Afrika’daki 78 bin yıllık mezar bilinen gerçekleri değiştiriyor

Kenya’daki arkeolojik kazılar sırasında günümüzden 78 bin yıl önce gömüldüğü anlaşılan bir çocuğun kemiklerinin bulunması, Afrika’daki ölü gömme ritüelinin çok daha eski tarihlere dayandığını gösteriyor.

Ülkenin Hint Okyanusu’na yakın bölgelerindeki Panga ya Saidi mağarasında yapılan arkeolojik kazılarda, çok eski tarihlerde ve kefenle gömüldüğü anlaşılan bir çocuk cesedine ulaşılmıştı.

Yapılan incelemeler sonucunda üç yaşında olduğu tahmin edilen çocuğun günümüzden yaklaşık 78 bin yıl önce yaşadığı anlaşıldı. Swahili dilinde ‘çocuk’ anlamına gelen ‘Mtoto’ adı verilen çocuğun o dönemde avcılıkla yaşayan bir Homo sapiens grubunun üyesi olduğu tespit edildi.

AFRİKA’DA BULUNAN EN ESKİ MEZAR

2013 yılında başlatılan kazılarda Panga ya Saidi mağarasında bulunan bazı kemikler ile av araç gereçlerinin tarih öncesi dönemde yaşamış bir avcı grubuna ait olduğu anlaşılmıştı. Ancak mağarada bulunan ilk insan kemiklerinin çıkarıldıktan sonra kırılgan oldukları tespit edildi. Sonrasında genişletilen kazılar sonrasında 2017 yılında çok daha derinlerde birbirinden kopmuş ama toplu halde küçük bir kemik yığınına rastlandı.

İSPANYA’DAKİ ÇALIŞMALAR SAYESİNDE ANLAŞILDI

İlk başlarda bir maymuna ait olduğu düşünülen kemiklerin kırılgan oldukları bilindiğinden bir blok içinde alçılanmışlardı. Kemikler içinde bulunan dişlerden birinin insansıların dişlerine benzemesi sayesinde araştırımalar derinleştirilirken, detaylı incelemeler için İspanya’ya gönderilmişlerdi. Burada uygulanan bir tomografi teknolojisi sayesinde kemiklerin insan iskeletine ait olduğu sonucuna varıldı.

3 yaşında olduğu da tespit edilen çocuğun gömülme biçiminden bitkilerden yapılma veya hayvan postu olduğu tahmin edilen bir kefene sarıldığı da belirlendi.

YATAR POZİSYONDA GÖMÜLMESİ ‘ŞEFKAT’ İŞARETİ

Araştırmanın sonucunu belirleyen İspanya’daki Ulusal İnsan Evrimi Merkezi’nin çıkardığı sonuç ise, çocuğun gömülmesinin birlikte yaşadığı insan grubu için ‘oldukça önemli’ olduğu. Homo Sapiens’lere ait mezarlarda genelde ‘dik gömme’ yönteminin görüldüğünü hatırlatan araştırmacılar, ancak ‘Mtoto’ adını verdikleri çocuğun ‘uyur gibi’ uzatılarak ve dizlerini karnına çekecek şekilde gömülmüş olmasının dikkat çekici olduğunu savunuyorlar. Bunun ise bir ‘şefkat’ ve ‘soğuk zamanlarda sıcaklık veren bir uğurlama’ isteğinin sonucu olabileceği vurgulanıyor.

DAHA ESKİ BAŞKA MEZARLAR DA OLABİLİR

Araştırmacılar ayrıca bu davranışın Afrika’da çok eski zamanlarda yaşayan insanların da ‘sembolik bir dünyada yaşadıklarının’ işareti olduğunun altını çiziyor. Zira bugüne kadar Afrika’daki çalışmalarda çok az sayıda tarih öncesi döneme ait insan mezarları bulunabilmişti.

Afrika’da bugüne kadar 300 bin yıl önce yaşadığı tahmin edilen ve bilinen en eski Homo Sapiens kalıntıları olan kemikler bulunmuştu ama bunlar gömülü değildi. Avrupa veya Orta Doğu’da ise mezara gömülü halde bulunan insan kemiklerinin bazılarının günümüzden 100 bin yıl öncesine ait olduğu ortaya çıkmıştı. Kenya’daki mağarada bulunan çocuk mezarı ise, kıtada çok daha eski tarihlerde gömülmüş insanlar olabileceği ihtimalini doğurdu.