Fakat rejim ve Rus güçlerinin havadan yoğun bombardımanın ardından Celebê ve diğer köylerin büyük kısmı yeniden çetelerden alındı. Til Milih, Cibîn, Niqêr, Ernebiyê ve Kefer Zeyta köyleri hattında ise çatışmalar devam ediyor.

YARALILAR HATAY'A GÖTÜRÜLÜYOR

Yaşanan çatışmalarda çete gruplarından ölenlerin sayısının ise 120'yi geçtiği belirtiliyor. Yaralanan çok sayıda çete üyesi ise tedavi için Hatay'a geçiriliyor. Ayrıca bu çatışmalarda yaralandıktan sonra Hatay'a getirilen ve burada ölenler arasında Suriye ümit milli takımının eski kalecisi ve Ceyş-ül Izze grubunun askeri komutanlarından Abdulbasit El-Sarut da vardı.

YENİ SİLAHLAR VE YENİ ÇETE ÜYELERİ

El Kaide ve Türkiye destekli grupların son saldırılarında kullanılan silahlar dikkat çekerken, Rusya'ya ait iki SU22 ve SU25 savaş uçağı da darbelendi. Son saldırılarda çok sayıda omuzdan fırlatmalı füzenin kullanılarak uçakların darbelenmesi ve kullanılan diğer ağır silahlar çetelerin büyük mühimmat desteği aldığına işaret ediyor. Öte yandan son saldırılarda yer alan çete üyelerinin öldürülen askerlerin kafalarını kesmeleri ve kollarındaki bandanalarda DAİŞ bayrağının olması dikkat çekiyor.

MOREK REJİMİN ÇEMBERİNE GİREBİLİR

Bayram sonrası bölgeye özel birliklerini göndereceği ve Halep'ten de çetelere yönelik yeni bir cephe açacağı belirtilen rejim, hala bu adımı atmış değil. Ancak saldırının tamamıyla püskürtülmesi ve çatışmaların yaşandığı bölgelerin rejim ve Rus güçlerinin eline gelmesiyle Türkiye'nin Morek'teki gözlem noktası rejim ve Rusya'nın çemberine girecek.

S-400 AYARLI DÜĞÜM

Siyasi gözlemcilere göre, bu durumda ise 31 Temmuz'da kesinleşeceği belirtilen Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi kararı bölgenin kaderini belirleyecek. Türkiye'nin ABD-NATO yaptırımlarını göze almayıp S-400'lerden vazgeçmesi durumunda Rusya ile sıkıntılı bir süreç başlaması tahmin ediliyor. Ufukta görünen en güçlü senaryonun bu olduğu ve Türkiye'nin şu anda nasıl daha az hasarla Rusya'nın öfkesine uğramadan sıyrılacağını hesaplamaya çalıştığı ifade ediliyor. 

İKİNCİ SEÇENEK: İDLİB-TIL RIFAT PAZARLIĞI

Aksi durumda, yani Türkiye'nin S-400'leri alması durumunda ise ABD-NATO'nun İdlib konusunda Türkiye'ye verdiği desteği çekmesi ve Türkiye'nin de Astana görüşmeleri gereği Rusya'ya boyun eğmesi senaryosunun devreye gireceği yorumu yapılıyor. Bu durumda ise Türkiye'nin İdlib'in satılması karşılığında özellikle Til Rifat başta olmak üzere Şehba bölgesinin işgalini Rusya ile pazarlık edeceği belirtiyor. Mayıs ayı sonunda Türkiye'nin ABD-NATO'dan gelen İdlib açıklamaları sonrası İdlib'teki çetelere verdiği desteğe misilleme olarak Rusya, Til Rifat'ta 3 askeri nokta kurarak yanıt vermişti.