Uluslararası araştırmacı bir ekip tarafından yapılan araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayınlandı. Araştırmaya göre, insanlar şempanzelerin doğal yaşam alanlarını işgal ettiğinde, davranışlarındaki kültürel çeşitlilik de zayıflıyor.

Araştırma kapsamında ekvatoryal Afrika’nın 17 ülkesinde 144 şempanze topluluğu incelendi. Araştırmacılar özellikle doğuştan olmayan ve bir gruptan ötekine değişen 31 davranışı gözlemlediler.

Şempanzelerin davranışları, bir bölgeden ötekine değişiklik gösteriyor. Hepsi, avlanmak veya kazımak için aynı aletleri kullanmıyor. Bazıları karıncaları almak için ağaç dallarını kullanırken, bazıları yer altındaki balı bulmak için kazı faaliyetlerinde bulunuyor. Gruplar ceviz kırmayı da öğrenirken, kendi aralarında farklı şekillerde iletişim kuruyor. Bilim insanları bunu kültürel çeşitlilik olarak adlandırıyor.

Dokuz yıllık araştırmanın sonuçları, şempanzelerin davranışsal çeşitliliğinin, tamamen vahşi yaşam alanlarına kıyasla insan etkisinin en güçlü olduğu alanlarda yüzde 88 gerilediğini gösteriyor.

Bu şu anlama geliyor: İnsanlar çevreyi (yollar, alt yapılar, ormansızlaşma, tarım ve dikim faaliyetleri) ne kadar etkilerse, şempanzelerin daha az özel davranışları oluyor. Örneğin, araştırmacılar şempanzelerin bazı bölgelerde artık ceviz kırmadığını zira çıkan sesin avcıların dikkatini çekebileceğini anladılar.

İnsan tehlikesi nedeniyle kaybolduğu sanılan örnekler de var. Bunlar arasında Gine-Bissau’daki yerel şempanzelerin kendi aralarında bir iletişim biçimi olan ağaçlara taş atmak ya da sopalarla algleri avlamak yer alıyor.