ABD’nin şimdiye kadar sadece İngiltere ve İtalya’ya satışını kabul ettiği ‘Predator’ adlı insansız hava saldırı araçlarını üreten İsrail ise, başta Arap ülkeleri olmak üzere birçok ülkeye satış yapmıyor. Bunu fırsat bilen Çin Halk Cumhuriyeti’nin birçok modeli öne çıkardığı bildiriliyor.

5 YILDA 7 KAT ARTIŞ HEDEFLENİYOR

Çinli China Aerospace Science and Technology Corporation adlı şirket tarafından üretilen Rainbow CH5 adlı saldırı dronları, son olarak Yemen’deki iç savaşın taraflarından Husilere karşı kullanılmıştı. Nisan ayında bir Husi liderinin bulunduğu aracı vuran dronun, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından Çin’den satın alınmıştı.

Çinli şirketlerin mevcut durumda yıllık 23 milyar Yuan (3,3 milyar dolar) değerinde saldırı amaçlı dron sattığı tahmin edilirken, bu pazarın 2025’e kadar 180 milyar Yuan’a ulaşacağı hesaplanıyor. Büyük oranda Çin ordusunun modernizasyonu kapsamında üretilen dronların onlarcası da diğer ülkelere satıldı.

‘EN ETKİLİ KATİL DRONLAR’ ARASINDA YER ALIYORLAR

Geçtiğimiz hafta Zhuhai şehrindeki bir fuarda sergilenen saldırı amaçlı dronların, Çin’in diğer ülkeler tarafından satışına sınırlama konan bu silahları daha fazla pazarlama amacının da işareti olarak görülüyor. Çin’in ürettiği Rainbow CH7 ile CH4 ve CH5 adlı dronların birçok gözlemci tarafından dünyadaki ‘en etkili katil dronları’ arasında gösteriliyor.

Rainbow CH7’nin kanat genişliği 22 metreyi bulurken, toplamda 13 ton yük alarak 13 bin metreye kadar yükselebiliyor. Bu türün 2022’den itibaren seri üretimine geçileceği bildiriliyor.

Rainbow CH4 tipi ‘katil dronun’ en önemli özelliği ise, 3 bin kilometre uzaklığa kadar otonom bir şekilde kumanda edilebilmesi.

DÜŞÜK MALİYET

Çin’de üretilen katil dronların başta ABD olmak üzere diğer ülkeler tarafından üretilenlere oranla oldukça düşük maliyetli olmaları. Rainbow CH4 tipi dronun 8 milyon dolara satıldığı, bunun aynı özelliklere sahip kabul edilen Amerikan üretimi Reaper’lerin fiyatının yarısı kadar olduğu belirtiliyor.

Wing Loong serisi olan ve daha küçük ebatlardaki dronlar ise ABD’nin Irak ve Afganistan’da kullandığı Pretador’larla kıyaslanıyor. Bu tür dronlar, özellikle sivil hedeflerin ‘yanlışlıkla’ vurulması nedeniyle sıkça gündeme geliyordu.

Çin’in büyük ebatlardaki dronların yanı sıra güneş enerjisiyle çalışan ve kanatları 20 kilogram ağırlığında olan Morning Star adlı bir dronu da deneme aşamasında olduğu bildiriliyor. Ayrıca CH901 adı verilen ve bir asker tarafından taşınabilecek kadar küçük olan bir dron türü test edildi. Çin’de test edilen bir diğer dronun denizaltılara saldırı düzenleyebilecek kapasitede olduğu savunuluyor.

DÜNYANIN ÜÇÜNCÜ BÜYÜK DRON İHRACATÇISI OLDU

Uzaktan kumandalı olmaları nedeniyle sivil kayıplarına yol açtığı için gelen tepkiler üzerine başta ABD ve İsrail olmak üzere birçok ülke, katil dronların ihracatını sınırlandırmak zorunda kalıyor. Ancak bu ülkeler, özellikle bu tür teknolojilerin kendilerine güvenlik açısından risk oluşturabilecek ülkelere de satışını istemiyor.

İsrail, prensip olarak bu tür uçakları Arap veya Müslüman ülkelerin çoğuna satmıyor. Ya da ABD, askeri amaçlarla kullanılan dronları sadece İngiltere ve İtalya’ya yapıyor.

Bunu fırsat bilen Çin, ABD ve İsrail’in ardından en büyük askeri amaçlı dron ihracatçısı konumuna yerleşti. Çin’in 2008-2017 arasındaki dönemde 88 adet saldırı dronu sattığı biliniyor.

Çin’in müşterileri arasında Pakistan başta gelirken, Mısır, Myanmar, Irak, Nijerya, BAE ve Suudi Arabistan gibi ülkeler de dikkat çekiyor. Geçtiğimiz yıl, CH4 türü katil dronların üretiminin yapılacağı fabrikanın Suudi Arabistan’da kurulacağı duyurulmuştu.